Kinderen in Zimbabwe kunnen niet naar school

In maart besloot een groot deel van de Zimbabwaanse leraren het werk neer te leggen. Sindsdien hebben veel scholen de deuren moeten sluiten en kunnen kinderen niet meer naar school. Volgens de Zimbabwaanse onderwijsbonden ZIMTA en PTUZ staat het Zimbabwaanse onderwijsstelsel op de rand van de afgrond. En dat terwijl Zimbabwe in 2004 nog door de VN geprezen werd voor haar lage percentage analfabeten.

Stakende leraren

De leraren willen hogere lonen en betere arbeidsomstandigheden afdwingen. Maar ook het politieke geweld en de problemen rond de verkiezingen zijn oorzaak van problemen in het onderwijs. Vooral op het platteland wordt het leraren onmogelijk gemaakt les te geven. De Zanu-PF, de partij van president Robert Mugabe, gelooft dat zij sympathiseren met de oppositiepartij MDC (Beweging voor Democratische Verandering).
Een van de stakende leraren is Susan Gumbo (niet haar echte naam). Volgens Gumbo krijgen leraren geen voedselhulp omdat de Grain Marketing Board (GMB), een
regeringsinstelling met een monopolie op de distributie van maïs, denkt dat zij en haar collega’s sympathisanten van de MDC zijn. “Het is ontzettend zwaar om als leraar rond te komen. Met het salaris dat je krijgt, kun je niets kopen. Het is nauwelijks genoeg om het vervoer naar de stad te betalen, laat staan dat je er je inkopen mee kunt doen. Op deze manier heeft het geen zin om nog langer les te geven.”

Bezorgde ouders

Glen View 5 is een basisschool in een van de dichtbevolkte buitenwijken van Harare. Hoewel de school zou moeten bruisen van activiteit, zijn de lokalen leeg en staan stoelen en tafels opgestapeld in hoeken. Al maandenlang worden er geen lessen meer gegeven. Het gebouw is afgetakeld.
“Ik heb voor thuisonderwijs gekozen, en andere ouders huren leraren in om de kinderen privé-les te geven”, zegt Wilson Mponda, de vader van een van de kinderen van Glen View. “We zijn het geloof in ons onderwijssysteem volledig kwijt. Mponda geeft toe dat het aanmodderen is met thuisonderwijs. “Het is bijna onmogelijk om de juiste stof aan te bieden.”
“Thuisonderwijs en privé-lessen zijn geen duurzame oplossing voor de huidige problemen,” zegt Raymond Majongwe, leider van de progressieve onderwijsbond PTUZ. “Daarmee wordt alleen maar de verantwoordelijkheid van de staat naar de ouders verschoven. Het is onmogelijk voor ouders en privé-leraren om het onderwijs op een goed niveau te houden.”

Millenniumdoel

In 2000 heeft de Zimbabwaanse regering samen met alle andere VN-lidstaten beloofd om er voor te zorgen dat in 2015 alle kinderen basisonderwijs kunnen volgen. Maar waar in andere Afrikaanse landen stappen vooruit worden gezet, om dit Millenniumdoel te halen, is de situatie in Zimbabwe de afgelopen jaren juist verslechterd.
Volgens het hoofd van Glen View 5 kan alleen een wonder er voor zorgen dat Zimbabwe het tweede Millenniumdoel haalt. Zij ziet niet in hoe de situatie op korte termijn zou kunnen verbeteren.

Overdreven

Tijdelijk minister Flora Buka vindt de geschetste situatie overdreven. “Zoals in elk land dat met problemen te kampen heeft, zijn er uitdagingen. Er is echter geen enkele reden tot paniek.” Buka, die het ministerie leidt totdat er een nieuwe regering benoemd is, verwijst verhalen over leegstaande scholen naar het rijk der fabelen. Wel heeft ze beloofd om naar de salarissen en de arbeidsomstandigheden van de leraren te kijken.