Maatschappelijk middenveld wil ‘hulp die werkt’

De vierdaagse bijeenkomst van Civicus, de wereldalliantie voor burgerparticipatie, trok ruim duizend afgevaardigden van maatschappelijke organisaties, regeringen en intergouvernementele organisaties uit de hele wereld. Zij discussieerden over burgerparticipatie bij het oplossen van maatschappelijke problemen.
De top-downstrategie van donoren moest het ontgelden tijdens discussies. Die strategie roept vragen op over de effectiviteit van de hulp, als het gaat om het bereiken van de mensen die de steun het meest nodig hebben. Hulp wordt belemmerd door een bureaucratische jungle die het krijgen van financiële bijstand bemoeilijkt, klaagden de Civicus-deelnemers. Het is volgens hen bewezen dat veel geld op gaat aan administratieve rompslomp en dat er maar een fractie doorsijpelt naar de basis.
Procedures
Het Global Fund to fight HIV/AIDS werd genoemd als een van de organisaties die met name voor kleine ngo’s vrijwel onbereikbaar is. “Om geld te krijgen moeten duizenden formulieren worden ingevuld die volgens bepaalde procedures moeten worden ingeleverd. Een kleine vrouwenorganisatie ter plaatse heeft daar de capaciteit niet voor”, zei Nyaradzai Gumbonzvanda, algemeen secretaris van de Young Women’s Christian Association. “Het geld komt dus terecht bij grote ngo’s, terwijl het meestal juist de kleine organisaties zijn die veel contacten hebben met gewone mensen ter plaatse.”
Om die kleine organisaties te helpen, heeft Civicus een ‘toolkit’ ontwikkeld. Die toolkit, die via internet gedownload kan worden, bevat eenvoudige richtlijnen voor het schrijven van voorstellen. Voor organisaties die geen toegang tot internet hebben, wordt gewerkt aan een papieren versie. Ook wordt campagne gevoerd voor meer transparantie op het gebied van overheidsuitgaven. Burgers moeten informatie over de besteding van het geld kunnen inzien, vinden de Civicus-deelnemers.
Omdat juridische controlemechanismen in veel ontwikkelingslanden, vooral in Afrika, volledig afwezig zijn is betere wetgeving noodzaak. Ontwikkelingsexperts pleitten ook voor een nieuw, onafhankelijk orgaan dat controleert hoe hulpgeld wordt besteed.