Afrikanen willen ggo's

In Zuid-Afrika groeit van nature een bijzondere plant: de ‘verrijzenisplant’, met als wetenschappelijke naam Selaginella Lepidophylla. Het is een plant die altijd groen blijft, zelfs als hij jarenlang vrijwel zonder water moet overleven. Wetenschappers proberen momenteel de genen te vinden die voor die eigenschap verantwoordelijk zijn, en die vervolgens in te brengen in andere planten.
“De nieuwe plantensoorten die zo ontstaan kunnen de droge streken van Afrika opnieuw groen maken”, zegt professor Walter Alhassan, een eminente wetenschapper uit Ghana die de biotechnologie met vuur verdedigt.

22 Afrikaanse landen doen het al

“In Zuid-Afrika en Burkina Faso bestudeert men al een aantal van dergelijke nieuwe soorten. In het totaal telt Afrika nu al 22 landen die met ggo’s experimenteren of ze telen”, zegt Alhassan.
Doctor Sam K. Offei, als onderzoeker verbonden aan de universiteit van Accra, voegt eraan toe dat veel transgene gewassen een hogere opbrengst toelaten. Hij ziet daarin een oplossing voor het probleem van ontbossing. Want als je op minder oppervlakte dezelfde opbrengst kan halen, moet je minder bos kappen voor landbouwgrond, beweert hij.
Hij geeft het voorbeeld van transgene Bt-katoen (genetisch gewijzigd om zijn eigen insecticide te verwekken). “De boer moet geen of weinig insecticide bijspuiten. Dit is milieuvriendelijker.” Bt-katoen wordt al op grote schaal geteeld in India en China, en Burkina Faso experimenteert er momenteel mee.

Koudwatervrees begrijpelijk

“De koudwatervrees voor ggo’s is begrijpelijk maar niet altijd gegrond. Al deze gewassen worden grondig getest voor ze op de markt komen”, zegt Margaret Karembu, regionaal directrice van het internationale instituut voor biotechnologische toepassingen in de Keniaanse hoofdstad Nairobi.
Ook Siaka Dembélé, hoofd van het Sahelinstituut in het Malinese Bamako, begrijpt de weerstand tegen ggo’s. Maar ook hij benadrukt dat Afrika deze trein niet mag missen en hij nodigt alle landen van het continent uit om ggo’s te gebruiken voor eigen nut.

Tegenstand

Tegenstanders van ggo’s vrezen onder andere dat de gentechnologie de Afrikaanse boeren afhankelijk maakt van de uitvindingen van grote multinationals. Ze vrezen dat kleine boeren uit de derde wereld, die voorheen veelal kleinschalig tal van producten teelden, nu bijna gedwongen overschakelen naar monoculturen van GGO’s bestemd voor de export. De genetisch gemanipuleerde zaden die hiervoor vereist zijn, moeten ze logischerwijs aankopen bij de Monsanto’s en de Nestlé’s, alsook de bijhorende kunstmeststoffen, herbiciden of irrigatiesystemen.
Zonder corrigerende maatregelen kan de gentechologie de kloof tussen arm en rijk nog doen toenemen, zeggen de ggo-sceptici. Ze vergelijken het met de medische wereld: elke dag sterven in Afrika kinderen aan geneesbare ziekten, omdat ze de medicijnen niet kunnen betalen.