“Energiezekerheid mag milieu niet schaden”

De oproep van de wetgevers sluit aan bij opmerkingen van de Russische minister van Buitenlandse Zaken, Sergei Lavrov. Hij verklaarde onlangs de gastheer van de G8-top, de Russische president Vladimir Poetin, energievoorziening hoog op de agenda wil zetten.

Wetgevers uit dertien landen waren dit weekend in Brussel bijeen op uitnodiging van Globe International (Global Legislators Organisation for a Balanced Environment). Zij hopen dat met de aandacht voor energiezekerheid wordt voortgebouwd op de vorige top in Gleneagles. Ze benadrukten echter dat energievoorziening en bescherming van het klimaat hand in hand moeten gaan. “Als we die twee doelen niet goed op elkaar afstemmen, lopen we het risico onze economische, veiligheids- en ontwikkelingsdoelen niet te halen.”

De deelnemers aan bijeenkomst kwamen uit de G8-landen - Groot-Brittannië, Frankrijk, Duitsland, Italië, Rusland, de Verenigde Staten, Canada en Japan – en vijf landen met opkomende economieën, Brazilië, China, India, Mexico en Zuid-Afrika.

Ontwikkelingslanden zullen naar verwachting in 2010 voor 39 procent bijdragen aan de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. Uit onafhankelijke schattingen blijkt dat in de komende 24 jaar 50 procent van de wereldwijde investeringen in energie in ontwikkelingslanden zal plaatsvinden.

“India heeft energie nodig voor ontwikkeling en we zullen wegen moeten vinden om de eisen van de groei te verenigen met milieueisen”, zei de voormalige Indiase minister van Milieu, Suresh Prabhu. China kampt met een soortgelijk dilemma. Maar Zhang Wantai, vice-voorzitter van het milieubeschermingcomité van het Nationale Volkscongres, zei dat het toekomstige ontwikkelingsmodel gebaseerd zal zijn op “bescherming van natuurlijke hulpbronnen en een milieuvriendelijke samenleving”.

Maar wat kan op internationaal niveau gedaan worden om minder uitstoot van broeikasgassen te bereiken? De Global Environment Facility (GEF) van de Wereldbank en het Clean Development Mechanism van het Raamverdrag Klimaatverandering van de Verenigde Naties (UNFCCC) zijn nuttig, maar van minimale betekenis gezien de schaal van de investeringen.

De uitdaging ligt in het aanmoedigen van investeringen in methoden met lage uitstoot, zegt een studie van Chatham House in Londen, die diende als discussiestuk tijdens de bijeenkomst in Brussel. De Wereldbank schat dat 8,1 biljoen (8,1 miljoen miljoen) dollar nodig is om schone energie mogelijk te maken in de komende 24 jaar.

Paul Wolfowitz, president van de Wereldbank, liet een boodschap aan de vergadering weten dat “nieuwe financiële instrumenten de oude kunnen aanvullen.” De Wereldbank werkt momenteel aan die nieuwe opties, zei hij. In september zullen ze gepresenteerd worden tijdens de jaarlijkse vergadering in Singapore.

De deelnemers aan de dialoog in Brussel, onder wie ook vertegenwoordigers van de Wereldbank, het Internationaal Energie Agentschap (IEA), grote energieorganisaties en het Wereld Natuur Fonds, verklaarden na afloop dat ze willen dat de G8-top strikte regels omarmt als het gaat om energieverslindende producten. Daarbij moeten echter wel de verschillende omstandigheden in industrielanden en ontwikkelingslanden in acht worden genomen.

Daarnaast pleitten ze voor financiële voordelen en belastingmaatregelen om de ontwikkeling en het gebruik van efficiënte technologie te bevorderen. Overheidsinstellingen zouden vanwege hun voorbeeldrol de eersten moeten zijn die overschakelen op die efficiënte technologie. De GEF zou intensiever betrokken moeten worden bij energieprojecten en het publiek moet zich meer bewust worden van de energieproblematiek.

Uit onderzoeken van de IEA blijkt dat een overschakeling naar een “uitstootarme economie” haalbaar is voor industrielanden. “Duurzame energie is mogelijk, maar alleen als we dringend actie ondernemen en duidelijk kiezen voor de ontwikkeling van vernieuwende energietechnologie”, aldus Neil Hirst, directeur van de onderzoeksafdeling van de IEA. Het moet volgens hem gaan om een combinatie van technologieën, die zich richt op efficiency, opslag van koolstof, schone energie en – waar mogelijk – kernenergie. (JS)