Ontwikkelingslanden en ngo's bijten van zich af op achtsteKyoto-conferentie

Vijf jaar na de opstelling ervan komt de toepassing van het Kyoto-protocol
nu eindelijk in zicht. Rusland en een handvol andere landen zijn klaar om
het te ratificeren en al dat gebeurt, is de zogenaamde 55-procent drempel
overschreden. De achtste klimaatconferentie moet de overgang van
onderhandelingen naar de toepassing vormen, zoals Joke Walker-Hunter, de
secretaris van het inrichtende UNFCC het verwoordt. De organisatoren hopen
dat de thema’s die nu al zolang onder beschouwing zijn, worden afgewerkt.
Zoals bekend stelt het Protocol het doel voorop om tegen 2012 de uitstoot
van broeikasgassen terug te brengen tot één procent onder het niveau van
1990. Die taak is vooral weggelegd voor de rijke landen, die met hun
industrieën en consumptiepatronen het grootste deel van de broeikasgassen
uitbraken.

De Indiase Milieuminister T R Baalu beet gisteren de spits af met de
stelling dat het broeikaseffect de honger in de ontwikkelingslanden zal doen
toenemen. De negatieve gevolgen van de klimaatsverandering (overstromingen
en droogtes) zullen de wereldwijde graanoogst terugbrengen. Naar verwachting
zullen meer mensen, vooral de lage inkomens, erdoor honger lijden. Baalu
vindt dat de industrielanden meer inspanningen moeten doen om hun uitstoot
te verminderen omdat de landen die het minst hebben bijgedragen tot het
probleem (van de klimaatsverandering) de meeste klappen zullen krijgen.

Zijn collega van Technologie en Wetenschap Murli Manohar Joshi was nog
scherper voor de rijke landen. Hij beschuldigde de westerse wereld ervan dat
ze het Protocol van Kyoto fundamenteel verzwakt heeft. De industrielanden
hebben de neiging om enkel de symptomen te bestrijden van de
klimaatsverandering zonder de oorzaak ervan - onduurzame
consumptiepatronen - weg te nemen. Joshi fulmineerde tegen het vastpinnen
van de remedie op de uitstoot van koolstofdioxide en vindt dat de totale
energieconsumptie en het gebruik en misbruik ervan in de geïndustrialiseerde
wereld in vraag moet worden gesteld.

De ontevredenheid over de uitwerking van het Protocol is nog groter in
niet-gouvernementele kringen. Uit protest tegen de kaping van de
onderhandelingen door regeringen uit het Noorden organiseren Indiase en
internationale ngo’s zelfs een parallelle Rechtvaardige Klimaatconferentie
op 26 en 27 oktober. Ze trekken er ondermeer van leer tegen de ‘handel in
hete lucht’ - de verkoop van uitstootrechten tussen Noord en Zuid. De
officiële lezing van Kyoto luidt dat het afsluiten van Clean Development
Mechanisms (CDM’s) zowel de industrielanden als de ontwikkelingslanden ten
goede komt. Bedrijven uit industrielanden kunnen met die CDM’s ‘aflaten’
bekomen om hun te hoge CO2-uitstoot te compenseren en ontwikkelingslanden
kunnen milieuvriendelijke investeringen in hun energiesector aantrekken.
India sloot trouwens vorige week nog een akkoord met de Wereldbank voor en
investering van 10 miljoen dollar voor de uitbouw van CDM’s.

De deelnemers aan de parallelle top verwerpen die lezing: ze zijn ervan
overtuigd dat de arme landen weinig voordeel doen met de handel in hete
lucht. Yin Shao Loong, onderzoeker voor het Third World Network,
argumenteert dat de extra investeringen voor de emissiekredieten door
buitenlandse firma’s zullen worden opgestreken.

De parallelle conferentie richt haar pijlen in de eerste plaats op de
Amerikaanse oliebedrijven die de voornaamste kracht zouden zijn achter de
weigering van de Amerikaanse regering om de doelstellingen van Kyoto te
onderschrijven. Greenpeace International heeft een lijst opgesteld van de
grootste vervuilers: ExxonMobil, Chevron, Texaco, Conoco en Philips. Volgens
Greenpeace zitten die bedrijven achter het omstreden ontslag van Robert
Watson als voorzitter van het Intergouvernementeel Panel over
Klimaatsverandering (de wetenschappelijke denktank achter het Protocol) in
april.