Winnaars en verliezers bij vrijhandelsakkoord Colombia-VS

Het vrijhandelsakkoord is geïnspireerd op een gelijksoortige overeenkomst met Peru. Het verlaagt de tarieven voor de handel in goederen en diensten en bevat bepalingen over patentrechten, milieubescherming en de rechten van buitenlandse investeerders. De vakbonden en linkse oppositiepartijen maken zich vooral zorgen over de concurrentie van gesubsidieerde landbouwproducten uit de VS voor de Colombiaanse boeren.

Colombia stuurde aanvankelijk aan op een vorm van bescherming van zijn maïs-, rijst- en kippenboeren, maar zal uiteindelijk alle invoertarieven op Amerikaanse landbouwproducten afschaffen, uiterlijk binnen vijftien tot negentien jaar. Ook de Verenigde Staten schaffen alle tarieven af, maar behouden het recht de invoer van Colombiaanse suiker te beperken.

De ondertekening komt veertig dagen voor het einde van de Andean Trade Promotion and Drug Eradication Act (ATPDEA), een Amerikaanse regeling die de VS-markt tariefvrij openstelt voor 5.600 producten uit Bolivia, Colombia, Ecuador en Peru. Tot die producten behoren ook snijbloemen, voor Colombia een belangrijk exportproduct. De sector biedt werk aan 95.000 mensen, voornamelijk vrouwen, en de uitvoer naar de VS levert jaarlijks 700.000 dollar aan exportinkomsten op.

Dankzij het vrijhandelsakkoord blijft die tariefvrije toegang gegarandeerd, maar in afwachting van de ratificatie van de nieuwe overeenkomst door het Colombiaanse en Amerikaanse parlement, moet het ATPDEA nog worden verlengd. De snijbloementelers hopen dat het Amerikaanse parlement de verlenging zoals gepland begin december zal goedkeuren. Vanaf januari 2007 hebben immers de Democraten de meerderheid in de senaat en het parlement en die zijn traditioneel wat protectionistischer ingesteld.

“Op 13 oktober schroefde Dole zijn productie in Colombia al terug en verloren 3.000 mensen hun baan”, zegt Anna Rodriguez van de ngo Corporacion Cactus. “Wanneer ATPDEA niet wordt verlengd, zullen de arbeiders daarvoor moeten opdraaien.”

Een door Democraten gedomineerd parlement zal het vrijhandelsakkoord kritisch onder de loep nemen en waarschijnlijk op verschillende punten wijzigen. “Sommige van die wijzigingen kunnen ook positief uitvallen voor Colombia”, meent Ricardo Bonilla van de Nationale Universiteit van Colombia. “Er is bijvoorbeeld de kwestie van de bescherming van het leven van vakbondsafgevaardigden. De Democraten hechten daar een groter belang aan dan de Republikeinen.”

De Colombiaanse president Alvaro Uribe gaf onlangs toe dat Colombia onder vuur ligt omwille van moorden op vakbondsmensen en dat de ratificatie van het vrijhandelsakkoord door het Amerikaanse parlement kan bemoeilijken. Uribe wees er echter op dat voor het aantreden van zijn regering jaarlijks 165 vakbondsmensen werden omgebracht. “Vorig jaar waren dat er nog maar twaalf”, aldus Uribe. IPS MDG8 (MC/JS)