Rusland, Oost-Europa en Centraal-Azië realiseren “opmerkelijke” groei

Volgens het ECE-rapport dat vrijdag in Genève werd voorgesteld, heeft
vooral het Gemenebest van Onafhankelijke Staten (GOS) vorig jaar een
knalprestatie neergezet. Gemiddeld is het bruto binnenlands product (bbp)
van de GOS-landen vorig jaar met 6,2 procent toegenomen, en zowat de helft
van die landen kwam zelf in de buurt van de 9 procent. Het GOS is een los
samenwerkingsverband tussen de voormalige deelrepublieken van de
Sovjet-Unie.

Rusland is volgens Schmognerova “een groeimotor voor de overige
GOS-landen.” Het land heeft een “opmerkelijke” transformatie ondergaan
sinds de financiële crisis van 1998 en groeit sinds 1999 met gemiddeld 6,5
procent per jaar. Volgens de ECE is die expansie te danken aan de sterke
devaluatie van de roebel en de voorspoedige ontwikkeling van de
energiesector, die kon profiteren van de hoge aardolieprijzen. Maar de
auteurs van het ECE-rapport loven ook de “aanzienlijke inspanningen” van de
Russische autoriteiten “om het tempo van de economische hervormingen in het
land te versnellen.” Moskou maakte vooral werk van een verdere economische
liberalisering, en Schmognerova gaat ervan uit dat die maatregelen zullen
bijdragen tot een aanhoudende groei.

Dieter Hesse, de directeur ad interim van de Afdeling Economische Analyse
van de CEC, waarschuwt wel dat Rusland en de overige GOS-landen hun
afhankelijkheid van de export van grondstoffen moeten verminderen. Rusland
verdient bijvoorbeeld enkel aan de export van olie als de prijs minstens
22,5 dollar per vat bedraagt met elke dollar die de internationale prijs
onder die drempel blijft, moet Rusland één procent van zijn bbp prijsgeven.

Ook sommige voormalige Oostbloklanden buiten de GOS deden vorig jaar forse
groeicijfers optekenen. De Baltische staten Estland, Letland en Litouwen
haalden een gemiddelde van 6,2 procent. Met een gemiddelde van drie procent
deden de Oost-Europese landen het veel minder goed, maar dat cijfer wordt
vooral negatief beïnvloed door het barslechte resultaat van Polen. De
grootste economie van Oost-Europa nam in 2001 maar met één procent toe. Het
ECE schrijft die tegenvallende cijfers toe aan de moeilijke tweede fase van
de economische hervormingen waaraan de Oostbloklanden nu toe zijn. De
maatregelen die zich in die fase opdringen, kunnen soms erg pijnlijk zijn,
zoals het Poolse voorbeeld illustreert. Voor de overige transitielanden
ligt die tweede fase nog in een verre toekomst.

Het enige negatieve groeicijfer dat bij de transitielanden werd opgetekend,
was voor rekening van Macedonië. Als gevolg van de burgeroorlog daar ging
het bbp met 4,6 procent achteruit.

De ECE verwacht dat de groeicijfers dit jaar over de hele lijn lager zullen
uitvallen dan in 2001 een gevolg van de wereldwijde groeivertraging en het
trage herstel in West-Europa. De GOS-landen zouden nog op een gemiddelde
groei van vijf procent kunnen rekenen, terwijl de Baltische staten met vier
en Oost-Europa met 2,75 procent vrede zullen moeten nemen. Rusland kan op
een groeicijfer van 4,3 procent rekenen als de olieprijzen stabiel blijven,
en Polen zou opnieuw niet beter doen dan 1 procent een gevolg van de
besparingsmaatregelen die de regering moet treffen.

Al bij al blijft het voormalige Oostblok sneller groeien dan de westerse
landen. Voor de VS voorspelt de ECE dit jaar een economische groei van 1,6
procent; de economie in Canada en West-Europa zou met 1,4 procent toenemen
en die van Japan zou met 1,1 procent krimpen.