Officieel rapport pleit voor twee snelheden in auteurs- en patentrecht

De uitbreiding van de intellectuele eigendomsrechten zoals die momenteel bepleit wordt door de Wereldhandelsorganisatie (WHO) belemmert de strijd tegen de armoede, zo luidt de conclusie van het lijvige rapport getiteld ‘Integrating Intellectual Property Rights and Development Policy’. Het rapport komt deze keer niet uit ngo-hoek maar is van de hand van een officiële commissie die werd opgericht door de Britse regering. De auteurs van het rapport - de vrucht van een grondig onderzoek - zijn wetenschappelijke, juridische en economische experts uit zowel ontwikkelingslanden als industrielanden.

Wat betreft intellectuele eigendomsrechten trekken de industrielanden allemaal aan dezelfde leest: de regels kunnen niet stringent genoeg zijn. “Wat goed is voor de industrielanden is niet noodzakelijk het beste voor de ontwikkelingslanden,” zegt professor John Barton, de voorzitter van de Commissie voor Intellectuele Eigendomsrechten. Men dringt erop aan dat de ontwikkelingslanden een complexe set regels aanvaarden die meer geschikt is voor ontwikkelde economieën,” zegt Barton. “Maar in hun geval is meer en betere bescherming niet noodzakelijk beter. De huidige internationale regels voor intellectuele eigendomsrechten zorgen er immers voor data vele producten en technologieën onbetaalbaar duur worden in de ontwikkelingslanden.

De commissie doet per sector verschillende aanbevelingen:

- Farmaceutische sector: een verschillende prijszetting voor de Derde en de Eerste Wereld moet ervoor zorgen dat medicijnen, die steeds duurder worden in ontwikkelingslanden, betaalbaar blijven voor de armen. Er moet echter wel over gewaakt worden dat de prijsdalingen niet teruglekken naar de industrielanden. De patenten op medicijnen zijn van levensbelang voor het farmaceutisch onderzoek, erkent de commissie. Maar het rapport zegt er ook bij dat het internationale patentsysteem “bijna geen rol van betekenis speelt voor steun aan onderzoek over ziektes die relevant zijn voor de ontwikkelingslanden.”

- Patenten op planten en inheemse kennis. Het rapport raadt ontwikkelingslanden af om planten en dieren te beschermen met patenten (dat is toegelaten in het TRIPS-akkoord). Dat zou het gebruik van zaden door zowel boeren als onderzoekers belemmeren. Anderzijds krijgen de industrielanden de raad om in te gaan om de vraag vanuit het Zuiden om een einde te stellen aan de ‘piraterij’ van traditionele kennis en genetische voorraden. Eén middel daartoe, suggereert de commissie, is patentaanvragers verplichten de geografische oorsprong van het genetische materiaal voor hun ‘uitvinding’ bekend te maken.

- Informatie- en communicatietechnologie. De WHO en de Wereldwijde Organisatie voor Eigendomsrechten (WIPO) moeten ook rekening houden met de negatieve gevolgen van eigendomsrechten. “Vooral op het vlak van het internet en de digitale media is dit van toepassing,” zegt Barton. Omwille van het gemak waarmee software en andere digitale media gekopieerd kunnen worden, is de verleiding groot om een erg strikte bescherming af te dwingen. Maar dat kan de voordelen die de nieuwe media bieden aan ontwikkelingslanden – met name een goedkope toegang tot onderwijs en wetenschappelijk onderzoek - teniet doen.”



xml=3

Ref: wd if