De tragikomische arrestatiepolitiek van de regering-Mwanawasa

Gisteren (woensdag) verscheen een medewerker van ex-president Frederick Chiluba, Richard Sakala, in een andere rechtszaak wegens machtsmisbruik. Zowel Sata, de stichter van de oppositiepartij Patriotic Front als Sakala ontkennen de beschuldigingen tegen hen. Ook Gilbert Zimba, een andere medewerker van Chiluba State, ontkent met klem. Hij wordt beschuldigd van moord.

President Levy Mwanawasa, die begin dit jaar aan de macht kwam na omstreden verkiezingen, heeft bij herhaling gezegd dat hij de zware criminaliteit in zijn land en de corruptie geen kans meer wil geven. De arrestaties van de politieke prominenten leverde hem echter weinig lof op. De meeste waarnemers hebben de indruk dat Mwanawasa gewoon politieke opponenten viseert.

Er zijn behoorlijk wat aanwijzingen voor die stelling. Niet alleen is er de vaak hilarische aard van de beschuldigingen. De civiele maatschappij en de oppositieleiders wijzen er ook op dat er in de regeringspartij geen arrestaties plaatsvinden. “Er is niets tegen arrestaties op zich, maar deze wet wordt wel erg selectief toegepast,” zegt Newton Nguni van het Forum voor Democratie en Ontwikkeling (FDD), een oppositiepartij. Moses Kaunda, woordvoerder van de Republikeinse Partij van Zambia, is niet onder de indruk van de strijd tegen de corruptie. “We keuren het verwerven van overheidsbezittingen en fraude niet goed, maar waar slaat de beschuldiging tegen Sata (diefstel van motorfietsen van de overheid) eigenlijk op?”

Satas arrestatie kwam er enkele dagen nadat hij Financiënminister Emmanuel Kasonde en vice-president Enoch Kavindele had beschuldigd van niet-terugbetaling van “grote leningen” van een failliet verklaarde bank. Volgens sommige waarnemers zijn de beschuldigingen tegen Sakala geïnspireerd door ’s mans aanhoudende loyaliteit aan ex-president Chiluba.

Mwanawasa staat onder druk om ook Chiluba aan te pakken voor diens vermeende misstappen tijdens de tien jaar die hij als president diende. De campagne tegen Chiluba wordt geleid door verschillende van zijn ex-ministers. Ze beweren dat Chiluba en zijn trawanten 90 miljoen dollar van de nu failliete Meridien BIAO Bank naar persoonlijke rekeningen in het buitenland hebben gesluisd. De regering-Mwanawasa verschuilt zich voorlopig achter de immuniteit die Chiluba krachtens de grondwet als president zou genieten. Nochtans vervolgde Chiluba zelf zijn voorganger Kenneth Kaunda voor misdrijven gepleegd binnen diens ambtstermijn. Een aantal prominente inwoners in Lusaka is een petitie begonnen voor de opheffing van de onschendbaarheid van Chiluba.

De perceptie in Lusaka is dan ook dat Mwanawasas afgekondigde strijd tegen de corruptie een dekmantel is voor een politiek gemotiveerde heksenjacht zolang de president niet achter de hoofdvogel aangaat.