Lampedusa verbetert opvang

Half augustus, een gewone week op Lampedusa, een klein Italiaans eiland in de Middellandse Zee. Ruim 430 migranten, inclusief een baby van 15 dagen, maakten met motorboten de oversteek van Noord-Afrika naar Italië. In dezelfde week werden voor de kust twintig lichamen gevonden, slachtoffers van eerdere schipbreuken.
In de zomer neemt het aantal migranten toe. In juli en augustus kwamen 2.300 migranten aan, blijkt uit cijfers van de Italiaanse tak van Artsen zonder Grenzen (AzG). Artsen zonder Grenzen geeft eerste hulp aan de migranten in de haven van Lampedusa.
“De mensen die hier aankomen zijn echt in een shock”, zegt Antonio Virgilio van Artsen zonder Grenzen. “Ze hebben vaak dagen gereisd zonder water en eten. Het is een tragische reis, vooral voor vrouwen en kinderen.” De migranten komen uit Afrika bezuiden de Sahara: Eritrea, Ethiopië, Sudan, Nigeria of West-Afrika. Meestal reizen ze vanuit Libië of Marokko.
Lampedusa, een eiland van twintig vierkante kilometer, telt twaalf stranden, 5.500 inwoners en meer dan 50.000 toeristen in de zomer. De illegale migranten gaan na aankomst direct naar een detentiecentrum bij het vliegveld. Het centrum heeft capaciteit voor 190 mensen. In juli zaten er 1.000 migranten, die getroffen werden door diarree en een koortsepidemie.
In 2004 bracht Artsen zonder Grenzen Italië een rapport uit waarin gesteld werd dat de rechten van asielzoekers geschonden werden op Lampedusa. Ook zou de infrastructuur inadequaat zijn. Na publicatie van het rapport mocht AzG niet meer in het detentiecentrum komen, maar de artsen werken nog steeds als vrijwilligers op de kade.
Het centrum werd intussen getransformeerd in een opvangpost voor “eerste hulp”. Migranten zitten er nu 48 tot 72 uur voordat ze worden overgebracht naar het vasteland, in plaats van 30 tot 60 dagen, zoals voorheen. Maar de omstandigheden zijn voor de aankomende asielzoekers nog steeds moeilijk. Artsen zonder Grenzen en mensenrechtenactivisten lobbyden met succes voor verbetering van de opvang. Binnenkort sluit het huidige detentiecentrum, om plaats te maken voor een nieuw centrum met een capaciteit voor 700 mensen. In het nieuwe centrum wordt betere medische zorg geboden en de administratieve afhandeling van de asielzaken zal verbeteren.
“We vragen Italië om op dit gebied maatregelen te nemen die horen bij een democratisch land”, zegt Virgilio. “Artsen zonder Grenzen vertrekt alleen van Lampedusa als migranten gebruik kunnen maken van de openbare gezondheidszorg. AzG tekende vorige week een contract met de overheid om te kunnen werken in het centrum.
“Vergeleken met vorig jaar zijn er minder aankomsten en meer doden”, zegt Virgilio. “Migranten maken de oversteek vaker met kleinere rubberboten die gemakkelijker aan controles kunnen ontkomen. Maar die boten zijn ook gevaarlijker.”
In juli verdronken 79 migranten in het Kanaal van Sicilië, terwijl ze probeerden Lampedusa of de Siciliaanse kust te bereiken. De cijfers zijn afkomstig van Fortress Europe, een blog dat elke maand cijfers publiceert over het aantal slachtoffers onder illegale migranten die proberen Europa te bereiken. De Europese Unie gaf vorig jaar elf miljoen euro uit aan het programma Frontex, bedoeld om illegale migranten terug te sturen.