Crisis zorgt voor ravage in de klas

Schoolverlaters zijn al een probleem in Argentinië sinds 1995. Uit een
studie van UNICEF, het kinderfonds van de Verenigde Naties, bleek toen dat
50 procent van de adolescenten tussen 13 en 17 het middelbaar onderwijs niet
afmaakt. De nieuwe cijfers uit het district Buenos Aires zijn nog
alarmerender. Het aantal laatstejaars dat afstudeerde, zakte in 2001 verder
af naar 65 procent, tegenover 88 procent in 2000. Vorige maand, bij het
begin van het nieuwe schooljaar, constateerde de Lerarenbond al dat 150.000
scholieren in de provincie Buenos Aires niet meer terugkeerden naar school.
Het aantal klassen was gevoelig ingekrompen, vooral in de hogere jaren,
waardoor veel leraars moesten worden bedankt voor hun diensten.

Zelfs het uitdelen van gratis maaltijden - een maatregel waarmee men de
scholieren de laatste jaren op de schoolbanken wil houden - vermag niets
tegen het stijgende aantal schoolverlaters.

De recessie, al aan de gang sinds 1998, heeft de Argentijnse middenklasse
doen afkalven en dat is merkbaar in de privé-scholen. Vele ouders kunnen het
hoge inschrijvingsgeld niet meer betalen en sturen hun kinderen naar een
openbare school. Het aantal leerlingen uit de middenklasse in de openbare
scholen is nog nooit zo hoog geweest, meldt Daniel Filmus, schepen van
Onderwijs van Buenos Aires.

Vaak nemen zij de plaats in van scholieren uit de minder gegoede klassen,
die door het watervaleffect van de recessie helemaal van de schoolbanken
verdwijnen. Ook de duizenden kinderen van migrantengezinnen uit Bolivië,
Chili, Peru en Uruguay laten lege stoelen na. Die gelukszoekers keren terug
naar hun land van oorsprong nu een vierde van de Argentijnse bevolking
werkloos is en 40 procent van de 37 miljoen Argentijnen onder de
armoedegrens leeft.

Voor vele gezinnen is de school gewoon te duur geworden. Ik heb nog nooit
zoveel wanhopige mensen geweten die om schoolmateriaal komen vragen, zegt
Pablo Moseinco, een wiskundeleraar in Pacheco, een industriële voorstad van
Buenos Aires. Het gaat meestal om vaders die hun werk verloren zijn en
willen dat hun kinderen niet afknappen op de school omdat ze geen boeken
meer hebben, zegt hij. Moseinco is actief bij de ngo La Lecheria in
Pacheco, die ouders probeert te stimuleren en te helpen om hun kinderen op
school te houden. María del Carmen Barrios vertelt aan IPS dat dit jaar het
vreselijkste van haar leven is. Haar 16-jarighe dochter gaat nog naar de
klas, maar haar 15-jarige zoon blijft thuis omdat hij geen degelijke
schoenen heeft. En zwijg me van schoolmateriaal, want dat is helemaal een
luxe geworden.

Barrios werkt sporadisch als huishoudster maar ze verdient niet genoeg om de
eindjes aan elkaar te knopen. In feite is ze een werkloos gezinshoofd, maar
ze komt niet in aanmerking voor de werkloosheidsuitkering die daar vroeger
voor bestond. Wegens geldgebrek heeft de regering de uitkering voorbehouden
voor kroostrijke gezinnen. Barrios, moeder van twee kinderen, heeft geen
geld voor de bus en haar schoolgaande dochter legt elke dag zes kilometer te
voet af naar school. In vergelijking met haar broer mag ze van geluk
spreken.