Verklaring van Tokio wil digitale kloof dichten, maar hoe?

Aan het einde van de conferentie werd de verklaring van Tokio goedgekeurd.
Daarin verklaren de deelnemende landen zich bereid de digitale kloof te
verkleinen met respect voor de diversiteit en het culturele erfgoed van de
regio. Dit document is belangrijk omdat het een richtlijn biedt en een
overzicht geeft van de noden in Azië. Nu komt het erop aan een strategie uit
te stippelen en geld te vinden voor de uitvoering, zegt de Indonesische
vertegenwoordiger Wijino Perwitorini.

Tijdens de conferentie vroegen ambtenaren uit Japan, een van de grootste
donorlanden ter wereld, vooral aandacht voor de ontwikkelingshulp die nodig
is. Toranosuke Katayama, minister van Openbaar Bestuur, Binnenlandse Zaken,
Posterijen en Telecommunicatie, beloofde Japanse hulp voor de aanleg van de
noodzakelijke dure infrastructuur. Het is een grote uitdaging om in Azië
een netwerk van regionale informatie- en communicatietechnologie (ICT) te
bevorderen, meent Katayama. Hij verwijst daarbij naar het Breedband
Programma voor Azië, een Japans initiatief om Aziatische landen met elkaar
te verbinden. Voorlopig heeft een derde van de bevolking in de regio toegang
tot ICT, vooral in rijke landen als Japan, Zuid-Korea en Singapore.
Zuid-Korea is de Aziatische leider op het vlak van internettoegang, met 56
procent surfers. In andere landen hebben dan weer bijzonder weinig mensen
toegang tot het internet.

Enkele deelnemers, vertegenwoordigers van de overheid, de zakenwereld, de
IT-sector en niet-gouvernementele organisaties (ngo’s), vroegen meer
aandacht voor de manier waarop ICT het leven van mensen kan veranderen,
vooral in de armste delen van Azië. De doelstelling van een
informatiemaatschappij is algemene en rechtvaardige kansen te bieden voor de
opbouw van een samenleving op basis van waarden, zegt Joba Menon van de
Britse site One world, die informatie biedt over de ontwikkelingslanden.
Maar op deze conferentie zijn deze waarden niet aan bod gekomen. In een
aparte verklaring wijzen de ngo’s erop dat ICT alleen maar een middel mag
zijn om te streven naar de uiteindelijke doelstelling van duurzame
ontwikkeling.

Vele ngo’s wezen ook op de genderaspecten van de digitale kloof. De hele
regio maakt de sprong naar een informatiemaatschappij, maar daarbij staan
vrouwen vaak aan de zijlijn. Zij vervullen alleen maar lagere taken in de
technologiesector. ICT is nog altijd beschouwd een hoofdzakelijk mannelijke
aangelegenheid. Dankzij een sterk pleidooi van de actievoerders vraagt de
slotverklaring bijzondere aandacht voor de vrouwen. Mavic Cabrera-Balleza
van Isis International, een ngo op het vlak van vrouwen en communicatie,
wijst op de genderverschillen in de functie van IT-manager. Vrouwen werken
vaak aan het verzamelen van data of aan tekstverwerking, de laagste en
slechtst betaalde functies in deze lucratieve sector. Veel vrouwen zijn
software programmeur, maar er zijn maar weinig vrouwelijke hardware
ontwerpers, aldus Cabrera.

Er zijn geen concrete studies over de deelname van vrouwen aan de ICT-sector
in de ontwikkelingslanden, maar uit enkele individuele studies blijkt alvast
dat de toegang van vrouwen tot het internet marginaal is en vooral in de
steden voorkomt, en dan meestal enkel bij de hoger opgeleide groepen van de
midden- en de hogere klasse. Zuid-Korea telt het hoogste aantal vrouwen die
een hogere functie hebben in de ICT-sector, maar ook daar gaat het maar om
25,6 procent vrouwen. Chat Garcia Ramilo van de vereniging voor
Communicatienetwerken voor Vrouwen ziet het zo: Het is niet langer
belangrijk hoe wij tegenover technologie staan, maar wel of wij in staat
zijn deel te nemen aan de besluitvorming, want alleen zo kunnen wij ervoor
zorgen dat de technologie niet schadelijk is voor vrouwen.