Balkan leeft zwaar op de pof

“De wintervakantie kan je niet uitstellen, maar je volgende afbetaling wel”, adverteert een bank in Servië. Na jaren van ontbering kopen de Serviërs nu blind op krediet. Ook heel wat Slovenen en Kroaten zitten al tot over de oren in nieuwe schulden.
Servische banken lokken klanten met ‘instant krediet’ dat snel en zonder veel onderzoek wordt toegestaan. Ander instellingen doen verleidelijke voorstellen om schulden te groeperen en de afbetalingen beter te spreiden. De Serviërs happen massaal toe. Ze kopen een nieuwe auto’s of een moderne tv, kalefateren hun huis op of gaan op reis zonder na te rekenen of ze zich dat allemaal wel kunnen veroorloven. De banken werken de spilzucht genadeloos in de hand.

“Het is een algemeen verschijnsel in de rijke landen, maar hier was het nagenoeg onbekend”, zegt analist Misa Brkic. Volgens de Nationale Bank in Servië staan mensen met een baan in Servië gemiddeld bijna 820 euro in het krijt bij een of andere bank - drie keer het gemiddelde maandloon. “Het bedrag op zich baart de experts geen zorgen”, zegt Radovan Jelasic, de gouverneur van de Nationale Bank. “Verontrustend is dat de banken op één jaar tijd twee keer meer kredieten zijn gaan toestaan en dat het aantal blijft stijgen.” In 2005 werden in Servië evenveel leningen toegestaan dan in de vijf jaar daarvoor.

In Slovenië, de enige land van het voormalige Joegoslavië dat al lid is van de Europese Unie, is de situatie nog bedenkelijker. De voorbije tien jaar zijn de Slovenen tien keer meer krediet gaan opnemen, zegt de gouverneur van de Sloveense Centrale Bank, Mitja Gaspari. Een doorsnee Sloveen staat voor ruim 2000 euro in het rood. “Een gemiddeld gezin moet nu zes maandlonen aan allerlei kredietverstrekkers, en tegen 2008 wordt dat dertien maandlonen,” voorspelt Gaspari. Slovenen geven vooral geld uit aan huizen en auto’s.

De Kroaten doen er nog een schepje bovenop. Kroatië is veel armer dan Slovenië, maar gemiddeld leven mensen met een baan er voor ruim 2.700 euro op de pof. Ook hier gaat dat geld vooral naar huisvesting en nieuwe auto’s. De Kroatische media staan vol van berichten over mensen die hun schulden niet kunnen betalen. De 55-jarige Jakov Buzolic uit Split bood zelfs uit vertwijfeling één van zijn nieren te koop aan in een plaatselijke krant, al is orgaanhandel verboden in Kroatië. Buzolic leende zoveel voor de heropbouw van zijn huis dat hij eigenlijk drie maandlonen nodig heeft om zijn maandelijkse afbetaling te financieren.

Alleen in Bosnië is lenen niet erg populair. De Bosniërs zijn arm en de werkloosheid is er hoog, waardoor er niet veel mensen banken kunnen overtuigen hun een krediet toe te staan. Ook mensen die borg kunnen staan, zijn schaars. De Bosniërs grappen dat de meest gezochte mensen in hun land niet de oorlogsmisdadigers Radovan Karadzic en Ratko Mladic zijn, maar wel kredietwaardige vrienden.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.