Goudmijnen verzieken milieu in Latijns-Amerika

De Franse regering kondigde vorige maand aan dat de vergunning van het Canadese bedrijf Cambio om in de Amazoneregio Kaw in Frans-Guyana goud te delven, wordt ingetrokken. Frans-Guyana is een Frans protectoraat tussen Brazilië en Suriname. Het land telt 200.000 inwoners.

De Franse regering had Cambior in 2003 een vergunning gegeven voor 25 jaar. Met die toestemming kon het bedrijf 34 ton goud delven. Maar onder druk van milieuactivisten en inwoners van Frans Guyana, stelde Frankrijk in mei van dit jaar een onderzoekscommissie in die de milieugevolgen van het project moest onderzoeken.

De commissie concludeerde in een 10 oktober verschenen rapport dat het onverantwoord is het project voort te zetten vanwege de lozing van met cyanide vervuild afvalwater. Die vervuiling zou onacceptabele risico’s voor het milieu met zich meebrengen. Cambior is inmiddels geïnformeerd over de bevindingen van de commissie en heeft het project stopgezet. Het mijnbouwterrein zal in de komende jaren veranderen in een natuurpark.

In Guatemala voeren boeren en mensenrechtenactivisten al sinds 2003 actie tegen een soortgelijk project in hun land. Het Canadese Glamis exploiteert een goud- en zilvermijn in San Marco, in het zuiden van Guatemala. Clamis zou in Guatemala dezelfde methode gebruiken als Cambior in Frans-Guyana: rotsen die goud en zilver bevatten, worden bewerkt met chemicaliën, inclusief cyanide. Het afvalwater wordt in nabijgelegen rivieren geloosd.

Plaatselijke boeren, activisten en de Katholieke Kerk in Guatemala wijzen erop dat de mijn de rivieren Cuilco en Tzalá vervuilt, twee essentiële waterbronnen in de regio. Ondanks de kritiek besloot de regering van Guatemala in februari van dit jaar Glamis toestemming te verlenen de activiteiten in de regio uit te breiden met het winnen van zink, kwikzilver, lood, ijzer en koper.

Uit een onderzoek door ngo’s onder de plaatselijke bevolking blijkt dat 95 procent van de bewoners tegen het project is. “Daaruit blijkt dat Maya-gemeenschappen hun land, bossen en water belangrijker vinden om te overleven en voor ontwikkeling”, zegt Mario Antonio Godinez van de milieuorganisatie Ceiba.

Ulrike Bickel, ontwikkelingsdeskundige van de Duitse katholieke organisatie Misereor, zegt dat de regering van Guatemala de belangen van de bevolking niet respecteert en dat er internationale arbeidsverdragen overtreden worden.

Rond de verstrekte vergunningen hangt een zweem van corruptie en bedrog, zegt Bickel. “Alfredo de León, een afgevaardigde in het Congres, heeft ons verteld dat talloze collega’s van hem zijn omgekocht om voor de vergunningen te stemmen.”

Het Guatemalteekse juridische kantoor dat Glamis verdedigt, zou directe banden hebben met de president van Guatemala, Oscar Berger. Voordat hij president werd, was Berger advocaat bij het kantoor Berger, Sosa & Permueller. Een van Bergers belangrijkse partners was Rodolfo Sosa de Leon, die nu Glamis adviseert. Sosa de Leons dochter is getrouwd met de zoon van Berger.

De regering heeft Glamis uitzonderlijke belastingvoordelen gegund en vrije toegang tot waterbronnen. “Glamis betaalt tot 2008 zelfs helemaal geen belasting in Guatemala”, zegt Bickel.

De Wereldbank verstrekte Glamis een lening van 45 miljoen dollar, bijna een vijfde van de 261 miljoen dollar die het mijnbouwbedrijf in Guatemala investeerde.