Japan en India verstevigen band

“In India vindt Japan een partner die zowel invloedrijk is in het creëren van een regionale orde voor Oost-Azië en tegelijkertijd onze waarden deel op het gebied van vrijheid en democratie”, z0 becommentarieerde het grootste Japanse dagblad Yomiuri het bezoek. De krant pleitte voor extra economische steun aan India en noemde het nieuwe partnerschap “het hart van de Aziatische orde.” Sankei, de belangrijkste conservatieve krant, was ook positief over het bezoek en noemde het “een mijlpaal” voor Japan.

In de media werd ook verwezen naar Abes boek ‘Op Weg naar een Prachtig Land”, waarin hij goede betrekkingen tussen Japan, India, Australië en de Verenigde Staten noemt als basis voor een Aziatische politiek die zorgt voor veiligheid en welvaart in de regio. China ontbreekt in het rijtje.

Singhs bezoek wordt gezien als een eerste stap in de door Abe geschetste richting. “De relatie tussen India en Japan is veranderd”, zegt professor Masao Fukunaga van de Gifu Vrouwenuniversiteit in Nagoya. “Invloedrijke politici en beleidmakers dringen erop aan dat Japan de oude standpunten herbeziet en nauwere banden met India ontwikkelt, die ook de acceptatie van India als kernmacht kunnen inhouden.”

Indiase deskundigen in Tokio zien ook op diverse terreinen een gezamenlijke toekomst weggelegd voor India en Japan. Niet alleen op economisch gebied, maar ook op militair en politiek terrein.

Vergeleken met het Westen is Japan een laatkomer als het gaat om de erkenning van het potentieel van India voor zijn binnenlandse markt, hoogwaardige arbeid tegen lage kosten, en militaire macht, schreef Ramesh Thakur, plaatsvervangend rector van de VN-Universiteit in Tokio vorige week in Yomiuri.

Japan onderhoudt nauwe, maar tegelijkertijd moeilijke betrekkingen met China. De economische banden tussen beide landen zijn sterk, maar de diplomatieke verhoudingen zijn koel en worden overschaduwd door het koloniale verleden van Japan in China.

De warmere banden tussen India en Japan zijn echter ook niet vanzelfsprekend. In de jaren negentig legde Tokio economische sancties op aan India nadat het land kernproeven had genomen.

De zwakke Japanse band met India is inmiddels onderwerp van een nationaal debat geworden. Want India gaat ondertussen door met het versterken van de relaties met de Verenigde Staten en China.

De wederzijdse handel tussen China en India bereikte in 2005 zeventien miljoen dollar, drie keer meer dan de wederzijdse handel met Japan. India en China willen bovendien voor 2010 het cijfer verdubbeld zien. Anderzijds lukte het China en India niet om overeenstemming te bereiken over een vrijhandelsakkoord.

Een ander belangrijk punt is de controversiële nucleaire samenwerking van India met de Verenigde Staten. Een jaar geleden tekenden beide landen een contract dat de weg vrijmaakt voor gebruik van hoogstaande nucleaire technologie om in de groeiende vraag naar brandstof te voorzien. Het contract is ook een indirecte erkenning van India als kernmacht.

De overeenkomst bezorgt Japan hoofdbrekens, aangezien het land leider is in het Nucleaire Non-proliferatie Verdrag (NPT), dat niet door India is ondertekend. Japan moet het officiële standpunt tegenover India in deze kwestie nog uitspreken.

“De zegen van Japan voor de deal met de VS is cruciaal voor India”, zegt Hideyuki Ban, activist van het Nucleaire Informatie Centrum, een niet-gouvernementele organisatie. “Ik hoop dat Singhs bezoek er niet toe leidt dat Tokio van gedachten verandert.”