Genetische besmetting verwante gewassen blijft heikel punt

Het onderzoek draagt bij tot de vrees dat door genetische besmetting
‘superonkruid’ kan ontstaan dat zeer moeilijk te bestrijden is, zo meldt
het tijdschrift New Scientist, dat het onderzoek publiceerde. Van elf
kruisingen tussen GM-canolazaad en een wilde variant leverden er vijf een
levensvatbare hybride variant op die het insectenwerende gen bevat. Brian
Johnson van de Britse milieuorganisatie English Nature acht het dan ook
aangewezen dat er eerst verder onderzoek komt voor het GM-gewas wordt
aangeplant.

Een vonnis tegen het Texaanse biotechnologiebedrijf Prodigene bewijst nog
maar eens dat genetische overdracht tussen planten die in elkaars nabijheid
worden geteeld moeilijk kan worden gecontroleerd. Prodigene moest een boete
van 250.000 dollar betalen omdat het sojabonen besmet had laten raken met
genetisch materiaal van een maïsplant die werd ontwikkeld voor medicinale
doeleinden. De experimentele maatsoort produceert trypsine voor
diabetespatiënten en een ander bestanddeel tegen diarree. De gecontamineerde
sojabonen raakten nooit in de voedselketen.

Voor Bil Hawks van Amerikaanse ministerie van landbouw bewijst de zaak
Prodigene dat veiligheidsmaatregelen in de bioindustrie efficiënt zijn.
Anderen zijn minder lovend. De regering wist van de besmetting maar hield
het nieuws geheim tot met de industrie een akkoord was bereikt, zegt Joseph
Mendelson van het Center for Food Safety. Matt Rand van de National
Environmental Trust vindt dat alle experimenten met GM-gewassen in open
lucht moeten worden verboden. Wanneer de regering de belangen van de
bioindustrie boven die van de consumenten plaatst, is het een kwestie van
tijd voor we een van die experimentele gewassen op ons bord krijgen.

Enkele bedrijven die behoren tot de Biotechnology Association beloofden in
oktober geen experimenten meer uit te voeren in staten waar op grote schaal
maïs wordt geteeld. Intussen nam de groep al gas terug en beloofde ze
afdoende veiligheidsmaatregelen om het overwaaien van genen te voorkomen.

Prodigene kreeg van de regering de toestemming of verder te gaan met
pharming, het ontwikkelen van landbouwgewassen die een farmaceutische
werking hebben. We zijn er al in geslaagd een vaccin vijf jaren lang te
bewaren in een maïszaadje, zegt Gene Laos, directeur van Prodigene. Eetbare
vaccins kunnen ter plaatse worden gekweekt, moeten niet voortdurend koel
worden gehouden en zijn dus goedkoper voor ontwikkelingslanden.

Michael Rodenmeyer van het Pew Initiative on Food and Biotechnology neemt
naar eigen zeggen een neutraal standpunt in over biotechnologie. We zijn
helemaal anders over planten gaan denken, zegt Rodenmeyer, Maïs is een
wonderbaarlijke eiwitfabriek met farmaceutische en industriële toepassingen.
Planten zijn een milieuvriendelijke en duurzame productiewijze en kunnen ook
nog energie opleveren. Het grote probleem is ervoor te zorgen dat
GM-gewassen die niet bestemd zijn voor consumptie hun genen niet overdragen
op consumptiegewassen.