Swatvallei ondergedompeld in oorlog

In Mingora, de grootste stad in de Swatvallei, is het woensdag al tot gevechten gekomen, waarbij 77 militanten en 30 burgers gedood zouden zijn. Het Rode Kruis trok donderdag aan de alarmbel: ‘We kunnen de meest getroffen regio’s niet meer bereiken door het oplaaiende geweld’, zegt Benno Kocher van het Rode Kruis in Pakistan. ‘We roepen alle partijen op om het aantal burgerslachtoffers tot een minimum te beperken.’

Khushal Khan Khattak, een Pakistaans topambtenaar in de Swatvallei, riep de inwoners op om te vluchten. De oproep ging gepaard met een versoepeling van het uitgaansverbod. Ook vroeg Khushal aan de overheid om de vluchtelingen op te vangen. De minister van Informatie Mian Iftikhar Hussain zei daarop dat de overheid vluchtelingenkampen zal optrekken die onderdak kunnen geven aan 500.000 mensen.

Taliban wijken uit naar buren

Ook in het noorden van Pakistan slaan duizenden burgers op de vlucht voor de oorlog tussen Pakistaanse talibanstrijders en regeringstroepen. In de regio Buner startte het leger eind april een offensief tegen islamistische militanten die geïnfiltreerd zijn vanuit de naburige Swatvallei. ‘De overheid heeft de militaire operatie gelanceerd om de VS te laten zien dat ze iets doet’, zegt Dr. Ashraf Ali, een talibandeskundige aan de Universiteit van Peshawar.
Op 16 februari tekende de Noordwestelijke Grensprovincie een vredesakkoord met de taliban. De overheid beloofde gedeeltelijk de shariah in te voeren in ruil voor een einde aan de vijandelijkheden. Maar de taliban weken snel uit naar de naburige districten Buner en Boven Dir.
Het noorden van Pakistan wordt al geplaagd door conflicten sinds de val van het talibanregime in Afghanistan in 2001. De VS zien de expansie van de taliban met leden ogen aan, en zijn bezorgd over het nucleaire arsenaal van Pakistan: de taliban zijn al genaderd tot op tachtig kilometer van de Pakistaanse hoofdstad Islamabad.

Nieuwe vluchtelingengolf

Het escalerende conflict doet het aantal vluchtelingen binnen Pakistan snel groeien. Sinds vorig jaar sloegen naar schatting vier miljoen mensen op de vlucht uit de stammengebieden aan de grens met Afghanistan. Dat kan uitmonden in een enorme humanitaire crisis, omdat de overheid het al moeilijk heeft te zorgen voor de 90.000 vluchtelingen in elf kampen in de provincie.
De nieuwe militaire operatie heeft nu al naar schatting dertigduizend mensen op de vlucht gejaagd. ‘Ongeveer tienduizend onder hen slapen aan de kant van de weg, zonder dak boven het hoofd’, zegt Iqbal Khalil van de Al-Khidmat stichting, een organisatie die in gratis medische verzorging voorziet. ‘Ze wachten angstig af wat de overheid voor ze kan doen.’
‘We wachten op registratie bij een nieuw kamp in Mardan’, vertelt Jumaat Shah, een vluchteling uit Buner. ‘Het zal verschrikkelijk zijn om in een tent te leven naarmate het warmer wordt, maar we hebben geen keus’. In Peshawar is het Kacha Garhi kamp heropend dat in 1980 gestart was om Afghaanse vluchtelingen een plaats te bieden. Het werd in april vorig jaar gesloten, maar is nu al weer in gebruik om de nieuwe vluchtelingen op te vangen.