Congo-Brazzaville wil gratis maaltijden voor alle schoolkinderen

In amper drie jaar tijd is het aantal leerlingen in de lagere scholen in Congo-Brazzaville met ongeveer 20 procent gestegen. Dat is vooral te danken aan de gratis schoolmaaltijden die arme kinderen in veel instellingen krijgen. Waar die voedselbedeling stilvalt, worden de cijfers even snel weer slechter.

“Dit is het beste moment van de dag, na de lessen rekenen”, zegt de negenjarige Garry Makoundou. In de school Jean-Félix Tchicaya in Pointe-Noire wordt het middageten opgediend. “Ik hou vooral van de groenten”, zegt de twee jaar oudere Judicaëlle Malela.

70.000 gratis maaltijden

Het Wereldvoedselprogramma levert elke dag 756 gratis maaltijden aan de school. In heel het land heeft het Wereldvoedselprogramma 188 scholen op zijn verdeellijst staan, goed voor 70.000 maaltijden per dag.

Een andere belangrijke donor is het Amerikaanse International Partnership for Humanitary Development, dat aan 48 scholen in het zuidwesten van het land elke dag 10.025 maaltijden levert. Volgend jaar zou dat aantal worden verhoogd tot 25.000.

Het effect van de gratis schoolmaaltijden is indrukwekkend. “Door de gratis schoolmaaltijden maakt nu 92 procent van de kinderen die ingeschreven worden, hun lagere school ook af”, zegt Alix Loriston, de vertegenwoordiger van het Wereldvoedselprogramma in Congo. “Er gaan ook meer kinderen naar school.” De Congolese regering is het eens met die analyse.

Voor veel kinderen is de schoolmaaltijd de enige volwaardige maaltijd die ze elke dag krijgen. Nogal wat kinderen die ver van hun school wonen, vertrekken ‘s ochtends thuis ook zonder ontbijt. De schoolmaaltijd zorgt ervoor dat ze ook na de middag kunnen blijven.

Stap achteruit

Maar heel wat van de 1800 lagere scholen in Congo kunnen geen gratis maaltijden aanbieden, of moeten dergelijke initiatieven na verloop van tijd weer schrappen bij gebrek aan geld. Dat is bijvoorbeeld het geval in de Joseph Kéoua-school in Brazzaville, waar de gratis voedselbedeling aan 890 kinderen in november vorig jaar moest worden stopgezet. “Er spijbelen veel meer leerlingen en het enthousiasme is veel lager”, zegt Thomas Richard Meza, een van de directeurs van de school. “We vrezen dat de resultaten eind dit jaar zullen tegenvallen”, vult zijn mededirecteur Bienvenue Danielle Mankita aan.

Ook in de school Amitié in Brazzaville moesten 1200 kinderen het maandenlang zonder de gratis maaltijden stellen. Daar bleek dat er vooral in het begin veel kinderen wegbleven. Later vonden heel wat ouders blijkbaar toch een oplossing. Maar nu is iedereen blij dat de schoolkantines binnenkort weer zullen opengaan. Japan heeft Congo-Brazaville een gift van 11,2 miljoen dollar (7,5 miljoen euro) overgemaakt waarmee onder meer gratis maaltijden voor kinderen kunnen worden betaald.

Eigen initiatief

De Congolese regering zal vanaf nu ook zelf meer geld vrijmaken voor schoolmaaltijden, belooft Benoît Chrysostom Mienkouono, directeur Lager Onderwijs in het ministerie van Onderwijs. De bedoeling is dat er veel meer scholen gratis maaltijden kunnen aanbieden, en dat die programma’s ook niet meer zomaar in elkaar kunnen storten. “We weten heel goed dat onze partners ooit uit Congo zullen vertrekken”, zegt Mienkouono. Volgens de ambtenaar heeft Congo de voorbije jaren al 2 miljoen euro geïnvesteerd in de schoolmaaltijden.

Op sommige plaatsen nemen ook ouders en scholieren hun verantwoordelijkheid. In het zuidwesten van het land kweken leerlingen in schooltuintjes tomaten, aubergines en wortelen. Hun ouders leveren water, brandhout en kruiden aan de schoolkeukens.

Volgens de VN leven ruim 1,6 van de 3,8 miljoen Congolezen in armoede. Zowat een vijfde van de bevolking is ondervoed, en 22 procent van de Congolese kinderen gaat niet naar school.