Dagen van de 'couch potatoes' lijken geteld - analyse

Dikke mensen die weinig bewegen hebben meer last van hart- en vaatziekten, kanker en vervelende kwalen. In de VS dreigt ook suikerziekte - nog een ziekte die rechtstreeks verband houdt met overgewicht - tot een echte epidemie uit te groeien. Volgens de laatste schattingen van de Amerikaanse ‘Centres for Disease Control and Prevention’ (CDC) zal één op drie van de Amerikaanse kinderen die in 2000 geboren werden, vroeg of laat te maken krijgen met diabetes. Vandaag lijden wereldwijd al 177 miljoen mensen aan de ziekte; volgens de Wereldgezondheidsorganisatie zal dat aantal tegen 2025 oplopen tot 300 miljoen.

Voorkomen is veel goedkoper dan genezen: om het oprukken van suikerziekte tegen te gaan, zijn geen dure pillen of therapieën nodig - overgewicht tegengaan is al veel waard. Volgens de medische wereld is het voldoende om vijf keer per week een half uur te wandelen of een andere fysieke inspanning uit te voeren om de kans om diabetes te krijgen met 58 procent te verminderen. Minder vet en zoet eten kan ook veel narigheid voorkomen. Maar de experts klagen dat de politieke wil ontbreekt om paal en perk te stellen aan de fastfoodcultuur. In de VS, het Mekka van de snelle hap, gaat elke dag gemiddeld een kwart van de bevolking langs bij een McDonald’s of een vergelijkbare industriële eetstal. De gevolgen zijn overal zichtbaar: 64 procent van de Amerikaanse bevolking weegt te veel, en bijna de helft daarvan is echt zwaarlijvig. Samen met de Amerikaanse voedingsgewoonten verspreidt ook dat probleem zich over heel de wereld. Vorig jaar becijferde het Worldwatch Institute dat er voor het eerst in de geschiedenis waarschijnlijk meer zwaarlijvige dan ondervoede mensen leefden.

Binnen de WGO circuleren al voorstellen om de producenten van zoete en vette verleiders aan banden te leggen, net zoals sigarettenfabrikanten er ondanks hun stugge verzet aan moesten geloven. Maar van de levensmiddelenindustrie valt zeker evenveel verzet te verwachten. Toen de Wereldgezondheidsorganisatie enkele maanden geleden een rapport publiceerde over de gezondheidskosten van vet en zoet eten, stak er een storm van protest op in de VS. Toch lijken de suikerindustrie en aanverwante sectoren aan een op voorhand verloren strijd te beginnen. Landen geven nu al tussen 2,5 en 15 procent van hun gezondheidsbudget uit aan de behandeling van diabetes en de ziekten die ermee samengaan. Naarmate dat aandeel de komende jaren verder stijgt, zal de druk toenemen om de kwaal bij de wortel aan te pakken.

Diabetes kan leiden tot blindheid en hartziekten; patiënten die veel pech hebben, kunnen zelfs in een coma raken en sterven. De VS gaven in 1997 44 miljard dollar uit aan de behandeling van suikerziekte en alle complicaties die ermee verband houden; in Brazilië werd de kost onlangs op 3,9 miljard dollar geraamd. En dan wordt er nog geen rekening gehouden met de kosten die ontstaan doordat patiënten weg blijven op hun werk. In de VS zou dat in 1997 nog eens een verliespost van 54 miljard dollar hebben betekend.