India duldt geen oppositie meer

De grootste democratie ter wereld heeft een repressieprobleem. Linkse activisten worden zonder proces opgesloten, lastige media of ngo’s krijgen te maken met rigoureuze inspecties, de politieke oppositie wordt via het gerecht aangepakt. En de armen? Die moeten de komst van bulldozers vrezen.

Het voorjaar van 2023 was een gewone periode van internationale ambities en van dagelijkse sleur in India. De ministers van Buitenlandse Zaken van de G-20 vergaderden in Delhi, filmfans trokken massaal naar de bioscopen om de nieuwe blockbuster Pathaan te bekijken en de temperaturen liepen verontrustend vroeg en hoog op.

In diezelfde periode werd Rahul Gandhi, de grootste politieke uitdager van de regering, uit het parlement gezet, kreeg de BBC nachtelijk bezoek van de belastinginspectie, werd een nieuw onderzoek tegen Oxfam India gestart, belandde een acteur achter de tralies voor een tweet en moesten gewone mensen toezien hoe hun huizen platgewalst werden.

Het voorjaar was, jammer genoeg, een gewoon seizoen in India.

De onrechtvaardige rechters

Op 24 maart werd Rahul Gandhi veroordeeld tot twee jaar cel. De aanklacht dateert van 2019 en kwam er nadat Gandhi op een verkiezingsbijeenkomst gezegd had: ‘Hoe komt het toch dat al die dieven Modi heten?’ Hij noemde twee voortvluchtige dieven en Narendra Modi, de premier en boegbeeld van de BJP.

De wetten die gebruikt worden voor zowel de klacht als de veroordeling stammen uit de Brits-koloniale periode en betreffen laster en eerroof van een gemeenschap (in casu: iedereen die Modi heet, en dat zijn er zeker een paar honderdduizend in Noord-India). Het vonnis werd uitgesproken door de districtsrechtbank van Surat, een industriële havenstad in de deelstaat Gujarat, waar premier Modi vandaan komt en waar hij lang deelstaatpremier was.

De nucleaire optie: de belangrijkste uitdager voor premier Modi bij de verkiezingen van 2024 preventief uitschakelen.

De veroordeling tot twee jaar cel werd niet meteen in daden omgezet, maar ‘s anderendaags sprak het parlement wel al zijn schorsing als volksvertegenwoordiger uit. De zittende regering leek gekozen te hebben voor de nucleaire optie om de belangrijkste uitdager voor premier Modi bij de verkiezingen van 2024 preventief uit te schakelen. Het vonnis explodeerde dan ook in de Indiase media en publieke opinie.

Op 30 maart riep een ander gerechtshof, ditmaal in Patna, de hoofdstad van de deelstaat Bihar, Rahul Gandhi opnieuw op voor een zaak over dezelfde uitspraken uit 2019. Deze zaak werd onder meer aangespannen door de lokale BJP-leider Sushil Modi.

Onvervulde belofte

Rahul Gandhi was jarenlang een onvervulde belofte, het kind van een politieke dynastie dat nooit het politieke gewicht kreeg dat zijn vader (Rajiv Gandhi) en moeder (Sonia Gandhi) hadden. Laat staan dat hij de historische betekenis kon evenaren van zijn grootmoeder (Indira Gandhi) of overgrootvader (Jawaharlal Nehru).

Tot hij midden 2022 op politieke pelgrimstocht vertrok door India en vijf maanden later als een bebaarde en veel meer gerespecteerde politicus aankwam in Srinagar, Kasjmir. Premier Modi en zijn partij de BJP negeerden Gandhi’s yatra door India, in het begin. Daarna bespotten ze het initiatief, vervolgens nam de nervositeit toe.

Gandhi zette zijn nieuwe status bovendien meteen in om scherpe parlementaire vragen te stellen over de banden tussen Narendra Modi en de in opspraak gebrachte Gautam Adani, tot voor kort de rijkste man in India. Daarop reactiveerde Purnesh Modi, een BJP-verkozene in Gujarat, de rechtszaak die hij in 2019 aangespannen had.

Sommige corruptieonderzoeken zijn plausibel, ook al zijn ze opvallend eenzijdig gericht tegen verkozenen van de oppositie.

Hoe schokkend de uitspraak van de rechter ook was, het is bezwaarlijk een unicum te noemen. Eind februari arresteerde de politie Manish Sisodia, de nummer twee van de Aam Aadmi Party die onder andere Delhi en Punjab bestuurt. In dat geval luidt de beschuldiging: corruptie en faciliteren van kartelvorming bij de verkoop van sterkedrank.

Ook K. Kavita, een vooraanstaande politica van een regionale partij uit Telangana wordt in dat onderzoek betrokken en gehoord. Beiden noemen het een politieke vendetta, maar de zaak loopt nog natuurlijk.

Ook de oud-minister van Onderwijs uit West-Bengalen, Partha Chatterjee, zit in de cel voor verduistering van overheidsmiddelen. Bij hem thuis werden miljoenen in cash en in goud gevonden.

Met andere woorden: sommige corruptieonderzoeken tegen politici zijn wel degelijk plausibel, ook al zijn ze opvallend eenzijdig gericht tegen verkozenen van de oppositie.

Dat laatste toont volgens waarnemers de strategie die de regeringspartij uitrolt voor de verkiezingen in 2024: de oppositie wordt afgeschilderd als een corrupte bende. Met behulp van een dienstig rechtsapparaat en volgzame media slaagt de BJP er alvast in om zelf gespaard te blijven van dergelijke beschuldigingen.

De vraag is of de zaak tegen Rahul Gandhi, die zo dun is als een roti, bijdraagt tot die strategie. Zelfs Uddhav Thackeray, voormalig deelstaatpremier van Maharashtra en zeker geen fan van Gandhi, stuurde een scherpe reactie de wereld in: ‘In dit land is het een misdrijf geworden om een dief een dief te noemen. Terwijl dieven en rovers vrij rondlopen, werd Rahul Gandhi gestraft. Dit is moord op de democratie.’

 

Steun ons unieke non-profit mediaproject en word proMO*.

Je ontvangt ons magazine en geniet van een pak andere voordelen. 

Je maakt MO* mee mogelijk en steunt ons in onze missie.

Voor € 4,60/maand of € 60/jaar.

Ik word proMO*

De fiscus belt altijd tweemaal

De verontwaardiging over de kaltstellung van Rahul Gandhi was spontaan, terwijl zijn partij er alles aan doet om ze een hele tijd te laten duren. Dat was een maand daarvoor anders. Op 14 februari verzegelde de Indiase belastingdienst de kantoren van de BBC in India voor wat ze zelf een ‘inspectie, geen huiszoeking’ noemde.

De actie kwam er nauwelijks enkele weken na de uitzending van de tweedelige BBC-documentaire over de verantwoordelijkheid van Narendra Modi in de pogrom tegen moslims in Gujarat, in 2002. Daarbij vielen meer dan duizend doden.

De reactie van de Indiase overheden op die docu was bijzonder scherp geweest. Niet alleen werd de uitzending in India verboden, ook alle hyperlinks op sociale media werden geblokkeerd en op plaatsen waar studenten toch een piraatkopie wilden screenen, werd de elektriciteit afgesloten. En nu dit.

Kort nadat BBC World een tweedelige documentaire over Modi en geweld in Gujarat had uitgezonden, kreeg het kantoor in Delhi de fiscus op bezoek.

De inspectie ging overigens de hele dag én de daaropvolgende nacht en ochtend door. Als de Indiase fiscus aanbelt, weet je niet wanneer die weer vertrekt.

KT Rama Rao, zelf minister van Inkomstenbelasting (IT) in de deelstaat Telangana reageerde op Twitter: ‘Wat een verrassing!?? Enkele weken geleden zonden ze een documentaire uit over Modi, IT valt nu binnen bij BBC India. Overheidsdiensten als IT, CBI en ED zijn voorwerp van spot geworden omdat ze tot de grootste handpoppen van de BJP gekneed werden.’

IT staat voor inkomstenbelasting (Income Tax), CBI is het centrale onderzoeksbureau (Central Bureau of Investigation) en ED is de afkorting voor Directorate of Enforcement, verantwoordelijk voor de handhaving van economische wetgeving en de bestrijding van fraude. Het zijn cruciale handhavingsinstrumenten om corruptie te bestrijden en iedereen aan de wet te houden. Maar in Modi’s India worden ze heel selectief en gericht ingezet om de huidige machtsverhoudingen te consolideren.

Het ED is de voorbije jaren ook hét instrument geweest om internationale ngo’s zoals Oxfam, Amnesty International en Greenpeace het zwijgen op te leggen. Oxfam India, dat begin dit jaar een scherp rapport over de enorme ongelijkheid in India publiceerde, kreeg op 6 april te horen dat er nieuw onderzoek tegen de organisatie begonnen was.

Volgens de regering is dat omdat Oxfam de wet op buitenlandse financiering zou omzeilen, maar de Times of India citeert een ambtenaar die verwijst naar ‘acties tegen ontwikkeling onder het mom van ecologische of andere bezwaren. Het doel was de economische welvaart van India te treffen.’

Ook de bankrekening van Amnesty International India werd herhaaldelijk geblokkeerd door de overheid. Ook zij werd verdacht van het ontwijken van wetten die buitenlandse financiering willen beperken. Daarom gooide de mensenrechtenorganisatie in 2020 de handdoek in de ring en doekte ze haar kantoor in India op – al probeert ze via de juridische weg terug te komen.

Ook Greenpeace moest kantoren in Delhi en Patna sluiten na een tussenkomst van het ED, maar liet toen weten dat de regering ‘een regenboog niet tot zinken kan brengen’ – een duidelijke verwijzing naar de Rainbow Warrior, het beroemde actieschip van Greenpeace.

Overlopen of belastinginspectie

Eind vorig jaar stelde Arvind Kejriwal, leider van de anticorruptiepartij Aam Aadmi Party (AAP), dat er de voorbije zeven jaar wel 800 speurders ingezet werden tegen zijn partij en dat er 167 zaken ingeleid werden tegen AAP-politici, waarvan geen enkele standhield in het gerecht.

Belastinginspecties moeten oppositiepolitici tot zwijgen brengen, of hen aanzetten tot de overstap naar de BJP.

Het aantal witwasoperaties dat ED onderzocht bedroeg tussen 2004 en 2014 zo’n 112 zaken. In de acht jaar na de machtsovername door de BJP groeide dat aantal exponentieel tot 2974 zaken.

Dat zou goed nieuws zijn, ware het niet dat de onderzoeken opvallend eenzijdig tegen oppositiepolitici gericht waren.

P. Raman, journalist en auteur van Tryst with Strong Leader Populism, stelt dat de belastinginspecties ingezet worden tegen oppositiepolitici om hen ofwel tot zwijgen te intimideren, of om hen aan te zetten tot de overstap naar de BJP. Na een tip verzamelde de politie van de deelstaat Telengana voor dat laatste afdoende videobewijs en ook AAM-kopstuk Sisodia onderbouwde die beschuldiging met audio-opnamen.

‘Zowat het hele noordoosten van het land veroverde de BJP door verkozen politici te doen overlopen’, schrijft Raman. De voorbije drie jaar gaat het al om 93 volksvertegenwoordigers in die regio alleen. Maar ook in Delhi, Goa, Telangana en andere deelstaten die moeilijk zijn voor de hindoenationalisten wordt die weg gevolgd.

Vooraanstaand opiniemaker en politiek wetenschapper Pratap Bhanu Mehta vatte het op 29 maart zo samen in zijn opiniebijdrage in de krant The Telepgraph: ‘Deze tussenkomsten van de overheid zijn alarmerend, niet omdat ze deze of gene leider onder vuur nemen, maar omdat de huidige BJP-regering ermee het duidelijke signaal afgeeft dat ze de oppositie gewoon niet zal tolereren.’

De bulldozers komen

De hindoenationalistische regering bestrijdt de parlementaire oppositie met all means necessary. Dus wekt het zeker geen verwondering dat het onafhankelijke middenveld klappen krijgt en dat kwetsbare Indiërs met ongewenste standpunten helemaal het ergste moeten vrezen. Voor veel moslims – de grootste minderheid in India – ziet dat ‘ergste’ eruit als een bulldozer met hun huis als bestemming.

De radicale hindoenationalistische deelstaatpremier van Uttar Pradesh, Yogi Adityanath maakte dat vorig jaar heel duidelijk. Twee BJP-prominenten hadden beledigende uitspraken over de profeet Mohammed gedaan, waarop rellen uitgebroken waren. Een dag later zei Adityanath: ‘We zullen met harde hand optreden tegen chaotische elementen die de atmosfeer van het land willen verzieken. Geen enkele onschuldige heeft iets te vrezen, geen enkele schuldige zal worden gespaard. De huizen van de armen zullen niet geraakt worden, maar bulldozers zullen doorgaan met het verpletteren van de huizen van criminelen en maffialeden.’

Kapil Sibal: ‘Met bulldozers wil men niet enkel een gebouw vernietigen, maar ook mijn moed om op te komen voor mijn gedacht.’

Dat klinkt streng en in het beste geval rechtvaardig. De realiteit is: het is ongrondwettelijk en politiek selectief. Dat betoogden vorige zomer in elk geval twaalf vooraanstaande juristen, onder wie drie voormalige rechters van het Opperste Gerechtshof. Met hun open brief klagen ze met name het bulldozeren van de huizen van demonstranten aan als ‘een onaanvaardbare ondermijning van de rechtsstaat’.

Kapil Sibal, die tussen 2009 en 2014 diverse ministerposten bekleedde in de Indiase regering, reageerde vlijmscherp op de gebeurtenissen in Uttar Pradesh: ‘Een bulldozer heeft niets te maken met illegaal gebouwde structuren, maar alles met wie ik ben en waar ik voor sta. Een bulldozer is van belang voor wat ik in het openbaar zeg. Hij is relevant voor mijn overtuigingen, mijn gemeenschap, mijn bestaan, mijn religie. Hij is relevant voor mijn stem als dissident. Als een bulldozer mijn huis met de grond gelijkmaakt, dan wil hij niet enkel het gebouw dat ik opgetrokken heb vernietigen, maar ook mijn moed om op te komen voor mijn gedacht.’

De sloopwerken uit de zomer van 2022 zijn geen alleenstaand incident. Geeta Pandey van BBC India vertelt dat ze tijdens de herverkiezingscampagne van Adityanath eerder in 2022 supporters van de deelstaatpremier zag die gele, plastic bulldozertjes in de lucht staken en daarbij zongen ‘woh bulldozerwallah baba phir se aayega’: de bulldozerman zal terugkeren!

De voorbije jaren heeft Adityanath zich nogal uitdrukkelijk geprofileerd met de inzet van bulldozers. Eerst tegen prominente misdadigers, wat overigens ook tegen de grondwet is, later tegen luidruchtig protesterende moslims.

Toen toenmalig Brits premier Boris Johnson in april 2022 India bezocht, schond hij zijn neus aan die bulldozersymboliek. Johnson ging namelijk poseren in een gele JCB bulldozer, net van het type dat gebruikt werd in Uttar Pradesh om de huizen van moslims en oppositieleden op te ruimen.

Het oranje gevaar

De bulldozerwallah van Uttar Pradesh is overigens niet alleen. Ook in Delhi en in Madya Pradesh werden onder BJP-bestuur bulldozers ingezet tegen de woningen, winkeltjes en bedrijven van moslims na demonstraties. Eind maart waren er over heel India processies om de geboorte van de god Ram te vieren. Op sommige plaatsen trokken de feestende hindoes met oranje-gele bulldozers door de straten. In wijken waar vooral moslims wonen, die op dat moment in volle ramadan waren, was dat een onmiskenbare provocatie.

Een politiewoordvoerder liet weten dat ‘er tegen de beschuldigden “bulldozeractie” ondernomen zal worden’.

In de stad Vadodara in Gujarat kreeg de Ram Navami-processie op 30 maart te maken met stenengooiers. 23 mensen werden gearresteerd en tegen zo’n vijfhonderd niet-geïdentificeerde mensen is klacht ingediend. Een politiewoordvoerder liet daarop weten dat ‘de politie een onderzoek instelt in de wijk en dat er tegen de beschuldigden “bulldozeractie” ondernomen zal worden.’

In Kasjmir komen de bulldozers zelfs zonder dat er sprake is van protest of misdaad. In The Observer van 19 maart vertelt Aakash Hassan het verhaal van Suhail Ahmad Shah in Srinagar. Eind februari was die aan het werk in zijn atelier, waar hij tweedehandsonderdelen voor auto’s herstelde om ze te verkopen. ‘Plots hoorde hij verontrustend gekraak boven zijn hoofd, waarna het dak het begon te begeven. Hij kon zichzelf nog net in veiligheid brengen voordat de bulldozer het gebouw tegen de vlakte duwde.’

Niemand had Suhail Ahmad Shah gewaarschuwd en er werd geen uitleg gegeven. De autotechnieker was niet het enige slachtoffer van het bulldozerbeleid van de BJP in Srinagar. In februari alleen al moesten in en rond de zomerhoofdstad van Kasjmir tientallen gebouwen eraan geloven. Uiteindelijk liet de overheid weten dat het de bedoeling was ‘publieke grond waarop illegaal gebouwd was’ terug te eisen. Sommige gebouwen stonden er decennia.

Vergelijkbare verhalen komen uit de deelstaten Uttarakhand en Assam. In december 2022 werden in Assam 250 moslimfamilies uit hun huizen gezet, een week later gingen nog eens 47 woningen tegen de vlakte en in januari volgden weer honderden uithuiszettingen. ‘Deze cijfers tonen slechts de top van de ijsberg’, schrijft Nazimuddin Siddique van de Nagaland Universiteit. ‘En er zit een logica achter deze waanzin’, voegt hij toe: ‘Het zijn met name de Miya moslims, die generaties terug vanuit West-Bengalen kwamen en zich in Assam vestigden, die het voorwerp zijn van deze uitzettingen en sloopwerken.’

Blijf op de hoogte

Schrijf je in op onze nieuwsbrieven en blijf op de hoogte van het mondiale nieuws

 eMO*: 1 keer per week het beste van MO*  MO*Mail: 3 keer per week het beste van MO*  Achter het verhaal  Ik ga akkoord met het privacybeleid *

Anti-spam code:

Gevangen in een web van wetten

Anonieme burgers riskeren het weinige dat ze bezitten – een gammele woning, een winkeltje van vier op vier – te verliezen als ze zich het ongenoegen van de macht op de hals halen. Zeker als ze moslim zijn. Voor bekendere activisten wordt niet de pletwals, maar de houten hamer van de wet bovengehaald.

Op 20 maart tweette acteur Chetan Kumar Ahimsa: ‘Hindutva [de hindoenationalistische ideologie] is gebouwd op LEUGENS.’ Daarna gaf hij drie voorbeelden waarmee hij dacht die stelling te onderbouwen, om af te sluiten met de overtuiging dat hindutva dus verslagen kon worden door de WAARHEID, en dat waarheid overeenkomt met GELIJKHEID. Kortom, een alledaagse tweet met wat uitroeptekens in de vorm van hoofdletters – noblesse oblige.

De volgende dag pakte de politie hem op en zette hem meteen voor minstens veertien dagen achter de tralies. Reden: de tweet zou een schending betekenen van twee oorspronkelijk Brits-koloniale wetten die verbieden om de religieuze gevoelens van anderen bewust te kwetsen of haat en vijandschap tussen gemeenschappen te bevorderen.

Juristen betwijfelen of de tweet die wetten overtrad, maar Chetan Kumar werd in elk geval de zoveelste activist die de mond gesnoerd werd met behulp van wetten en eigengereid optreden door politie en gerecht.

Dalitleiders, -activisten en academische sympathisanten werden gearresteerd en opgesloten.

Het meest geruchtmakende voorbeeld daarvan is de Elgar Parishad-affaire. Een bijeenkomst van kastelozen of dalits in de stad Pune was begin januari 2018 uitgelopen op gewelddadige botsingen met hindoenationalisten uit nabijgelegen wijken. De regering-Modi zag of presenteerde die incidenten als het gevolg van een naxalitisch complot om een gewapende opstand in de deelstaat Maharashtra te beginnen.

Naxalieten is de verzamelnaam voor maoistische bewegingen die op verschillende plaatsen dalits en inheemsen mobiliseren voor gewapend verzet. Door het geweld in dat kader te plaatsen, kon de overheid zeker zestien dalitleiders, -activisten en academische sympathisanten arresteren en opsluiten.

Een van hen, de literatuurwetenschapper Hany Babu, kreeg eind maart een eredoctoraat aan de UGent. Hij kon die echter niet zelf in ontvangst nemen, aangezien hij nog altijd achter de tralies wacht op een proces. Enkele andere gearresteerden kwamen na vier jaar wel onder voorwaarden voorlopig vrij.

Voor de jezuïet Stan Swamy, een van de beschuldigde activisten, was dat te laat: hij overleed op 5 juli 2021 op 84-jarige leeftijd, nadat hij in de cel covid opgelopen had en eerder al zijn gezondheid snel achteruit had zien gaan. Toch werden zijn verzoeken voor voorlopige en voorwaardelijke invrijheidstelling geweigerd.

Stan Swamy: ‘Waarom is de waarheid zo bitter geworden, waarom is verschil van mening zo onverteerbaar en waarom is rechtvaardigheid zo buiten bereik?’

In 2022 bleek dat de computerbestanden die gebruikt waren om Swamy te beschuldigen van samenzwering en betrokkenheid bij een ondergronds, naxalitisch netwerk, door een hacker geplaatst waren. Dezelfde hacker bleek daarna ook nepbestanden gedropt te hebben op de computers van twee andere beschuldigden in dezelfde zaak.

In I am not a Silent Spectator, een boekje met teksten van Stan Swamy dat na zijn dood uitgegeven werd door vrienden en collega’s, schrijft hij een stuk over de beschuldigingen en de arrestatie. ‘Waarom is de waarheid zo bitter geworden, waarom is verschil van mening zo onverteerbaar en waarom is rechtvaardigheid zo buiten bereik?’ vraagt hij zich af. Het zijn vragen die in India steeds relevanter worden, al hoor je ze zelden in de grote media.