Bas-Congo kreunt onder klimaatverandering

Het regent steeds heviger in Bas-Congo. Volgens Milemo Mavuzi, provinciale overste van de Nationale Dienst voor Meteorologie en Detectie per Satelliet (Mettelsat) waren er in 2010 72 regenbuien, tegenover 55 in 2009. Hij wijst erop dat er al meer dan 500 millimeter regen gevallen is in januari van dit jaar, terwijl er in heel 2010 maar 883 mm viel. « Het is nu al enorm veel », zegt hij. « De situatie dreigt catastrofaal te worden. »

De voorbije drie jaar worden de effecten van de klimaatverandering steeds duidelijker merkbaar in de regio. Volgens geograaf Anselme Mbenza speelt de mens daar een belangrijke rol in. « Als je boven Bas-Congo vliegt, zie je de omvang van de verwoestijning, een gevolg van de ontbossing » zegt hij. De bevolking hakt hout om te verkopen of houtskool te maken en zo een bron van inkomsten te voorzien.

Buitensporige neerslag en hitte

De zware regenval zorgt voor ernstige problemen. In een bedrijf in Mbanza-Ngungu, zo’n 250 kilometer van Matadi, kwamen meer dan 250 runderen om in een overstroming. Eind december kwamen een moeder en kind om in Boma, liepen huizen onder water en raakten wegen versperd. Een twintigtal scholen was niet meer bereikbaar voor zo’n vierduizend leerlingen.

Ook de intense droogte is een teken dat het klimaat verandert. Van midden oktober 2009 tot midden mei 2010 kreeg de bevolking af te rekenen met een lange hittegolf. « Het was de eerste keer dat we met een dergelijke situatie te maken kregen », zegt Nancy Dituka, medewerkster in een telefoniebedrijf. « We gingen soms om twee uur ‘s middags slapen en de mensen zeiden dat er een gat in de lucht gebrand was ». Volgnes Nsimba Khonde van Mettelsat schommelde de gemiddelde temperatuur tussen 33 en 35 graden, in een periode waarin normaal 27 tot 31 graden gemeten wordt.

Landbouw

Voor de boeren zijn de grillige weerspatronen nefast. “Ik heb bijna de helft van mijn oogst verloren”, zegt Mamie Mahongo, voorzitter van de Groupedi, en vrouwenorganisatie in Kwakwa op veertig kilometer van Matadi, die maniok verwerkt.

Landbouwingenieur Bruno Kitsaka bevestigt dat veel boeren hun oogst zijn verloren. “De landbouwkalender is onherkenbaar geworden”, zegt hij. “Als de boeren regen verwachtten, kwam er geen, en toen ze zich voorbereidden op droogte, begon, het te regenen.”

De prijs van landbouwproducten gaat daardoor de hoogte in. “Een kist tomaten kostte vroeger maar 10.000 Congolese frank, nu loopt de prijs op een zevenvoud daarvan.”

De Congolese overheid heeft beslist een commissie op te richten die de strijd tegen de gevolgen van de klimaatverandering moet leiden.