Nobelprijswinnaar Pachauri over klimaattop: 'Ik verwacht een gunstige uitkomst'

In 2007 publiceerde het IPCC een rapport dat een enorme schokgolf ontketende en het bewustzijn rond klimaatverandering heeft aangescherpt. Begin volgend jaar verschijnt een nieuw IPCC-rapport, zal dat evenveel opschudding veroorzaken?

Pachauri: Wat het rapport zal veroorzaken kan ik niet voorspellen, maar ik kan wel zeggen dat onze kennis over klimaatverandering enorm is uitgebreid sinds het vorige rapport. De wetenschap staat niet stil. We hebben een veel beter beeld van de werking van aerosolen en wolken op klimaatverandering. We weten meer over de werking van de koolstofcyclus en of die zal blijven bestaan zoals nu. Zal een verdere opwarming leiden tot emissies van koolstof uit de oceanen of van permafrost? Over al die zaken hebben we meer inzicht gekregen.

Maakt u zich zorgen over de campagnes en het lobbywerk van belangengroepen die beweren dat het allemaal wel meevalt met de klimaatverandering ?

Pachauri: Wij staan altijd open voor debat want de wetenschap gaat daar alleen maar op vooruit. Maar het moet wel correct, objectief en onbevangen gebeuren. Dat het IPCC in vraag gesteld wordt, vind ik op zich geen slechte zaak. Wij zullen nooit het debat uit de weg gaan met diegenen die anders over de oorzaak van klimaatverandering denken.

Naar mijn gevoel was er tijdens de klimaatconferentie van vorig jaar een sterker gevoel van dringendheid bij de onderhandelaars dan nu. Bent u het met mij eens?

Pachauri: Ik weet het niet. Daar antwoord ik liever na afloop van de conferentie. Uiteindelijk zal het allemaal afhangen van welke maatregelen landen bereid zijn te nemen. Maar ik verwacht een gunstige uitkomst en hoop dat daar naartoe gewerkt wordt.

Het afgelopen jaar werd meer dan eens gezegd dat klimaatonderhandelingen op VN-niveau een eindpunt bereikt hebben. Is er een alternatief?

We zijn allemaal verantwoordelijk om zelf stappen te ondernemen. En overal in de wereld zijn er onwaarschijnlijk goede initiatieven.

Pachauri: De VN is het enige dat we hebben. De opgave is zeer zwaar, de VN is immers de vereniging van alle naties in de wereld. Ik zie niet in hoe het anders kan gebeuren. Bijna alle staatshoofden of regeringsleiders van de wereld hebben erkend dat de onderhandelingen en de beslissingen over het klimaat moeten genomen worden onder de VN-paraplu. De VN is de enige instelling die het belang van alle landen en gemeenschappen behartigt.

Wat kunnen mensen doen die bezorgd zijn om de opwarming van de aarde maar het geduld niet hebben om te wachten op een nieuw klimaatakkoord?

Pachauri: We zijn allemaal verantwoordelijk om zelf stappen te ondernemen. En overal in de wereld zijn er onwaarschijnlijk goede initiatieven van gemeenschappen, steden, organisaties en groepen op grassrootsniveau. Er gebeurt al zoveel in Japan, Korea, India, Europa, in kleine gemeenschappen in Afrika. Dat stemt allemaal tot optimisme, maar het is nog niet gecoördineerd. Een globaal akkoord zou voor meer harmonisering kunnen zorgen.

De tijd loopt. Om de schade binnen de perken te houden moet de uitstoot van broeikasgassen ten laatste in 2015 pieken en daarna aan een daling beginnen. Kunnen we dat nog halen?

Pachauri: Ik zie niet in waarom we dat niet zouden kunnen halen, want er zijn veel laag hangende vruchten voor het grijpen. De wereldgemeenschap kan de uitstoot drastisch verminderen zonder grote investeringen. Het ligt binnen ons bereik en de noodzakelijke stappen zijn gekend. Anderzijds ben ik het wel met je eens dat we best niet te lang meer treuzelen, want hoe langer we wachten hoe moeilijker het zal worden.

MO.be en DeWereldMorgen.be slaan tijdens de klimaattop in Cancún de handen in elkaar. Zo kunnen we twee journalisten sturen zodat u niets hoeft te missen van deze herkansing voor de mislukte top van Kopenhagen. DeWereldMorgen.be-reporter Leo Broers is al aangekomen in Mexico. MO*journaliste Alma De Walsche is er bij vanaf 5 december. Tot 10 december, het einde van de top, brengen zij interviews, snelle berichten en analyses.