VN pleiten onschuldig in Angolese crisis

Erick de Mull, humanitair coördinator van de VN in Angola, noemt de aantijgingen van Artsen zonder Grenzen ‘onjuist en misleidend’. Volgens hem doet de VN in moeilijke omstandigheden al het mogelijke om de crisis te bezweren. In het verleden werd de aandacht al vaak gevestigd op de dreigende catastrofe in Angola, en de VN heeft voortdurend steun gezocht voor humanitaire operaties. Zo werden drie speciale alarmsignalen uitgestuurd, en waren er regelmatig vergaderingen met donoren om fondsen te mobiliseren en prioriteiten vast te leggen. Volgens de Mull is het echte probleem de lauwe reactie van de internationale gemeenschap en mogelijke donoren op de vraag om geld. Daardoor beschikken de VN-programma’s over onvoldoende middelen om de crisis afdoende aan te pakken. De Mull stelt ook dat de VN wel onmiddellijk na de demilitarisering van de vroegere oorlogsgebieden het terrein is gaan verkennen. AZG zou zijn kritiek beter sparen en zelf zijn inspanningen beter coördineren met zijn partners op provinciaal en nationaal niveau.

Dr. Morten Rostrup, de voorzitter van de Internationale Raad van AZG, had dinsdag tijdens een persconferentie in Luanda verklaard dat honderdduizenden Angolezen slechts kunnen worden gered indien de Verenigde Naties en de Angolese overheid hun noodhulp drastisch opschroeven. Rostrup was daarbij niet mals voor de VN. Sinds het staakt-het vuren van 4 april kunnen we ons eindelijk op het terrein begeven: sinds dag 1 geven we onze zorgwekkende gegevens door aan de Verenigde Naties, de Angolese overheid en andere hulporganisaties, maar hun reacties blijven beschamend traag en onvoorstelbaar ontoereikend. De VN-agentschappen zien de urgentie van de huidige crisis niet in en moeten in tal van gebieden waar we werken nog starten met algemene voedseldistributie.

Rostrup stelde dat in het bijzonder het Wereldvoedselprogramma (WFP) en het Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Zaken (OCHA) onaanvaardbaar traag reageren. De VN zouden nauwelijks weet hebben van de toestand op het terrein in de pas gedemilitariseerde gebieden, terwijl AZG in tien van de achttien Angolese provincies in 44 voedselcentra al veertienduizend mensen helpt. Meer zelfs: in sommige gebieden wordt de hulp verminderd om in pas toegankelijke gebieden de nood te kunnen lenigen, waardoor er nu 350.000 mensen zonder hulp zitten.

Een andere VN-vertegenwoordiger, ondersecretaris-generaal van de VN Ibrahim Gambari, gaf vorige maand toe dat de situatie in Angola ‘ernstig en potentieel destabiliserend’ is. Het einde van de burgeroorlog die het land vijfendertig jaar heeft gegeseld, heeft voor onverwachte problemen gezorgd. Na de dood van Jonas Savimbi, de charismatische leider van de rebellenbeweging UNITA, ondertekenden de regering en de rebellen in april een staakt-het-vuren en een vredesplan met vijftien punten, dat ook opriep tot een ‘uitgebreid programma van humanitaire bijstand’. Maar daarvoor bleken meer kandidaten op te dagen dan verwacht: ongeveer 55.000 rebellen en 300.000 familieleden. De verwerking van zo’n onvoorziene toevloed hulpbehoevende mensen blijkt nu problematisch, zeker in moeilijk toegankelijke gebieden met slechte wegeninfrastructuur en beperkte transportmiddelen.