Biodiversiteitsatlas toont weg naar duurzameontwikkeling

De atlas verschijnt niet toevallig kort voor de Wereldtop over Duurzame
Ontwikkeling die eind augustus begint in Johannesburg. We zouden onze
boodschap graag omgezet zien in politieke teksten, zei Mark Collins,
directeur van UNEP-WCMC, We hopen dat dit als essentieel beleidsinstrument
nog vele jaren een impact zal hebben.

De atlas biedt in de eerste plaats een schat aan informatie over de
soortenrijkdom op aarde en de problemen die de ecosystemen bedreigen. De
informatie zal regelmatig worden geactualiseerd op de website
www.unep-wcmc.org, waar nu al interactieve kaarten te consulteren zijn.

In het laatste hoofdstuk worden enkele aanbevelingen gedaan: de bestaande
internationale regels moeten effectief worden toegepast, ontwikkelingshulp
moet een duurzaam karakter krijgen en beschermde gebieden moeten beter
worden beheerd. Het volstaat niet van een omheining te plaatsen rond een
beschermd gebied. De totale beschermde oppervlakte neemt toe maar qua
biodiversiteit laat het beheer soms te wensen over, aldus Collins.

De atlas presenteert ook enkele scenario’s en kaarten van
probleemgebieden. In het slechtste geval is de biodiversiteit tegen 2032
op 72 procent van de landoppervlakte bedreigd. Vooral in Zuidoost-Azië en de
stroomgebieden van de Congo en de Amazone dreigen aanzienlijke verliezen: 48
procent van de oppervlakte zal er worden omgezet in landbouw- of woongebied,
tegenover 22 procent nu.

UNEP-directeur Klaus Töpfer wees op het belang van de dieren- en
plantenrijkdom voor de geneesmiddelenindustrie. In ontwikkelingslanden is
tachtig procent van de mensen voor hun medicijnen aangewezen op planten en
dieren. In de Verenigde Staten is 56 procent van de 150 meest voorgeschreven
geneesmiddelen het resultaat van ontdekkingen in de wildernis. Volgens
Töpfer moet deze genenrijkdom duurzaam worden beheerd door
ontwikkelingslanden, waar de biodiversiteit het grootst is, een eerlijke
prijs te geven voor planten en dieren waarvan de genetische code wordt
gebruikt bij de ontwikkeling van nieuwe medicijnen en gewassen.

Co-auteur Brian Groombridge waarschuwde dat er niet veel wildernis meer
overblijft om de bevolkingsaangroei te blijven ondersteunen. De laatste
tien jaar waren hogere landbouwopbrengsten voor 31 procent het resultaat van
het in cultuur brengen van wildernis. Waar moet die bijkomende capaciteit in
de toekomst vandaan komen? Hetzelfde geldt voor zoet water, dat momenteel
minder dan 1 procent van de wereldwatervoorraad uitmaakt.

Toch is de atlas niet bedoeld als proloog tot de apocalyps, zo stelde
Collins. Geef de natuur een half kansje en ze herstelt zich. De atlas moet
mensen en beleidsmakers helpen ervoor te zorgen dat die halve kans er komt.