Chinese vissersvloot bedreigt visbestanden in ontwikkelingslanden

In veel geïndustrialiseerde landen, vooral in China, zijn de visbestanden uitgeput. De Chinese vissersvloten trekken daarom naar de territoriale wateren van lage-inkomenslanden om aan de groeiende vraag te voldoen.

In het noordwestelijke deel van de Stille Oceaan is de Chinese vissersvloot het vaakst actief. Dat heeft een aanzienlijke impact op de visserij in Vietnam, de Filipijnen en Cambodja. Maar de meest intense activiteit ontplooien de Chinezen in het zuidwestelijke deel van de Atlantische Oceaan en het zuidoostelijke deel van de Stille Oceaan, vooral voor de kust van Peru. Daar vissen ze op inktvis.

Dat blijkt uit een recente studie van het Overseas Development Institute (ODI), een internationale denktank met zetel in Londen.

Overbevist

Doordat de visserij wereldwijd toeneemt, wordt volgens FAO-gegevens 90 procent van de commercieel belangrijke zeevisbestanden overbevist of tot zijn maximale limieten bevist.

Het onderzoek wijst uit dat bijna 1000 Chinese schepen in andere landen zijn geregistreerd.

Uit een analyse blijkt dat in de exclusieve economische zones (EEZ’s) van lage-inkomenslanden 84 procent van de geïndustrialiseerde visserij afkomstig is uit andere landen; 78 procent van de schepen vaart onder een vlag van een hoge- of middeninkomensland.

Het ODI-onderzoek geeft aan dat ongeveer 20 procent van alle illegale, ongemelde en ongereglementeerde (IOO) vangst afkomstig is uit Mauritanië, Senegal, Gambia, Guinee-Bissau, Guinee en Sierra Leone in Afrika.

Panama

Hoewel ook andere landen betrokken zijn bij overbevissing, hebben de auteurs hun onderzoek gericht op de Chinese vloten vanwege hun grote omvang, hun sterke internationale verspreiding, en de beperkte transparantie en controle van hun activiteiten.

Het onderzoek wijst uit dat bijna 1000 Chinese schepen in andere landen zijn geregistreerd, waarvan 518 in Afrikaanse landen, het vaakst in Ghana, Mauritanië en Ivoorkust. De belangrijkste goedkope-vlaglanden zijn Panama, Rusland, Argentinië en Cambodja.

Complex en ondoorzichtig

‘De eigendomsstructuur en operationele controle van de Chinese vissersvloot is complex en ondoorzichtig’, zegt Miren Gutiérrez, directeur van het postgraduaat data-analyse aan de Universiteit van Deusto in Spanje en lid van het ODI-team voor landbouw- en ontwikkelingsbeleid. ‘Uit een steekproef bij 6122 schepen bleek dat slechts acht bedrijven elk meer dan vijftig schepen bezitten of exploiteren.’

‘De eigendomsstructuur en operationele controle van de Chinese vissersvloot is complex en ondoorzichtig.’

‘De meeste boten zijn eigendom van kleine en middelgrote bedrijven, waaronder veel dochterondernemingen van grote bedrijven voor belastingdoeleinden.’ Het onderzoek analyseerde 5241 Chinese visserijbewegingen die overeenkomen met 1878 vaartuigen in 2017 en 2018. Met behulp van big data-analysetechnieken, algoritmen en geografische informatiesystemen (GIS) ontdekten de onderzoekers dat de verre zeevisserij (distant water fishing of DWF) in China vijf tot acht keer groter is dan geschat: ze identificeerden 16.966 vaartuigen, waarvan er 12.490 werden gedetecteerd buiten de internationaal erkende Chinese wateren.

Trawlers

Een eerder rapport had vastgesteld dat de DWF-vloot van de Europese Unie in 2014 289 vaartuigen telde en die van de Verenigde Staten in 2015 slechts 225.
De DWF-vaartuigen van een land zijn schepen die in de EEZ’s van een ander land of op volle zee opereren.

Bij de Chinese DWF-schepen trof de studie het vaakst trawlers aan, schepen waaraan langdurige schade aan ecosystemen wordt toegeschreven. De auteurs identificeerden 1821 trawlers, meer dan dubbel zoveel als men vroeger schatte.

Transparantie verbeteren

‘De transparantie verbeteren is de meest kostenefficiënte manier om IOO-visserijactiviteiten te identificeren’, zegt Sophia Scherer, coördinator van de EU IUU Coalition van de Environmental Justice Foundation (EJF).

‘Daarom moeten kuststaten, die vaak ontwikkelingslanden zijn, de transparantie versterken door een regelgevend kader op te zetten om elke overeenkomst die visserij in hun wateren toestaat systematisch te publiceren.’

Om de illegale visserij terug te dringen heb je wereldwijde, op elkaar afgestemde elektronische systemen voor import nodig, met een sterke traceerbaarheid in de toeleveringsketens, zegt Scherer. Het zou de douane en de detailhandel in staat stellen te garanderen dat de vis die haar markten binnenkomt legaal en duurzaam gevangen is.

Grote druk

‘De studie waarschuwt voor de grote druk van de visserij op onze oceanen door de verplaatsing van vissersboten uit verre landen, met een focus op China’, zegt Pablo Filippo van de Universiteit van Buenos Aires, die gespecialiseerd is wetgeving over natuurlijke hulpbronnen.

‘Dit vormt een ernstig probleem voor verschillende ontwikkelingslanden die met operationele beperkingen kampen om de visserij in hun maritieme zones of in gebieden die grenzen aan hun exclusieve economische zones te controleren.’

‘Er is ook een adequate controle op de monitoring en bewaking van visbestanden nodig.’

Chinese vissersvaartuigen zijn vaak aanwezig in internationale wateren rond Argentijnse EEZ’s. ‘Hoewel ze vissen op volle zee, waar de visserij vrij en niet gereguleerd is, vissen ze op bestanden die migreren (bijvoorbeeld gewone heek en inktvis). Elke excessieve exploitatie in gebieden in de buurt van onze EEZ’s heeft een economische en ecologische impact op onze visserijbelangen.’

Serieuze uitdaging

Voor Graeme Macfadyen, directeur van Poseidon, een Brits adviesbureau dat in internationale visserij en aquacultuur gespecialiseerd is, vormen de omvang van de Chinese DWF-vloot en haar praktijken een serieuze uitdaging voor de wereldwijde inspanningen om illegale, ongemelde en ongereglementeerde visserij te bestrijden.
De kuststaten zouden ‘alle commerciële vaartuigen in hun wateren moeten controleren via monitoringsystemen of andere middelen.’

‘Er is ook een adequate controle op de monitoring en bewaking van visbestanden nodig. De kuststaten moeten zich aansluiten bij alle relevante regionale organisaties voor visserijbeheer en beschermings- en beheersmaatregelen nemen om IOO-visserij tegen te gaan. Om de wetgeving doeltreffend te maken zijn sancties nodig die illegale visserijactiviteiten voldoende ontmoedigen.’

Internationale instrumenten

Voor Javier Villanueva, van de afdeling Visserij en Aquacultuur van het Latijns-Amerikaanse bureau van de FAO, ‘is een van de grootste uitdagingen wereldwijd nog steeds de goedkeuring en effectieve implementatie van internationale instrumenten, zodat de internationale gemeenschap kan samenwerken om het duurzame beheer van de visbestanden te garanderen en de mariene biodiversiteit te behouden.’

Een van die instrumenten, zegt Villanueva, is de Overeenkomst inzake havenstaatmaatregelen (PSMA), die Latijns-Amerikaanse landen een kans biedt om gezamenlijk de IOO-visserij te stoppen. De overeenkomst wil voorkomen dat de IOO-schepen havens gebruiken en er hun vangsten lossen. Ook moet ze voorkomen dat producten die van IOO-visserij zijn afgeleid nationale en internationale markten bereiken.

COVID-19

In de huidige situatie ‘zijn strategieën nodig om de effecten van COVID-19 op de monitoring, controle en bewaking van de visserij, de effecten op markten en economische en sociale ontwikkeling te verzachten’, zegt Villanueva. De verantwoordelijke autoriteiten moeten ook voldoende middelen krijgen om hun taken uit te voeren.

‘Miljoenen mensen zijn afhankelijk van de proteïnen in vis, hele economieën zijn afhankelijk van deze activiteit voor banen en welvaart.’

Het ODI-rapport merkt nog op dat veel van de overeenkomsten die gelden voor de Chinese DWF-schepen in de wateren van ontwikkelingslanden, zijn opgesteld in termen van economische ontwikkeling. Chinese schepen krijgen toegang tot visbestanden in ruil voor binnenlandse investeringen, industriële ontwikkeling en exportmogelijkheden voor het gastland.

‘De ontwikkeling van havens in ontwikkelingslanden is, net als andere infrastructuurwerken, gefinancierd via administratieve en operationele concessies, een gevoelig punt in het buitenlands beleid dat de autonomie van landen beperkt’, zegt Pablo Filippo.

Ramp

Volgens Filippo is meer wetenschappelijk onderzoek nodig zodat meer mensen aan oplossingen werken voor visserijbeheer en ruimtelijke ordening op zee.
‘Er is een ramp op komst voor vissersgemeenschappen in ontwikkelingslanden, tenzij politici op nationaal en internationaal niveau aandacht besteden aan het wetenschappelijke onderzoek en de feiten.’

‘Miljoenen mensen zijn afhankelijk van de proteïnen in vis, hele economieën zijn afhankelijk van deze activiteit voor banen en welvaart’, zegt Miren Gutiérrez. ‘Als we geen collectieve oplossing vinden, zal het uiteindelijk ook een complete ramp worden voor de Chinese vloot.’