Bhutaanse vluchtelingen niet welkom in België

IRIN, het persagentschap van de Verenigde Naties, meldde dinsdag 5 februari dat Canada, Nieuw-Zeeland, Denemarken, Nederland en Noorwegen, groen licht gegeven hebben om de Bhutaanse vluchtelingen op te vangen die momenteel in het zuidoosten van Nepal wonen. In mei 2007 bevestigden de Verenigde Staten al dat ze 60.000 Bhutanen willen opvangen.
Oorspronkelijk stonden de vluchtelingen weigerachtig tegenover het aanbod, omdat ze nog steeds verkiezen terug te keren naar Bhutan. Nu meer landen zich opgegeven hebben en hun vertrek concreter wordt, zijn de meeste van hen overtuigd dat dit de enige weg is naar een beter leven.

Belgisch en Nederlands beleid

In tegenstelling tot andere EU lidstaten, heeft België geen hervestigingsbeleid. “Zowel in de nota van informateur Reynders als in de deelakkoorden van formateur Leterme, was er sprake van een globaal hervestigingsbeleid, maar daar staat tot op vandaag niets concreet tegenover. In het verleden heeft België ad hoc een aantal hervestigingsprojecten ondersteund, onder meer voor Albanese vluchtelingen tijdens de oorlog in Kosovo, maar die waren nooit gekaderd in een globaal Belgisch beleid”, zegt Commissaris-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatslozen, Dirk Van den Bulck.
De woordvoerder vreemdelingenbeleid van het Nederlandse ministerie van Justitie, Sander van der Eijk, vertelt dat Nederland sinds 1977 een hervestigingsbeleid heeft. Alle Europese hervestigingslanden, met name Denemarken, Finland, Groot-Brittannië, Ierland, Nederland en Zweden, hebben recentelijk in een open brief andere lidstaten opgeroepen om ook vluchtelingen uit te nodigen via de VN Vluchtelingenorganisatie UNHCR. “Net zoals in Denemarken en Groot-Brittannië, kunnen er jaarlijks 500 vluchtelingen opvang krijgen in Nederland. De UNHCR rapporteert waar de nood het hoogst is, en in overleg wordt beslist wie naar Nederland mag komen ”, aldus van der Eijk. In 2007 vestigden 18 Bhutaanse vluchtelingen uit Nepal zich in Nederland in het kader van het hervestigingsbeleid, over 2008 is er nog niets bekend.

‘Eén natie, één volk’

In 1958 kregen de Lhotsampas, een Nepalese etnische groep wiens voorouders als werkkrachten naar Bhutan trokken op het einde van de negentiende eeuw, het Bhutaans staatsburgerschap aangeboden. De meeste Lhotsampas lieten zich naturaliseren en vrij snel vormden ze een meerderheidsgroep in zuid-Bhutan.
Naar aanleiding van de nieuwe beleidslijn ‘één natie, één volk’ verloren de Lhotsampas in 1985 hun burgerrechten. Onder toenemende politieke druk vluchtte de Nepalese minderheidsgroep vijf jaar later massaal naar het zuidoosten van Nepal. Achttien jaar na datum leven de 107.000 Lhotsampas nog steeds in de kampen van de UNHCR, in een land dat hen niet erkent als vluchtelingen.

Staatlozen

Nepal heeft het Vluchtelingenverdrag van Genève uit 1951 niet ondertekend en beschouwt de Bhutaanse vluchtelingen als illegale migranten. Bhutan weigert de Lhotsampas terug op te vangen. Sinds 1993 vonden er twaalf bilaterale onderhandelingsrondes plaats tussen de Nepalese en Bhutaanse regeringsleiders, zonder enig resultaat.