Privatisering van pensioenplannen levert geen jobs op, aldus studie

Dring miljoenen werknemers overal ter wereld niet langer geprivatiseerde pensioenplannen op. Dat vragen internationale vakbonden aan de Wereldbank. Volgens een recent rapport van de Internationale Confederatie van Vrije Vakbonden (ICFTU) levert de privatisering geen jobs op en lost het ook andere verwachtingen niet in, en is het contraproductief.



Tijdens het afgelopen decennium promootte de Wereldbank geprivatiseerde pensioenplannen, waarbij het geld van een bestaand pensioenplan geheel of gedeeltelijk naar kapitaalmarkten gaat. Meer dan een dozijn landen in Latijns-Amerika en Centraal en Oost-Europa schakelden geheel of gedeeltelijk over, waaronder Colombia en Hongarije. De Bank gaf leningen en technische steun en stelde in sommige gevallen de omschakeling als voorwaarde voor kredietverlening. Alles onder de veronderstelling dat geprivatiseerde pensioenplannen beter zijn dan de traditionele plannen, die meestal worden gefinancierd door werkgeverstaks of door loonaftrek.

Die veronderstelling klopt niet - kijk maar naar Argentinië, Chili en Kazachstan. Dat zegt een rapport dat de Internationale Confederatie van Vrije Vakbonden (ICFTU) vorige week uitbracht. De studie beschrijft de schade die de pensioenomschakelingen veroorzaakten in ontwikkelingslanden en Oost-Europa. Tijdens een tweedaagse bijeenkomst probeerden ICFTU-leden vertegenwoordigers van de Wereldbank te overtuigen niet langer pensioenhervormingen na te streven. De vakbonden van de ICFTU vertegenwoordigen 157 miljoen werknemers in 148 landen.

Bij geprivatiseerde pensioenplannen duiken gemakkelijk allerlei soorten misbruik op, behalve als de zaak heel goed gereglementeerd en gecontroleerd wordt. Dat is een van de belangrijkste problemen, zegt Peter Bakvis, directeur van het ICFTU-kantoor in Washington. Privé-makelaars romen het pensioengeld af, bijvoorbeeld door overdreven hoge administratiekosten te vragen. Het is moeilijk genoeg om dat te controleren in Canada of Europa, laat staan in ontwikkelingslanden.

Een belangrijk argument van de Wereldbank is dat privatisering van pensioenfondsen het spaargeld van werknemers injecteert in de nationale economie. Dat stimuleert de kapitaalmarkt, er komt geld vrij voor plaatselijke ondernemingen en er ontstaan arbeidsplaatsen. Maar ook dat is niet gebeurd, zegt de ICFTU. Het onderzoek toonde aan dat de privé-fondsen het geld in grote mate investeerden in overheidsobligaties. Het is dus de overheid die deze dingen eigenlijk financiert, zegt Bakvis. En als je gebruik maakt van overheidsobligaties, waarom behoud je het dan niet als een overheidszaak in plaats van het aan privé-investeerders te geven die absoluut geen risico nemen en de kans krijgen met een deel van de koek te gaan lopen?

ICFTU weerlegt ook het argument dat gepensioneerden veiliger af zijn met geprivatiseerde plannen, waar het geld over diverse bronnen is verdeeld en waar de politieke risico’s kleiner zijn. Er zijn tal van faillissementen in de privé-sector, en des te meer bij gebrek aan goede controle en regelgeving, zegt Bakvis. Volgens ICFTU zijn de risico’s soms zelfs hoger in de privé-sector.

Het rapport zegt dat de overgang van publieke naar geheel of gedeeltelijk geprivatiseerde plannen overheden heeft opgezadeld met enorme financiële lasten, soms met desastreuze gevolgen, zoals met name in Argentinië.

De Confederatie klaagt ook aan dat hervormingen die de Wereldbank steunde, slecht uitvielen voor de gepensioneerden. De meeste veranderingen zijn er met opzet op gericht minder mensen te bevoordelen, waardoor grote groepen buiten het systeem vallen, zegt het rapport. Sommige plannen geven een vrouw die met pensioen gaat een lagere uitkering dan een man met exact dezelfde leeftijd en voorgeschiedenis, omdat ze een langere levensverwachting heeft. Klassieke pensioensystemen daarentegen, zo zeggen de vakverenigingen, verdelen evenredig en verminderen zo ongelijkheid en armoede.

Volgens de vakbonden beloofden de vertegenwoordigers van de Wereldbank met minstens een deel van de adviezen rekening te houden. De vakbondsafgevaardigden zijn echter onzeker of dit tot in de praktijk tot veranderingen zal leiden.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.