Libië gaat goedkope olie leveren aan Kenia

Het memorandum tussen Kenia en de Libische staatsoliemaatschappij Tamoil werd bezegeld na een ontmoeting tussen de Keniaanse president Mwai Kibaki en de Libische leider Muammar Kaddafi. Libië gaat tot 60 procent leveren van de 1,6 miljoen ton ruwe olie die Kenia nodig heeft om zijn olieraffinaderij rendabel te houden. Kenia heeft in totaal 2,8 miljoen ton ruwe en geraffineerde olie nodig om zijn economie te laten draaien.
“Een kwart van het geld dat we uitgeven aan import en 11 procent van ons bruto binnenlands product gaat naar olie”, zegt Sumayya Hassan Athmani, juriste bij de National Oil Company of Kenia (NOCK). “Wanneer we goedkoper olie kunnen krijgen, maakt dat geld vrij dat ergens anders kan worden besteed.”
Het is niet duidelijk in welke mate de Kenianen van de goedkope olieprijs kunnen profiteren. De overheid heeft nog niet gezegd tegen welk tarief zij de Libische olie zal krijgen en of de reductie wordt doorgerekend naar de consumenten.
“Misschien doen de Kenianen er echt hun voordeel bij, maar het is ook mogelijk dat Libië gaat meedoen met de internationale oliekartels die de prijzen manipuleren”, zegt James Shikwate, directeur van de onafhankelijke denktank Inter Region Economic Network (IREN). “In principe betekent de komst van Libië meer competitie. De Westerse oliebedrijven hebben de prijzen heel lang gemanipuleerd.”
Volgens Shikwate kadert het akkoord in het strategisch plan van de Libische leider Kaddafi om het economische gewicht van zijn land ten zuiden van de Sahara te vergroten. Insiders achten het erg waarschijnlijk dat Libië de opdracht binnenhaalt om in Mombassa een opslag- en distributieterminal te bouwen voor vloeibaar aardgas, met aansluiting op het spoorwegennet. Die projecten zouden samen ongeveer vijftig miljoen euro kosten.
Libië heeft ook belangstelling getoond voor een project om de Keniaanse olieraffinaderij een opknapbeurt te geven. De kostprijs voor de werken wordt op 248 miljoen euro geschat. De Libische oliemaatschappij Tamoil haalde eerder al de opdracht binnen voor de bouw van een olieleiding van 320 kilometer tussen Eldoret in het noordwesten van Kenia en de Oegandese hoofdstad Kampala.
Het akkoord tussen de twee landen komt op een moment dat Libië successen boekt in het aantrekken van Westerse investeerders. Het Amerikaanse Colny Capital kocht onlangs een meerderheid in Tamoil en begin juli ondertekende Libië een exploratiecontract met British Petroleum. Ook Shell, ExxonMobil en Total zijn opnieuw actief in Libië.
Kenia is voor Libië ook strategisch interessant, omdat het waarschijnlijk een kwestie van tijd is voor er olie wordt gevonden. Nu al worden miljoenen dollars geïnvesteerd in het zoeken naar nieuwe olie- en gasvelden. “Wanneer je naar ons buurland Sudan kijkt, lijkt het erop dat Oost-Afrika rijk is aan olie”, zegt Athmani.
Libische investeerders zijn overigens niet alleen geïnteresseerd in olie. De Keniaanse handelsminister Mukisha Kituyi kondigde eerder deze maand aan dat er met Libisch geld een nieuw luxehotel in Nairobi komt en een expositiecentrum in Mombassa.