Congoweek: 'Verontwaardiging is belangrijk maar onvoldoende'

20 tot 26 oktober is het Congoweek, Friends of Congo wil daarmee wereldwijde aandacht vragen voor de langdurige conflicten in het land. De vrienden pleiten voor vrede, gerechtigheid en menselijkheid voor de Congolezen.

Nadia Nsayi, beleidsmedewerker Centraal-Afrika bij Pax Christi Vlaanderen en Broederlijk Delen licht toe. ‘De Congoweek is geen eigen initiatief maar we zijn ook bezig met de problematiek, dus vinden we het belangrijk om er aandacht aan te schenken. Het conflict blijft maar aanslepen, volgend jaar duurt het al twintig jaar. Door de uitzichtloosheid van het conflict is er een Congomoeheid ingetreden.’

Kan een Congoweek daar verandering in brengen?

Nadia Nsayi: ‘Het is een manier om dat moeilijke dossier weer op tafel te brengen. Het is belangrijk om mensen te informeren en te sensibiliseren. Er wordt ook aangemoedigd om allerlei activiteiten te organiseren.’

Waarom is de publieke opinie in dit conflict belangrijk?

Nadia Nsayi: ‘Verontwaardiging is belangrijk maar onvoldoende, zolang er geen oplossing komt. Talloze vrouwen in Congo worden verkracht en dat laat natuurlijk niemand koud. Momenteel is er te weinig actie om het conflict terug op de agenda te zetten. De eerste stap daartoe is de sensibilisatie van het publiek. Daarnaast is het mijn taak om achter de schermen samen te werken met beleidsmakers, om hen aan te zetten tot een ander beleid. Het middenveld moet samenwerken en actie ondernemen.’

Wat moet er internationaal gebeuren?

Nadia Nsayi: ‘De internationale gemeenschap moet en kan ook een belangrijke rol spelen. Daar hoort België met zijn historische banden met Congo dus bij. Volgens ons kan België in dit conflict een rol spelen. Er ligt een grote verantwoordelijkheid bij de Afrikanen zelf en bij de Congolese overheid en de buurlanden. Volgens mij is er een soort democratisch deficit, vanuit verschillende hoeken klinkt de roep om een ander beleid. Momenteel luisteren de bevoegde ministers eigenlijk niet naar wat er leeft over die samenwerking met Congo en het beleid daar rond binnen de samenleving.’

De uitzichtloosheid in Congo is te wijten aan een heel kluwen van problemen. Wat zijn de belangrijkste?

Nadia Nsayi: ‘Het probleem van Congo is dat het een failed state is, met een zwak politiek systeem. Alle hulp van internationale organisaties leidt tot heel weinig resultaat omdat er intern geen sterke structuur is. De maatregelen die de Congolese overheid neemt, helpen de bevolking niet altijd vooruit.

De winst van de Congolese grondstoffen gaat naar een kleine elite in Congo. Een deel gaat naar de buurlanden, vooral Rwanda en Oeganda. De westerse bedrijven in Europa, Azië, de Verenigde Staten en Canada pikken ook een graantje mee. De Congolese bevolking niet.

Een ander deel van het probleem zijn de buitenlandse en de Congolese groepen die zich keren tegen de bevolking. Het onderscheid tussen de Congolese en buitenlandse groepen is niet onbelangrijk. De Congolese milities ontstaan vaak omdat het Congolese leger afwezig is. De lokale milities worden gecreëerd om de bevolking te beschermen, maar alle gewapende groepen wreken zich op een bepaald moment.’

Enkele cijfers: Sinds 1996 werden er 5,4 miljoen mensen gedood in Congo. De helft van de slachtoffers is jonger dan vijf jaar oud. Dat zijn de schokkende cijfers die de Friends of Congo aanhalen. Bij een onderzoek onder meer dan 2500 Congolezen in 2007 zei 66 procent dat hun huis vernield of afgenomen werd. 61 procent van de ondervraagden was getuige van de gewelddadige dood van een familielid of vriend. 34 procent zegt langer dan een week ontvoerd te zijn en 16 procent misbruikt te zijn. Verkrachting is een misdrijf dat maar zelden bestraft wordt in Congo, op het geschatte aantal verkrachtingen van 40.000, werden slechts 38 daders vervolgd.

Meer info over de Congoweek op www.congoweek.org.