Milieubeweging vecht van dam tot dam

Volgens de milieubeweging zou een dam in de Kloof van de Springende Tijger het milieu schaden, een prachtig landschap verpesten, de plaatselijke bevolking beroven van inkomsten en zo’n 100.000 mensen tot verhuizen dwingen. Chinese media meldden recent dat al met de voorbereidingen voor de bouw is begonnen.

Na een landelijke campagne van de milieubeweging eerder dit jaar stopte premier Wen Jiabao de bouw van dertien dammen op de Salween, een rivier die van China via Birma naar Thailand stroomt. Die dammen zouden jaarlijks 21 miljoen kilowatt elektriciteit kunnen opwekken, 30 procent meer dan de gigantische Drieklovendam, de grootste dam ter wereld. De milieubeweging kreeg bij de protesten steun van de Verenigde Naties. De Salween stroomt door een gebied dat vanwege zijn unieke biodiversiteit door de Unesco erkend is als werelderfgoed.

China maakt sinds de jaren negentig een economische opbloei door, waardoor de vraag naar energie snel toeneemt. Tegelijkertijd werd China een van de meest vervuilde landen ter wereld. De in maart 2003 geïnstalleerde president Hu Jintao en premier Wen Jiabao stelden zichzelf tot doel grote milieuschoonmaak te houden. Het herstellen van de schade aan het milieu kost China tussen 5 en 12 procent van het bruto binnenlands product. De Chinese leiders beschouwen milieubescherming als onderdeel van de ‘wetenschappelijke ontwikkeling’ waarin economie, samenleving en ecologie op elkaar afgestemd worden.

De milieubeweging hoopt net als bij het verzet tegen de dammen op de Salween internationale steun te krijgen. In diverse Chinese kranten verschenen de afgelopen maanden artikelen waarin gepleit wordt voor het behoud van de kloof in zijn oorspronkelijke staat. Maar ondanks de groeiende tegenstand, is de milieubeweging niet overoptimistisch. Er staat veel op het spel, zeg Ma Jun, milieudeskundige en auteur van een omvangrijke studie naar vervuiling van Chinese rivieren. Los van de energiebedrijven, heeft ook de overheid in Yunnan belang bij de dam. Zij wil met het water uit het reservoir het vervuilde water uit het Dianmeer aanlengen.

De dam is een gezamenlijk project van de overheid in Yunnan en een dochtermaatschappij van China Huaneng Group, het grootste onafhankelijke energiebedrijf in China. Het bedrijf wordt bestuurd door Li Xiaopeng, de zoon van oud-premier Li Peng, die destijds de drijvende kracht was achter de constructie van de Drieklovendam. De milieubeweging vocht jarenlang tevergeefs tegen die dam. Vorig jaar werd de eerste fase van de bouw voltooid. Voor het project moesten bijna twee miljoen mensen gedwongen verhuizen. De krachtcentrale moet in 2009 helemaal klaar zijn. (JS/PD)