Computers in Congo dienen vooral ter decoratie

Twee computers onder een witte doek staan als spoken de ruimte te vullen in het secretariaat van het gemeentehuis. Niemand gebruikt de apparaten die twee jaar geleden zijn aangeschaft. De ambtenaar, die er tegenover zit, heeft een stapel papieren op zijn bureau liggen, geboorteaktes, huwelijksaktes en brieven die hier moeten worden getekend. Geprint, getypt, geschreven — alles door elkaar.

Een tiental ambtenaren heeft een cursus informatica gevolgd om te leren omgaan met Word en Excel, maar niemand doet er iets mee. “Onze machines hebben geen accessoires en we hebben ook niemand die er mee kan omgaan”, zegt Christophe Kulimushi, een oude typist. In de andere gemeentelijke organisaties is de situatie precies hetzelfde.

Ongemotiveerd

“De computer is voor onze opvolgers”, zegt typist Jacques Mitima berustend. “Ik wacht op mijn pensioen.” Met hem zijn er vele andere ambtenaren van boven de veertig die vooral hun tijd uitzitten en in hun salaris — amper 30 tot 35 euro per maand — weinig reden zien om hard te werken of iets nieuws te leren.

Er zijn organisaties die computers schenken en er cursussen bij geven, zoals aan het gemeentebestuur, vorig jaar. Ook daar staan ze echter ongebruikt ter decoratie van de kamer. De ambtenaren zijn gedemotiveerd. “We hebben geen tijd om te leren, want de staat zorgt niet voor ons”, zegt de secretaris, Gaspard Mihigo.

Ook de frequente stroomstoringen helpen niet. Het provinciale parlement heeft vorig jaar nieuwe computers gekregen van het VN Ontwikkelingsprogramma, maar de afgevaardigden hebben door de storingen al regelmatig de benodigde documenten niet gekregen.

Belastingdienst

Beter gaat het aan de inkomstenkant van het bestuur. Op het provinciale ministerie van financiën, bij de dienst belastingen, wordt meer en meer digitaal gewerkt. Vorig jaar is de dienst door de Wereldbank met computers uitgerust in het kader van een project voor capaciteitsopbouw.

Het meest voorop lopen echter de niet-gouvernementele organisaties, omdat zij regelmatig contact hebben met hun collega’s over de grens, in het Rwandese Cyangugu, waar ze goede ideeën van overnemen. “We vinden het beschamend om zo met verouderde machines te werken”, zegt een medewerker. Bovendien kan dat niet meer in een tijd waarin westerse geldschieters goede financiële rapporten eisen, niet uitgetypt of uitgeschreven, maar digitaal.