Vierdaagse Internationale Ontmoeting met de Zapatisten loopt op zijn einde

Oventic. 30-31 december 2006 en 1-2 januari 2007

Dansend in de modder komt de vierdaagse Internationale Bijeenkomst tussen de Zapatisten-Volkeren en Volkeren van de Wereld tot een einde. Van de 7000 aanwezigen  trotseerden zo’n 4000 de kilte van de mist en de motregen om de afscheidsceremonie bij te wonen. Deelnemers uit 47 landen hoorden, zagen en leerden van de Zapatisten waarom zij de wapens namen in 1994 en hoe zij zich sindsdien organiseren en in verzet leven in de door hen bevrijde gebieden in de onherbergzame bergen en wouden van Chiapas met de hoop om ooit, met alle compañeros uit Mexico en andere landen, in een andere wereldorde te leven, bevrijd van het neoliberalisme.
 
Gedurende vier dagen was Oventic, caracol II (autonome Zapatisten-hoofdgemeente), een Babel van talen, een smeltkroes van verschillende huidskleuren, een uitwisseling van ideeën, gedachten, voorstellen, gevoelens, pijn, troost, gelach en blijdschap. Het individualisme, egoïsme, privé-bezit, de afgebakende ruimtes, huizen met hekkens, sloten en alarmen die onze Westerse maatschappij kenmerken, kwamen hier in schril contrast te staan met ware uitwisseling, collectiviteit, harmonieuze gemeenschapszin en tolerantie en dat beïnvloedde de uitgenodigden dermate dat ze hun laptop, fototoestel of tas in de tent achterlieten zonder vrees dat die zou gestolen worden. Alle verloren voorwerpen, van geld, gsm’s tot agenda’s en notaboekjes kwamen netjes terug in handen van de eigenaar.
Andere opvallende vaststellingen waren de feilloze organisatie, de participatie van de vrouw en de opening naar de buitenwereld, die een zichtbaar resultaat vormden van wat de 13-jarige weerstand tot nu toe heeft bereikt. De perfecte organisatie van het evenement wijst op de graad van maturiteit, discipline en samenhang die de beweging heeft verworven. De Zapatisten-vrouw die enkele jaren geleden enkel goed voor de voortplanting was, en niet meer zag dan de muren van haar huis en de weg naar de milpa (maïsveld), neemt nu zonder gêne de micro om haar gedachten te uiten en gevatte antwoorden te geven op de soms moeilijke vragen van haar Westerse compañeras. De Zapatisten die vroeger de éénzijdige curiositeit vormden van de buitenlanders, sturen nu zelf reporters uit, uitgedost met fototoestellen en bandopnemers op zoek naar de meest opvallende Westerlingen, om foto’s te nemen en interviews af te leggen.

Drie dagen Rondetafelgesprekken

Een 200-tal vertegenwoordigers en gezagdragers van verschillende etnische groepen (choles, tojolabales, tzeltales, tzotziles en enkele zoques en mames) afkomstig uit de vijf caracoles en de rebelse autonome zapatistendeelgemeentes, legden tijdens rondetafelgesprekken aan een publiek van duizenden deelnemers uit hoe zij autonomie, gezondheidszorg, onderwijs, emancipatie, media, gerecht, cultuur, landbouw en grondbezit opvatten als onderdeel van hun directe democratie en verzet tegen het neoliberalisme waar zij jaren het slachtoffer van waren.
Vrouw of man, analfabeet (in minderheid) of niet, vlot Spaanssprekend of niet, namen ze zonder enige podiumvrees het woord.  Na de uitleg hoe zij voorgaande thema’s in de praktijk omzetten, beantwoordden ze de vragen van het publiek. De gesprekken eindigden telkens met de participatie van compañeros uit Mexico, Europa, de VS,  gans Latijns-Amerika, maar ook uit China, Koerdistan, Rusland,  Australië en Indianengroepen uit Canada. (voor meer details over de inhoud van de verschillende werkgroepen, zie de komende artikels op www.narconews.com).
Terwijl de binnenlandse en buitenlandse pers en intellectuelen het Zapatisme het zwijgen hebben opgelegd, werd het tijdens de werkgroepen duidelijk dat de Zapatisten reeds een hele weg hebben afgelegd in hun verzet.
Materieel zijn ze er misschien niet zo op vooruitgegaan maar wat betreft organisatie, opbouw en participatie in het autonoom en democratisch functioneren van hun dorpen, los van elke aanwezigheid van de Mexicaanse Staat en deels bevrijd van de verpletterende mechanismen van de Neoliberale Economie, vormen zij een bron van inspiratie voor de aanwezigen, de uit Sri-Lanka afkomstige straatwerker van New York, de anarco-ecogolisten uit Frankrijk, de activist in Koerdistan, de leden van het Nationaal Indianen Congres, enz.
Zij toonden het publiek hoe moeilijk de weg is van het “mandar obedeciendo” (al gehoorzamend regeren) waarbij de gemeenschapsleden beslissen hoe zij willen leven, werken en besturen. Ze overtuigden de aanwezigen van hun bereidwilligheid en standvastigheid om het gekozen pad verder te bewandelen tot er verandering komt in Mexico, in het voordeel van alle andere etnische groepen, arbeiders, vrouwen, jongeren, migranten uit Centraal-Amerika, enz.

Een bijzondere verjaardag

Op de avond van de tweede dag van de Ontmoetingen en de laatste dag van het jaar 2006 - gekenmerkt door verhoogde repressie tov sociale bewegingen en activisten - vonden er feestelijkheden plaats ter gelegenheid van de dertiende verjaardag van de Eerste Verklaring van het Lacandoonwoud. Omstreeks negen uur ‘s avonds (Zapatistentijd, één uur vroeger dan de officiële klok) begon het sociocultureel evenement.
Na een voorspel van percussie, poëzie, theater, touwdans, traditionele muziek, rap, enz. beklommen de leden van het Clandestien Revolutionair Indianen Comité (CCRI) onder applaus en muziek het podium en vatte het plechtige deel van de verjaardag aan.
Na een eerbetoon aan de Mexicaanse en de  EZLN-vlag en het zingen van het nationale en Zapatistenvolkslied, sprak comandante Yolanda de menigte -maar vooral de vrouwen- toe om de strijd voor gelijkheid tussen man en vrouw niet op te geven en door te gaan tot het kapitalisme, met het daaraan verbonden patriarchaat, valt.
 
Na comandante Yolanda, was het de beurt aan Subcomandante Insurgente Marcos (ook bekend als Delegado Zero tijdens de Andere Campagne). In naam van de CCRI gaf hij een lange toespraak in het tzotzil (de plaatselijke Indianentaal). Zijn woorden werden vervolgens in het Spaans herhaald door comandante Hortensia.
Hij vatte eerst de essentie van het Zapatisme aan: “De geschiedenis van de EZLN is niet wat als een bliksemslag begon in 1994…evenmin onze woorden weergegeven in brieven, persberichten en interviews…evenmin wat men kan zien in evenementen als deze waar mensen ons horen en zien met het hart…je kan het ook niet in stukken en brokken vertellen waarin elkeen iets van zijn eigen geschiedenis aan toevoegt of wegneemt…
Onze geschiedenis is collectief, een geschiedenis waar “ik” niet inpast, een geschiedenis waarin we praten, luisteren, kijken en voelen als een gemeenschap… een geschiedenis van “wij.”” Hierna gaf hij een korte historische schets van hoe en waarom hun strijd tegen het Neoliberalisme in 1994 begon: “We namen de wapens omdat we de diefstal, de uitbuiting, het misprijzen en de onderdrukking niet meer konden verdragen….Ze lachten ons uit omwille van onze bruine huidskleur, onze taal, onze klederdracht, onze cultuur en  soms gewoon door ons te negeren alsof ze ons niet zien, alsof we voorwerpen of bulten waren die als schaduwen door de wereld gaan… Duizenden Indianenkinderen stierven aan ziektes die je met een eenvoudige pil kan genezen, maar ze zagen ons niet…Daarom zeiden we “Ya Basta! en namen we de wapens op.”
Hij vervolgde met wat ze na de opstand van 1994 leerden: “We beseften dat we onze eisen niet kunnen vervullen als we ons niet verenigen met andere Indianenvolkeren van Mexico en met andere niet-Indianen die ook strijden voor vrijheid, gerechtigheid en democratie.” Hij duidde verder het Kapitalisme aan als oorzaak voor dit onrecht, onder meer omdat het de wereld verdeelt in zij die wel en zij die niets hebben.
Deze gedachte wordt verwoord in de Zesde Verklaring van de Lacandoonjungle, het instrument om alle ontevredenen in de wereld op te roepen om samen nieuwe wegen te bewandelen: “In de wereld heet deze weg de Zezta Internazional (de Zesde Internationale), in Mexico de Otra Campaña (de Andere Campagne)…een weg die kijkt naar diegenen die niemand ziet, die luistert naar diegenen naar wie niemand luistert, die rekening houdt met diegenen met wie niemand rekening houdt.”
Hij herinnerde tot slot aan de gesneuvelde compañeros van 1994, o.a. subcomandante Pedro, en aan die van 2006 zoals Alexis Benhumea, een 20-jarige student aan de UNAM (Autonome Universiteit Mexico) en ENAH (Hogeschool van Antropologie en Geschiedenis) omgekomen tijdens de repressie in Atenco begin mei.
Hij verwees ook naar de politieke gevangenen, waaronder Ignacio del Valle, Indianen-landbouwer, politiek gevangene, leider van de FPDT (Front van Volkeren in Verdediging van het Land), voorvechter van de grote beweging die een halt toebracht aan de plannen van de regering Fox om hun gronden te onteigenen voor de bouw van een vlieghaven; Magdalena Garcia Duran, vertegenwoordigster van een Indianenorganisatie en aangehouden op 4 mei in San Salvador Atenco en beschuldigd van ontvoering en aanval op de communicatiewegen; Mariana Selva, een jonge studente.
Marcos ging door met een oproep om het volk van Oaxaca en San Salvador Atenco te blijven steunen en door te gaan met druk uitoefenen op de regeringen voor de vrijlating van de politieke  vluchtelingen, de opheldering in verband met verdwenen slachtoffers, gerechtigheid en straf voor de verantwoordelijken van de misdaden.  Hij eindigde zijn toespraak met een korte toenadering over de eerste etappe van de Andere Campagne en vroeg het publiek aandachtig te blijven voor de situatie in Sonora waar de Yaqui-Indianen voortdurend bedreigd worden door hun regering.
 
Na de woorden van de spreekbuis van de EZLN, volgde comandante Moisés. Hij deed een oproep om het werk van de afgelopen dagen voort te zetten tijdens de intergalactische ontmoeting eind juli. Comandante David kondigde de Internationale Ontmoeting van Indianenvolkeren aan, die eind oktober in Mexico zal doorgaan alsook de tweede etappe van de Andere Campagne. Een nieuwe, grotere delegatie zal alle streken van Mexico bezoeken om de volkeren te helpen bij het zich organiseren om betere levensomstandigheden te eisen. De Andere Campagne gaat door tot er een nationaal actieplan komt voor nationale bevrijding.
 
Rond twee uur eindigde de plechtigheid. De vertegenwoordigers van de EZLN verlieten  het podium en de vier regionale bands begonnen beurtelings bekende deuntjes te spelen. Een honderdtal feestvierders zetten het nieuwe jaar al dansend in. De andere trokken zich terug in de slaapzaal of tenten.
Aan alles komt een einde….en een nieuw begin
 
Iedereen is het er roerend over eens: vier dagen volstaan niet om een grote wisselwerking en uitwisseling tot stand te brengen. Vele vragen blijven onbeantwoord, maar zoals een vertegenwoordiger van de JBG uit Morelia tijdens de afscheidsceremonie zei : “Wij, Zapatisten, blijven met zoveel vragen zitten…Maar we denken dat deze vragen zullen beantwoord worden tijdens de weg van actie die we samen zullen bewandelen.” 
Inderdaad, “De droom van de Indianen en van de Wereld is begonnen…De opbouw van een globaal verzet voor de humaniteit is begonnen… De verontwaardiging en het verzet globaliseren zich met de dag, jullie allen zijn waardig en rebels, geef niet op, laat jullie niet omkopen, bedankt om ons op constructieve manier op enkele fouten te wijzen. We zijn een spiegel om in te kijken en om naar elkaar te kijken.
We zijn hier samen om een betere wereld op te bouwen voor onze kinderen en de komende generatie. Jullie zijn hier altijd welkom. Dit is jullie huis.” De Comandante eindigde de Vierdaagse, “de eerste stap in het proces van een wederzijdse relatie tussen de Zapatistengemeenschappen en diegenen die vanuit andere plaatsen in de wereld zich inspannen om de negatieve gevolgen van de globalisatie tegen te gaan.”
 
Wordt vervolgd…