Wereldbank onder vuur voor rol in nieuw Groen Wereldfonds

Naar aanleiding van de VN-klimaatconferentie van Bangkok publiceerde de coalitie een open brief waarin het volgende te lezen staat: ”Ondanks de klimaat – en economische crisis investeert de Wereldbank nog steeds in fossiele brandstofprojecten, promoot het valse oplossingen voor de klimaatverandering en gebruikt het subsidiemethoden die de schuld van ontwikkelingslanden enkel doen toenemen.”

De brief werd onder meer ondertekend door internationale ngo’s Action Aid en International Rivers, de regionale groep Pan African Climate Justice Alliance en lokale organisaties zoals het Boliviaanse Platform voor Klimaatverandering. De brief is gericht aan Patricia Espinosa, Mexicaans minister van Buitenlandse Zaken, en Christina Figueres, hoofd van de VN-klimaatbureau in Bonn (UNFCCC).   

De ngo’s trekken zo hard van leer omwille van een beslissing die tijdens de vorige klimaattop in Cancun genomen werd: er zou een fonds opgericht worden dat lokale gemeenschappen in ontwikkelingslanden zou helpen om te gaan met de milieuschade die veroorzaakt wordt door de klimaatverandering. De Wereldbank zou gedurende de eerste drie jaar na de oprichting interimbeheerder zijn van het fonds.

Volgens een rapport van de VN-adviescommissie zou er ongeveer 70 miljard dollar nodig zijn voor klimaatveranderinginitiatieven in de Derde Wereld. Volgens schattingen van het Jubilee South Asia-Pacific Movement on Debt and Development (JSAPMDD), een regionale coalitie van activisten, zou het eerder om 280 miljard euro gaan. Tegen 2020 zou het Groene Klimaatfonds (Green Climate Fund of GCF) deze fondsen moeten beginnen verzamelen en ze uitdelen onder de vorm van subsidies of leningen met lage rente.  

Morele verplichting voor rijke landen

”De Wereldbank is gezien haar schimmige reputatie op het vlak van ontwikkeling slecht geplaatst om op te treden als beheerder van het fonds”, zegt Victoria Tauli-Corpuz, afgevaardigde van het Netwerk van Aziatische Inheemse Vrouwen, een regionale ngo in Manila.

Activisten zijn bang voor belangenvermenging en een te grote concentratie van macht indien de Wereldbank in Washington erin slaagt beheerder te blijven van het GCF. De Wereldbank zal dan behalve beheerder ook optreden als financier en uitvoerder van projecten. Ahmed Swapan van JSAPMDD: ”Het GCF is een vorm van klimaatfinanciering. Het zijn de rijke, geïndustrialiseerde landen die moeten betalen voor die klimaatfinanciering want zij zorgen voor de klimaatverandering. De fondsen moeten opgehaald, beheerd en verdeeld worden door een orgaan dat democratisch, verantwoordelijk en transparant is. Bovendien moet de meerderheid van de leden van de raad van bestuur uit het Zuiden afkomstig zijn.”

Het is nog niet helemaal duidelijk waar de fondsen vandaan moeten komen. Ook dat wordt momenteel besproken op de klimaatconferentie in Bangkok. Volgens Jozsef Feiler, klimaatonderhandelaar voor Hongarije, momenteel de voorzitter van de Europese Raad, zou het gaan om ”nieuwe bronnen van financiering.” Volgens andere onderhandelaars uit het Westen zou het gaan om een combinatie van publieke en private bronnen. De activisten gaan niet akkoord: ”De financiering moet van publieke bronnen komen, bovenop het budget voor officiële ontwikkelingshulp”, zegt Michelle Maynard van de Pan African Climate Justice Alliance, ”het principe is eenvoudig: het voorzien van klimaatfinanciering is een legale en morele verplichting van de rijke landen aan de arme landen.”