Tempelkwestie zorgt voor barsten in nationale coalitie

De Indiase premier Vajpayee staat onder druk om zijn collega en
partijgenoot, premier Narendra Modi van de deelstaat Gujarat, te ontslaan.
Modi is er de afgelopen weken niet in geslaagd om de aanvallen op moslims
tegen te houden. De rellen zijn een gevolg van de aanslag op de Sabarmati
Express in Godhra op 27 februari. De trein vervoerde militante moslims en
werd vermoedelijk in de as gelegd door radicale moslims. Wraakacties in
Gujarat en elders zorgden voor meer dan 1000 doden en heel wat materiële
schade aan de eigendommen van de moslimminderheid. Premier Modi ging over de
schreef door de hindoeagressie te omschrijven als een natuurlijke reactie
op de aanslag op een trein, die aan 52 mensen het leven kostte.

Verschillende partijen die in de regering zitten in New Delhi en de
deelstaatregeringen verzetten zich tegen de campagne van het
Wereldhindoeforum (VHP) om een tempel te bouwen in Ayodhya in de deelstaat
Uttar Pradesh. In 1992 vernielden radicale hindoes de eeuwenoude
Babrimoskee. Uiterlijk vrijdag wil het fundamentalistische Wereldhindoeforum
beginnen met de bouw van een tempel ter ere van de god Ram.

De hindoenationalistische BJP onderhoudt nauwe banden met de
Wereldhindoeforum. Een aantal partijen uit Vajpayees coalitie van 23
partijen willen dat de BJP afstapt van haar ambiguïteit omtrent de
tempelkwestie. Onder meer de Telugu Desam party, die de zuidelijke Andhra
Pradesh bestuurt, en de Biju Janata Dal partij die aan het hoofd staat van
de oostelijke deelstaat Orissa, eisen duidelijkheid van de premier. Yerran
Naidu, de fractieleider van Trinamul Congres, een andere partij uit
Vajpayees coalitie Nationale Democratische Alliantie (NDA) verklaarde: De
status-quo (rond Ayodhya) moet bewaard blijven en de premier moet hard
optreden tegen de religieuze organisaties.

Vajpayee wil de huidige status-quo voorlopig enkel handhaven tot er een
gerechtelijke uitspraak volgt over de tempelkwestie. Onder druk van zijn
belangrijkste coalitiepartners en de oppositie verzekerde Vajpayee maandag
in het parlement dat hij zou verhinderen dat de honderdduizenden verzamelde
hindoes in Ayodhya zouden doorgaan met hun rites - een prelude op de
bezetting van de site. Het hooggerechtshof sprak vandaag in een arrest een
verbod uit tegen het houden van rites in de buurt van de omstreden site.
Volgens de driekoppige rechtbank druist dat in tegen een arrest van het
hooggerechtshof uit 1994 dat een verbod inhield tegen elke religieuze
ceremonie in de buurt van de site. Het verbod vervalt pas als er een
uitspraak is in de rechtszaken over de grond van de zaak - aan welke religie
de site in Ayodhya toebehoort.

De regering is vastbesloten om de vrede te bewaren, zei een verbeten
premier. Zijn critici beschuldigen Vajpayee ervan verantwoordelijk te zijn
voor de honderden doden van de afgelopen weken omdat hij het aan de
rechtbanken overlaat om een oplossing voor de tempelkwestie uit te werken.

Oppositiepartijen als de Samajwadi Partij, de sterke socialistische partij
in Uttar Pradesh, willen dat de regering het Wereldhindoeforum tot de orde
roept. We eisen dat er iets ondernomen wordt tegen de leiders van de VHP,
dat de massa activisten in Ayodhya wordt uiteengedreven en dat het leger de
controle over de stad overneemt, zegt partijvoorzitter Mulayam Singh Yadav.
Hij beschuldigt de regering-Vajpayee ervan onder één hoedje te spelen met de
VHP.

Singh neemt het niet dat de regering onder druk van de VHP de maatregelen
ophief tegen de toevloed van vrijwilligers voor de bouw van de tempel. Het
is voorlopig wachten op de uitspraak van de rechtbank. Ook als die in het
nadeel van de VHP uitvalt, is het weinig waarschijnlijk dat de radicale
hindoes zich gewonnen geven. De VHP heeft al aangekondigd zich niet bij de
uitspraak te zullen neerleggen. Bij de bestorming van de site in 1992
trokken de VHP-vrijwilligers zich evenmin iets aan van een bevel van de
rechtbank. Ze maakten de Babri
Masjid met de grond gelijk en dat zorgde over het hele land voor rellen
waarbij 3.000 doden vielen, vooral moslims.

De spanning in de coalitie stijgt ook door Vajpayees Kasjmirpolitiek. De
premier heeft het leger aan de grens met Pakistan in paraatheid gebracht en
wil niet terugtrekken tot hij zeker is dat Pakistan stopt met zijn steun aan
de moslimseparatisten in noordelijk Kasjmir. De oppositieleiders
beschuldigen de premier ervan de vijandschap met Pakistan aan te wakkeren om
de electorale neergang van zijn partij te stoppen. Bij provinciale
verkiezingen in vier deelstaten verloor de BJP vorige maand zwaar aan de
Congrespartij. Vooral het verlies in de deelstaat Uttar Pradesh, de grootste
Indiase deelstaat en Vajpayees thuishaven, kwam hard aan - de BJP is er niet
langer de grootste partij.