Amerikaanse dominodoctrine kan andere richting uitgaan -analyse

Het begin van de aanval tegen Irak is volgens de
Amerikaanse dominotheorie de eerste noodzakelijke stap van een
democratiserende kettingreactie voor het hele Midden-Oosten, waar de VS op
middelkorte termijn van zullen profiteren. Maar inmiddels steken nieuwe
radicale groepen de kop op en veranderen pro-Amerikaanse intellectuelen uit
de regio het geweer van schouder. En zelfs een democratisering kan tegen de
Amerikanen gericht zijn.


Enkele uren na het startsein voor de oorlog tegen Irak, trokken in de
Egyptische hoofdstad 15.000 mensen de straat op om hun afkeur te laten
blijken. Het kwam tot trekken en duwen, een tiental mensen raakte gewond.
Hoewel de betoging niet verrassend is, was het de eerste keer sinds de
voedselrellen van 1977 dat de Egyptenaren spontaan op straat hun gal kwamen
spuwen. Een duizendtal demonstranten waren studenten van de Amerikaanse
Universiteit in Caïro, traditioneel een regionaal pro-Amerikaans bastion.

In Koeweit, een andere Amerikaanse bondgenoot, heeft de pas opgerichte
‘Koeweitse Hamas’ zich in een eerste verklaring uitgesproken tegen een
oorlog in Irak. De Koeweitse Hamas, dat zich hetzelfde profiel aanmeet als
de anti-Israëlische Palestijnse terreurgroep Hamas, zal niet toestaan dat
er moslimbloed vloeit in Palestina, Afghanistan of Irak. Onder dezelfde
strijdleuzen toonde het Arabische televisienetwerk al-Jazeera ‘dozijnen’
Arabische vrijwilligers die naar Bagdad trokken om er de Irakezen een handje
toe te steken. Walid Kazziha, een professor politieke wetenschappen aan de
Amerikaanse Universiteit in Caïro, vertelde de Washington Post dat ook onder
zijn studenten steeds meer aanhangers van radicale ‘moslimbroederschappen’
te vinden zijn.

Volgens waarnemers wordt de vreedzame toon in gematigde islamitische scholen
in Saoedi-Arabië, Qatar, Indonesië, Maleisië en Egypte - allemaal
bondgenoten van de VS - almaar scherper. In de scholen worden religieuze
richtlijnen, ‘fatwa’s’ uitgevaardigd die de Amerikaans-Britse aanval
veroordelen en die stellen dat het de plicht van elke moslim (is) de
invallers te bestrijden.

Een groot aantal vooraanstaande pro-Amerikaanse Arabische schrijvers en
intellectuelen is van kamp veranderd en bekritiseert het Witte Huis. Onder
hen bevinden zich de hoofdredacteur van ‘al-Ahram’ - de grootste Egyptische
krant, Galal Dewidar van de ‘al-Akhabr’, en schrijver-vrijdenker Hazem
al-Biblawi - die tevens stichter is van de ‘New Nedaa Society’, een
stichting die in de regio de Amerikaanse levensstijl promoot(te). De
intellectuelen zijn in de eerste plaats gestruikeld over de weigering om
zich voor een aanval in Irak neer te leggen bij de VN-veiligheidsraad.

De Amerikaanse neoconservatieve doctrine schrijft voor dat het Midden-Oosten
na de val van het Iraakse regime in een democratische stroomversnelling zal
raken, de bevolking meer pro-westers zal worden en de regio minder
potentiële terroristennesten zal tellen. Dat noemen de Arabische
commentatoren ‘optimistisch’ en - eufemistisch gesteld - een gevolg van
‘slechte informatie’.

Volgens Hoessein Abdel Razeq, columnist van de ‘al-Ahali’ krant in Caïro,
zullen een aantal Irakezen de Amerikaanse troepen weliswaar onthalen als
bevrijders, maar zal de Amerikaanse aanwezigheid en het gebruik van geweld
worden geassocieerd met een bezetting.

Anas Fodah, een journalist van bab.com, denkt dat de woede over de
Amerikaanse aanval kan overslaan naar andere frustraties, zoals de
repressieve regimes van het Midden-Oosten en de Palestijnse kwestie. De
dominante trend is er een van verandering, aldus Fodah.

Volgens Hossam el-Sayed, redacteur van Islamonline.net, een tweetalige
nieuwswebstek die reacties van moslim verzamelt, zijn de protestacties die
ook in moslimlanden aan de gang zijn - een oproep tot een boycot van
Amerikaanse producten, emailcampagnes, en de sit-ins aan Amerikaanse en
Britse ambassades - nooit gezien. Voor een aantal commentatoren zijn deze
fenomenen precies het omgekeerde van wat de Amerikaanse neoconservatieven
nastreefden: een grote, democratische golf, maar dan ironisch genoeg dan wel
tegen de Amerikanen gericht. Maar volgens Abdel Razeq van ‘al-Ahali’ zal de
golf van protest niet noodzakelijk de democratisering ten goede komen. Het
kan gericht zijn tegen de leiders, of richting radicalisering. Maar
pro-Amerikaans zal het niet zijn.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.