VN: water is mensenrecht, geen koopwaar

Voor de verklaring werd aangenomen, discussieerden vertegenwoordigers van
regeringen, private bedrijven en onafhankelijk instituten over de eigendom
van waterreserves en de zin en onzin van de privatisering van de
watervoorziening. In de slottekst staat geen oordeel over privatiseringen,”
om de discussie niet te politiseren”, aldus een anoniem lid van de
commissie. Volgens verslaggever Eibe Riedel wilde het comité met het debat
de regeringen betrekken in de discussie over water, die zich tot nu toe
vooral toespitste op individuen.

Water wordt wel gedefinieerd als een “natuurlijke grondstof die maar
beperkt voorhanden is en als gemeenschappelijk goed essentieel is voor
leven en gezondheid”. “Het recht op water geeft iedereen het recht op
voldoende, betaalbaar en veilig water voor persoonlijk en huishoudelijk
gebruik”, zo gaat de tekst verder. De verklaring werd door de
Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) onthaald als een belangrijke stap op weg
naar de Millenniumdoelstelling om tegen 2015 het aantal mensen zonder
watervoorziening of sanitair te halveren.

Momenteel hebben 1,1 miljard mensen geen toegang tot zuiver water en moeten
2,4 miljard het zonder adequate sanitaire voorzieningen stellen. Tegen 2025
zullen 3 miljard mensen te kampen hebben met watertekorten, zo voorspelde
El-Hadji Guissé, speciaal VN-rapporteur over het recht op water. Guissé
betreurde dat water “wordt verkocht aan de meestbiedende” en als koopwaar
onderhevig is aan “de wetten van de corruptie”. Als voorbeeld gaf hij zijn
thuisland Senegal, waar nu minder water beschikbaar is sinds de
watervoorziening in handen kwam van een Frans privaat consortium.

VN-rapporteur Jean Ziegler gaf het voorbeeld van de Boliviaanse stad
Cochabamba, waar de waterprijs na privatisering verdubbelde. De regering
moest haar beleid herzien na straatprotesten in 1999. Jack Moss van het
Franse nutsvoorzieningenconcern Suez verdedigde de private exploitatie van
water als redmiddel tegen watertekorten. Ook een toekomstig verdrag van de
Wereldhandelsorganisatie over de liberalisering van de diensten kan echter
geen enkel land ertoe dwingen zijn watervoorziening te privatiseren, zo
legde WHO-woordvoerster Mireille Cosy uit.