Guatamala barst uit zijn voegen

Marco Tulio Guerra zit al acht maanden zonder werk. In oktober vorig jaar werd hij samen met 286 andere Guatemalanen zonder papieren uitgewezen uit de VS.
“Hier zijn geen banen”, zegt Guerra, die een comité heeft opgericht om voor zichzelf en zijn lotgenoten tewerkstellingskansen af te dwingen. “We vertrokken naar de VS met de droom om een eigen huisje en een auto te verdienen, want dat is hier onmogelijk. Maar we hadden pech”.
Dit jaar zijn al 29.515 Guatemalanen de VS uitgezet. De Amerikanen stuurden ook duizenden Hondurezen, Salvadoranen en Nicaraguanen terug naar hun land. Die aantallen kunnen de komende jaren nog fors toenemen.

Bevolkingsdruk

De armoede thuis en de aantrekkingskracht van de verhalen die over de weelde in de VS de ronde doen, zijn belangrijke drijfveren van Midden-Amerikaanse migranten, maar ook de bevolkingsdruk speelt mee.
Guatemala behoort tot de Latijns-Amerikaanse landen met de hoogste bevolkingsgroei. Alleen in Nicaragua worden relatief gezien nog meer kinderen geboren. Volgens het Guatemalaans Instituut voor de Statistiek zal het land in 2050 28 miljoen inwoners tellen, tegenover 13 miljoen nu en amper 3,1 miljoen in 1950.
Nu al leven meer dan een miljoen Guatemalanen in het buitenland, bijna allemaal in de VS. Om een einde te maken aan die uittocht, moet de regering er in de eerste plaats voor zorgen dat het aanbod aan basisdiensten verbetert en dat er meer en beter betaalde werkgelegenheid komt, vindt Luis Linares, een analist van de Associatie voor Sociaal Onderzoek en Sociale Studies (ASIES).

Armoede

“Het probleem is dat Guatemalanen zien dat ze in de VS bedragen kunnen verdienen die ze hier nooit bijeen krijgen”, geeft Linares toe. “Migranten kunnen vrij makkelijk elke maand 500 dollar (358 euro) naar huis sturen, terwijl je in Guatemala zelfs met twee banen niet zoveel verdient”. Het Guatemalaanse minimumloon bedraagt 4,6 euro per dag. 
Volgens de Wereldbank leeft driekwart van de Guatemalanen in armoede. De toplaag is dan weer heel rijk en bezit veel landbouwgrond. De armoede is het grootst in de door indianen bewoonde plattelandsgebieden in het noordwesten en zuidwesten van het land. In de noordelijke grensstreek overleven veel mensen door het geld dat migranten naar huis sturen. Precies daar is de bevolkingsgroei nog erg hoog.