Arrestaties voor moord op journaliste "niet overtuigend"

Politkovskaya, die zowel een Russische als een Amerikaanse nationaliteit had, werd op 7 oktober 2006 bij haar appartement in Moskou vermoord. Tijdens haar loopbaan had ze mensenrechtenschendingen in Tsjetsjenië aan de kaak gesteld en veel kritiek geuit op het Kremlin.
De bekendmaking dat er arrestaties waren verricht heeft in eerste instantie de hoop gegeven dat de Russische regering streng tegen misdaad zal optreden, maar inmiddels zijn er twijfels ontstaan.
Mensenrechtenactiviste Nadejda Atayeva laat vanuit Parijs weten dat er geen reden is om aan te nemen dat het nieuws over de arrestaties meer is dan een pretentieuze verklaring. “Allereerst willen ze nu, bijna een jaar na de moord, laten zien dan het onderzoek vooruitgang boekt. Alleen moeten ze nog wel bewijzen dat deze mensen werkelijk schuldig zijn. De publieke opinie zal de tragische moord niet zomaar vergeten en de autoriteiten zijn zich daar zeker van bewust.”
Sergei Sokolov, plaatsvervangend redacteur van de Novaya Gazeta, de krant waar Politkovskaya sinds juni 1999 voor werkte, zegt benieuwd te zijn of het onderzoek van de procureur-generaal zal leiden tot een eerlijke zaak zonder er een politiek spel van te maken.
“Er werken professionele mensen bij het gerechtshof maar deze zaak zal waarschijnlijk lang voortslepen. We bekritiseren het rapport van de aanklager niet, maar ik geloof dat het nog wel even gaat duren voordat er een definitief gerechtelijk besluit zal komen, zoals ook het geval was met eerdere zaken rond moorden op journalisten, zakenmensen en politici.”
Sokolov vindt Chaikas verklaring van 27 augustus, dat er tien mensen zijn opgepakt in verband met de moordzaak, een positieve ontwikkeling. Maar hij zegt dat zijn krant haar eigen onderzoek voorzet.
Het Comité voor de Bescherming van Journalisten (CPJ) heeft er bij de Russische aanklagers op aangedrongen meer informatie over het onderzoek vrij te geven.
“De moord op Anna Palitkovskaya heeft de Russische en internationale wereld geschokt. Mensen verwachten een tijdige en grondige verantwoording van het onderzoek,” beweert CPJ directeur Joel Simon in een officieel persbericht.
Enkele Russische kranten en websites hebben de namen van de verdachten gepubliceerd. Onder hen is een kolonel van de Federale Veiligheidsdienst (FSB) die, volgens het wijdverspreide nieuwsblad Kommersant, Politkovskaya lang heeft bewaakt.
Tijdens een eerdere persconferentie heeft Chaika de schuld van de moord gelegd bi
zogenaamde buitenlandse meesterbreinen die Rusland zouden willen destabiliseren.
Hij verklaarde dat deze moord goed uitkwam voor mensen wiens doel het is om “de situatie in Rusland te destabiliseren, de constitutionele orde te veranderen, een crisis te veroorzaken, het vroegere systeem waarin alles draaide om geld en olie terug te brengen, de leiders van Rusland in diskrediet te brengen en externe druk over ons land heen te roepen.”
Op zijn website vermeldt Chaika dat er bewijs is dat een andere verdachte rond de moordzaak in 2004 ook betrokken was bij de moord op Paul Klebnikov, de Amerikaanse redacteur van Forbes Rusland.
”Aanklager Chaika heeft toespelingen gemaakt op buitenlandse meesterbreinen en een verband gelegd met de moord op Paul Klebnokov, maar heeft deze beschuldigingen nog niet onderbouwd,” aldus Simon. “We roepen de autoriteiten op om transparant te zijn en bewijzen te leveren voor deze stellingen.”
Volgens de Internationale Federatie van Journalisten (IFJ) zijn er sinds 1993 211 journalisten in Rusland vermoord.
Friederike Behr, onderzoekster Europa en Centraal Azië voor Amnesty International zegt dat het bericht van de arrestaties hoopvol ontvangen is. “Amnesty International zal het onderzoek nauw volgen. We hebben de Russische autoriteiten gevraagd het onderzoek grondig uit te voeren, onafhankelijk en onpartijdig. Ook zouden we graag zien dat de resultaten openbaar worden.”
Behr vindt dat de verdachten veroordeeld moeten worden in een rechtzaak die voldoet aan de internationale standaarden voor een eerlijk proces.
De in New York wonende Freedom House-vertegenwoordiger Christopher Walker zegt dat de laatste jaren rechtzaken omtrent vermoorde journalisten vaak op vrijspraken uitliepen. “Dat is een duidelijke boodschap voor journalisten en redacteuren: onafhankelijk berichtgeving is niet welkom. Om het vertrouwen van de Russen terug te winnen, en ook dat van internationale waarnemers, zullen de autoriteiten het onderzoek op een onbevooroordeelde en krachtige wijze moeten uitvoeren.”