"Onbegrijpelijke afwezigheid van vrouwen in klimaatgesprekken"

De klimaatonderhandelingen in Bonn waren een voorbereiding op grote VN-klimaattop in het Mexicaanse Cancún van 29 november tot 10 december.

“Het is onbegrijpelijk, vooral omdat veel teksten wijzen op de gevolgen van klimaatwijziging en onderontwikkeling op vrouwen, en tegelijk op de natuurlijke rol van vrouwen in hun gemeenschap die hen in een geprivilegieerde positie plaatst om het milieu te beschermen”, zegt de Togolese Sandra Akpéne Freitas.

Ze is in Bonn een van de twee afgevaardigden van de Women’s Environment and Development Organisation (WEDO), een ngo met zetel in New York. De WEDO is een van de organisaties in de Wereldalliantie voor Gender en Klimaat. Ook het milieuprogramma UNEP en ontwikkelingsprogramma UNDP van de Verenigde Naties maken daar deel van uit.

Bijzonder kwetsbaar

“Resolutie 10/4 van de Mensenrechtenraad van de VN over de klimaatwijziging stelt dat de negatieve effecten van de opwarming van de aarde het meest gevoeld zullen worden door die delen van de bevolking die al bijzonder kwetsbaar zijn, zoals de vrouwen. Ook het Rapport over de Menselijke Ontwikkeling van 2007 vestigt de aandacht op deze context. Bovendien verwijzen de rapporten van het Intergouvernementele Panel over Klimaatverandering herhaaldelijk naar de kwetsbaarheid van de vrouwen in het bijzonder. “

“Al deze teksten vestigen er de aandacht op dat het alleen al feit dat men vrouw is in de ontwikkelingslanden betekent dat men arm is, en dat men kwetsbaarder is voor de rampen als gevolg van de klimaatwijziging”, zegt Freitas. “Die bijzondere kwetsbaarheid betekent het intensifiëren van de talloze vormen van onrecht waarvan we al het slachtoffer zijn op het vlak van onderwijs, gezondheidszorg en de algemene sociale context.”

Water, energie en bossen

Freitas zegt dat vrouwen “een groot potentieel hebben als actoren van het plaatselijke milieubeleid. Wij zijn het die het water beheren in de gemeenschappen, die zich bezighouden met de opwekking en bewaring van energie, die de bossen exploiteren en verzorgen. Al deze aspecten – water, energie, bossen – worden bedreigd door de klimaatwijziging, en hun beheer en conservering zijn essentieel in de strijd tegen de klimaatwijziging. En bij ziektes die veroorzaakt worden en of verergeren door de klimaatwijziging, zoals diarree en koortsen, zijn wij het, de vrouwen, die ons over de zieken ontfermen.”

Freitas vraagt dat vrouwenorganisaties formeel deel uitmaken van de internationale debatten over de klimaatwijziging. “Maar nog belangrijker is dat deze afwezigheid van de vrouwen hun mogelijkheden om te participeren beperkt. De erkenning van de rol van de vrouwen zou een formele steun betekenen en hun mogelijkheden vergroten om oplossingen aan te brengen.”

De WEDO en andere organisatie hebben amendementen ingediend op de onderhandelingsteksten opdat de rol van vrouw expliciet vermeld wordt.