International Crisis Group presenteert vredesplan

De doelstellingen van president Bush - een einde van de Israëlische
bezetting, twee staten en een oplossing voor Jeruzalem, de vluchtelingen en
grensgeschillen - zijn lovenswaardig, zei Robert Mailey, IGC-directeur voor
het Midden-Oosten en bemiddelaar onder president Clinton. Zijn methode is
echter twijfelachtig. Er ligt geen plan op tafel en het lijkt
onwaarschijnlijk dat het geweld zal stoppen voor de Palestijnen een
geloofwaardig alternatief wordt geboden om een einde te maken aan de
bezetting.

Het rapport viel samen met de bloedigste Palestijnse aanslag op Israëlische
burgers in twee weken, waarbij als Israëlische militairen verklede
Palestijnen een bus met joodse kolonisten opbliezen en het vuur openden op
vluchtende inzittenden. Op een vergadering van het zogenaamde kwartet - de
Verenigde Naties, de Verenigde Staten, de Europese Unie en Rusland - in New
York bleek intussen dat VS-minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell
alleen staat met zijn eis dat de Palestijnse leider Yasser Arafat plaats
ruimt aan het hoofd van de Palestijnse Autoriteit.

Het kwartet heeft een ontmoeting gepland met het trio van Jordanië, Egypte
en Saudi-Arabië. Het IGC pleit ervoor de twee diplomatieke groepen samen te
voegen tot een contactgroep waarin de Europese en Arabische leden er bij
de Verenigde Staten op aandringen werk te maken van een globaal akkoord.

Het is de bedoeling zoveel steun op te wekken voor een vredesplan dat
verzet daartegen onhoudbaar wordt en het proces definitief op gang komt,
zei IGC-voorzitter en diplomatiek veteraan Martti Ahtisaari. De voormalige
premier van Finland voegde eraan toe dat een plan voor een vredesregeling
moet worden gezien als het begin, niet het einde van de diplomatieke
inspanning.

Het pleidooi van de IGC voor een politieke regeling valt samen met de visie
van Amerikaanse bondgenoten in Europa en de Arabische wereld en prominente
figuren in de Israëlische en Palestijnse vredesbewegingen. Het rapport
verwijst ook naar standpunten van vooraanstaande figuren uit de regering van
George Bush senior, zoals toenmalig veiligheidsadviseur Brent Scowcroft en
minister van Buitenlandse Zaken James Baker. Zij noemden het op tafel
leggen van een vredesplan de essentiële volgende stap op de weg naar
vrede. Bush sloeg die raad echter in de wind en stelde het Amerikaanse
standpunt op een lijn met de Israëlische Likoedpartij. Meteen bleek hoe
groot de invloed is van joodse kiezers en christelijk rechts binnen de
Republikeinse partij.

Het IGC-rapport Eindspel Midden-Oosten stelt een vredesakkoord niet enkel
als principe voorop, maar biedt ook gedetailleerde ontwerpteksten. Wat
Israëli’s en Palestijnen betreft, wordt voorgesteld Israël vier procent van
de Westelijke Jordaanoever te laten behouden om joodse kolonisten te
huisvesten. De Palestijnen zouden in ruil een gelijkwaardig stuk land van
Israël krijgen, dat zich verder terugtrekt binnen de grenzen van 1967.
Palestina zou een staat worden zonder leger waarin een internationale
vredesmacht onder leiding van de Verenigde Staten toeziet op de naleving van
de akkoorden.

Israël krijgt volgens de voorstellen de controle over West-Jeruzalem en
Palestijnse wijken in Oost-Jeruzalem. Voor de oude stad en religieuze
monumenten komt er een speciaal bestuur. De Palestijnse vluchtelingen
krijgen de keuze tussen een schadevergoeding of steun om zich ergens anders
te vestigen.

Ook tegenover Syrië zou Israël zich terugtrekken binnen de grenzen van 1967,
waardoor Syrië controle krijgt over het land tot het meer van Tiberias en de
Jordaan, met garanties voor toegang tot het water. Israël krijgt de controle
over het meer en de rivier, met garanties voor toegang tot het aangrenzende
land. Het grensgebied wordt gedemilitariseerd en onder internationaal
toezicht geplaatst, onder leiding van de Verenigde Staten.

Met Libanon zou moeten worden afgesproken dat er langs de grens van 1923 een
zone komt waaruit ongeregelde gewapende milities worden gebannen. Libanon en
Syrië moeten diplomatieke contacten aanknopen met Israël om te komen tot
normale, vreedzame relaties.

(Meer informatie op www.crisisweb.o