Verkiezingen in Mali komen veel te vroeg

Op zondag 7 juli gingen de Malinese verkiezingscampagnes officieel van start, slechts 24 uur nadat de Malinese overheid de Toearegrebellen ervan beschuldigde het wapenstilstandsakkoord te negeren. Er bestaat grote twijfel of het land klaar is voor presidentiële verkiezingen na een politieke crisis en militaire conflicten die al 19 maanden duren. 

  • CC flickr / Oxfam International Van de 400.000 gevluchte Malinezen, ontvluchtte ongeveer de helft het land naar even kwetsbare regio’s, zoals dit Mentao vluchtelingenkamp in Burkina Faso. Op 28 juli organiseert Mali presidentiële verkiezingen. Zullen deze mensen hun stem kunnen laten horen? CC flickr / Oxfam International

Begin 2012 werden regeringstroepen in het noorden van Mali aangevallen door de Toearegbeweging ‘Mouvement National pour la Libération de l’Azawad’ (MNLA). In maart 2012 pleegde het leger een militaire staatsgreep en de maand daarop riep de MNLA de onafhankelijkheid uit van het noorden van Mali, Azawad. Hierna volgden aanslagen van meerdere islamistische en Toearegrebellen in het noorden. Begin 2013 verslechterde de veiligheidssituatie toen islamistische groeperingen met steun van Al-Qaida naar het zuiden oprukten. Als resultaat hiervan werd op 12 januari de noodtoestand uitgeroepen en de dag erop startte een militaire interventie door Frankrijk. Vanaf juni onderhandelt het MNLA met de Malinese regering. De politieke crisis duurt nu al 19 maanden en het ondertekenen van een wapenstilstandsakkoord op 18 juni was een eerste stap naar verzoening. Presidentiële verkiezingen zijn de volgende fase in het Malinese vredesproces, de eerste ronde wordt georganiseerd op 28 juli.

Campagnes gaan van start

Op zaterdag werd de noodtoestand opgeheven, zodat de kandidaten hun campagne kunnen beginnen voeren. Het aantal potentiële presidentskandidaten groeit spectaculair. Met 28 zijn ze al, waaronder vier voormalige Eerste Ministers, politieke zwaargewichten en één vrouw. De kandidaten hebben eenzelfde agenda: het heropbouwen van de vrede, garanderen van veiligheid en ontwikkeling en de strijd tegen de hardnekkige corruptie. Het noorden van Mali zal een belangrijke electorale inzet zijn en een bijkomende kwestie die aan de presidentskandidaten zal worden voorgelegd.

Met minder dan drie weken voor de stemhokjes opengaan, komt het erop aan stemgerechtigden te registreren. Zonder stemkaart mag men niet stemmen. Vorige week stelde minister van Decentralisering en Administratie Tiéna Coulibaly dat uitstel van verkiezingen niet mogelijk is, ondanks waarschuwingen van de verkiezingscommissie. ‘Alle materiële en technische vereisten zijn in orde, zegt Coulibaly. ‘Zo’n 4000 vluchtelingen in Niger en 3500 in Burkina Faso zijn geregistreerd’.

Verkiezingen koste wat het kost?

Velen betwijfelen of de verkiezingen wel kunnen plaatsvinden en wat de uitkomst ervan zal zijn. Een van de kandidaten zelf, voormalige vredesonderhandelaar voor de Malinese overheid Tiebile Dramé, vroeg het Hooggerechtshof de verkiezingen meerdere maanden uit te stellen. ‘Mali is er nog niet klaar voor en het land kan weer eindigen in chaos’, zegt hij. Niet-gouvernementele experts zijn het hiermee eens en waarschuwen dat een te vroege verkiezing een onstabiele overheid zal opbrengen. Al in juni 2013 doken de eerste kritische stemmen op. ‘Verkiezingen in juli kunnen meer kwaad dan goed doen’, kopt de Guardian.

Honderdduizenden Malinezen zijn momenteel gevlucht naar andere delen van het land of naar een buurland. Daarbij verbleken de aantallen die Minister Coulibaly vermeldt. Het is momenteel niet zeker of de overheid kan garanderen dat ook zij kunnen stemmen. Hierdoor bestaat een grote kans dat de uitslag van de verkiezingen niet als legitiem zal worden beschouwd. Hierbij komt nog eens dat de maand juli cruciaal is in het landbouwseizoen en de verkiezingen overlappen met de Ramadan, wat de opkomst negatief kan beïnvloeden.

De verkiezingen moeten ook plaatsvinden in Kidal. Deze stad ligt in het noorden van Mali en was het hart van de Toearegrebellie. Het Malinese leger beschuldigt het MNLA ervan zich niet aan de wapenstilstand te houden. Het gebrek aan overheidscontrole in de noordelijke stad wordt gezien als een groot obstakel voor het organiseren van nationale verkiezingen. Op zaterdag vonden aanvallen plaats op VN soldaten. In het noorden van Mali is de veiligheid dus nog niet gegarandeerd.

Internationale factor

De Franse troepen zullen zich redelijk snel terugtrekken voor de start van de verkiezingen. Op 1 juli ging de VN vredesmissie van start. Deze blauwhelmen hebben nog geen 28 dagen om zich te installeren en hun positie te doen gelden. Ze zullen niet zo goed georganiseerd zijn noch een mandaat hebben om een rebellie aan te pakken. De terugtrekking van Frankrijk zou dus een nieuwe voordeel zijn voor islamistische groepen, die geen wapenstilstand hebben ondertekend, om de situatie te doen escaleren.

International Crisis Group stelde reeds in juni dat het uitstellen van de verkiezingen met amper 3 maanden de kans op stabiele vrede aanzienlijk verhoogt. Ook op dinsdag 9 juli vermeldt de organisatie dat Mali wel eens de ene crisis voor de volgende kan inwisselen. Waarom dan die strakke deadline van 28 juli? Deze datum werd onder druk van de internationale gemeenschap opgelegd. Frankrijk wil dat de macht overgenomen wordt door een Malinese overheid om zelf het land te verlaten. De VS kunnen geen ontwikkelingshulp meer zenden sinds de militaire staatsgreep in 2012 doordat een Amerikaanse wet dat verbiedt. De Verenigde Naties willen op hun beurt een partner waarmee ze kunnen samenwerken rond hun vredesmissie. Deze factoren maken de kans op het uitstellen van de verkiezingen onwaarschijnlijk.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.