2003 kan beterschap brengen voor geteisterde koffieboeren

De koffieoogst in Brazilië kan dit jaar een stuk
lager uitvallen. Dat betekent goed nieuws voor de 125 miljoen koffieboeren
in de wereld. Wegens de wereldwijde overproductie werkt een groot deel van
hen nu al enkele jaren onder de marktprijs. De Braziliaanse terugval kan
tijdelijk soelaas bieden, stelt de Internationale Organisatie van
Koffieproducenten (ICO), maar voor een definitieve uitweg uit de
koffiecrisis zijn structurele maatregelen nodig: de vernietiging van
onduurzame plantages, strengere kwaliteitsnormen, joint ventures tussen
multinationale en lokale producenten en een oplossing voor de ‘paradox van
de oploskoffie’.


Ook in het nieuwe koffiejaar (dat al bezig is sinds oktober en loopt tot en
met september 2003) verwacht de ICO een overschot: de productie zou op 120
miljoen zakken uitkomen, terwijl de consumptie rond 110 miljoen zakken
schommelt. Bovendien is er nog een overschot van 40 miljoen zakken uit
vorige jaren. Er zijn gewoon te veel koffiebonen en een groot deel is van
slechte kwaliteit, zo vat ICO-directeur Nestor Osorio in Londen enkele
problemen samen. Het gevolg is dat veel koffieboeren hun bonen moeten
verkopen aan een prijs die onder de marktwaarde ligt.

De sleutel ligt dit jaar in Brazilië. De grootste producent ter wereld
verbouwde in het vorig koffiejaar 45 miljoen zakken, maar het is goed
mogelijk dat Brazilië dit jaar maar de helft haalt. Het is volgens de ICO
een zogenaamd ‘stressjaar’ voor de plantages. De Braziliaanse
productiedaling geeft hoop voor de 125 miljoen koffieboeren wereldwijd, zegt
Osorio.

Een mindere oogst in Brazilië zal de koffiecrisis echter niet oplossen. De
ICO wil het aantal koffieplantages wereldwijd terugbrengen tot een duurzaam
niveau. Het stelt nu in samenspraak met regeringen en onafhankelijke
organisaties een lijst op van gebieden die traditioneel geen koffieteelt
kenden maar waar de plantages ontstaan zijn als reactie op een tijdelijk
goede koffieprijs. We dringen aan op de vernietiging van de plantages in
die gebieden, zegt Ososrio. Maar alternatieve gewassen zijn vaak moeilijk
te vinden.

De overproductie in de sector wordt bovendien versterkt door het onevenwicht
in de distributie en de verwerking van koffie. Osorio vat dat zo samen:
Twintig jaar geleden was de prijs voor een pond koffie twee dollar en een
kopje koffie kostte 40 cent. Nu is dat 40 dollarcent per pond en een kop
koffie kost twee dollar. Koffie brengt 70 miljard dollar per jaar op en de
exporterende landen krijgen daarvan slechts 5,5 miljard. De rest gaat
grotendeels naar de internationale distributeurs en verwerkers.

De koffieboeren moeten volgens de ICO ook meer kunnen profiteren van de
prijs die betaald wordt voor het eindproduct, het kopje koffie dat de
consument drinkt. De koepelorganisatie wil geen rechtstreekse confrontatie
met distributeurs als Nestlé en Proctor & Gamble (bijvoorbeeld via een
consumentenboycot) maar stuurt aan op joint ventures voor internationale
bedrijven om koffiebranderijen en koffieverwerkende bedrijven op te richten
samen met de producenten. We willen een situatie waarin koffieproducenten
niet enkel bonen leveren maar ook het eindproduct.

Ten slotte wil de ICO ook iets ondernemen tegen de vreselijke rommel die
afkomstig is van lage loonplantages. Bonen van minderwaardige kwaliteit
kunnen van de markt gehouden worden via een internationaal controlesysteem
dat minima voor vochtigheid en smaak bevat. Volgens Osorio gaat het om ten
minste vijf miljoen zakken.

Dat is geen makkelijke opdracht, want minderwaardige bonen worden vaak
vermengd met kwaliteitskoffie. In Duitsland bijvoorbeeld - dat als ‘s
werelds grootste koffiedrinkende land traditioneel kwaliteit vraagt - was
Colombiaanse kwaliteitskoffie enkele jaren geleden nog goed voor een derde
van de totale consumptie. Nu is dat nog slechts een zesde omdat de
kwaliteitsbonen steeds vaker vermalen worden met goedkopere soorten. Er
moet meer transparantie komen, zodat de consument tenminste weet wat hij
drinkt, besluit Osorio.

De internationale organisatie wil ook iets doen aan wat ‘de paradox van de
oploskoffie’ zou kunnen heten. In de grote koffieproducerende landen kan je
vaak nauwelijks verse koffie krijgen; de consumptie ervan is zo goed als
onbestaande. De ICO probeert de producerende landen er sinds enkele jaren
van te overtuigen ten minste een deel van hun koffie zelf op te drinken. In
Brazilië lijkt dat aardig te lukken: de koffieconsumptie is er de afgelopen
vijf jaar verdubbeld.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.