Premier oogst vergelijking met Nazi-Duitsland

Legerofficieren, speciale politie-eenheden en ambtenaren van het ministerie
voor Universiteiten brachten de afgelopen rijd regelmatig bezoekjes aan de
Assumption Business Administration College Poll (Abac Poll), een
gerenommeerd onderzoeksbureau van de Assumption-universiteit. Het bureau
had uitgesproken kritische meningen over de overheid gebundeld, en de
onaangekondigde bezoekers maakten duidelijk dat ze dat niet apprecieerden.

De gegevens van het onderzoek die de overheid stoorden, werden begin vorige
maand vergaard. Abac-enquêteurs polsten bij een goede 1300 mensen naar hun
mening over de regering-Thaksin. Vooral de machtige minister van Defensie
en de minister van Volksgezondheid werden door de respondenten gehekeld,
maar ook de berichten over belangenvermenging bij andere leden van de
regeringsploeg konden voor het publiek niet door beugel.

Toen vrijdag bekend raakte dat de Thaise regering het onderzoeksbureau
onder druk had gezet, viel de kritiek met bakken uit de lucht. Kraisak
Choonhavan, voorzitter van de Senaatscommissie van Buitenlandse Zaken,
noemt het schandalig. De premier gebruikt zijn macht buiten ieders
bevattingsvermogen. Die polls zijn de beste barometers om onszelf en onze
politieke koers te beoordelen, aldus Kraisak. Ook de kranten schoten in
actie en blameerden de minister unaniem. De afzonderlijke bezoeken
legerofficieren, politieagenten en ambtenaren aan het Abac-kantoor zijn
daden van verdrukking, die niet thuishoren in een moderne democratie,
schrijft het Engelstalige dagblad The Nation. Ook de Bangkok Post kan niet
geloven dat dit in een democratische staat als Thailand gebeurt. Dit is
toch Nazi-Duitsland in de late jaren ‘30, begin ‘40 niet? Wat zijn de
autoriteiten van plan?

De zaak-Abac lekte uit op het moment dat er naar aanleiding van een andere
zaak al een hele week verhitte columns worden neergepend over persvrijheid
en democratie in Thailand. Steen des aanstoots is de beslissing van de
Thaise overheid om de verblijfsvisa in te trekken van twee buitenlandse
journalisten die in het Hongkongse weekblad ‘Far Eastern Economic Review’
een kort, kritisch artikel schreven over premier Thaksin. Zelfs de
Amerikaanse autoriteiten stelden Bangkok vragen over de persvrijheid, maar
Thaksin sommeerde Washington er zich niet mee te bemoeien. Dit (de
Amerikaanse opmerkingen) is schadelijk voor het land en een schending van
onze soevereiniteit, liet Thaksin optekenen.

De relatie tussen de regering-Thaksin en de pers is al langer
problematisch. In augustus vorig jaar, een goed half jaar na Thaksins
verkiezing, beschuldigde de pers de minister van manipulatie van de
onafhankelijke media via zijn zakelijke kanalen. Al te kritische
persstemmen zouden daardoor via hun management onder druk worden gezet.

Thaksin zou ook de jacht hebben geopend op dissidente ambtenaren en
academici. Sommigen, zoals de voorzitter van de Thaise Bankiersvereniging,
werden geboden hun mond te houden. Anderen werden belachelijk gemaakt,
zoals de voormalige voorzitter van het Thaise Instituut voor
Ontwikkelingsresearch. Vele ambtenaren zijn ontslagen, schrijft The
Nation. En politieke waarnemers stellen zich ook vragen bij de usurpatie
door Thaksins Thai Rak Thai-partij van andere, kleinere oppositiepartijen,
zodat zijn partij in het parlement nu een absolute meerderheid heeft.
Professor Vitit Muntarbhorn, rechtsprofessor aan de
Chulalongkorn-universiteit in Bangkok, vreest dat Thaksin daardoor al te
gemakkelijk de grondwet van 1997 kan wijzigen.

Thaksin houdt niet van kritiek, zegt commentator Sulak Sivaraksa. Door
zijn ruime verkiezingsoverwinning (een jaar geleden)gelooft hij in de mythe
dat zijn partij boven de kritiek staat, aldus Sulak. En professor Vitit
vreest dat we getuigen zijn van de gestage uitbouw van een sterk regime,
dat haar tentakels uitstrekt om dissidente geluiden te smoren.