Wittebroodsweken voorbij voor Duitse biodiesel

De Duitse overheid was gul met het belastingsvoordeel en heel wat boeren en raffinaderijen verhoogden hun capaciteit. De productie van biodiesel uit koolzaad steeg van 200,000 ton in 2000 tot 3,4 miljoen ton in 2006. Meer dan één miljoen hectare, tien procent van het Duitse landbouwareaal , wordt bebouwd met koolzaad.
Maar aan dat succesverhaal lijkt nu een einde te komen. Vanaf 1 januari van het nieuwe jaar legt de Duitse regering een taks op die de prijs van biodiesel doet stijgen en het prijsvoordeel ten opzichte van fossiele brandstoffen uitvlakt.
“Heel wat bedrijven zien nu al de negatieve gevolgen van het einde van het belastingsvoordeel,” zegt Frank Bruehning, woordvoerder van de Duitse Vereniging van producenten van biobrandstoffen. “Daarom zijn veel boeren en raffinaderijen de capaciteit ook beginnen verminderen.”
Een andere maatregel van de overheid, vijf procent biodiesel mengen met fossiele brandstof, bleek uiteindelijk vooral de import van veel goedkopere buitenlandse biobrandstof te stimuleren.
De veranderde marktsituatie laat zich ook sterk voelen in de aandelenkoersen van raffinaderijen zoals Verbio, Biodiesel en Biopetrol. Tot voor kort waren dat veelbelovende bedrijven, maar nu kijken ze tegen enorme verliezen aan.
De beslissing van de Duitse overheid om taksen te heffen lokte heel wat protest uit. De voorzitter van de Vereniging voor Organische Brandstoffen beschuldigde de minister van Financiën ervan de industrie te willen “verpletteren”. De Duitse regering blijft voorlopig bij haar standpunt, maar binnen de coalitie van christendemocraten en sociaal-democraten zorgt het thema toch voor wrijvingen.
De ministers van Economie en Landbouw, Michael Glos en Horst Seehofer eisten onomwonden dat de nieuwe taksen afgeschaft werden. Ze wezen erop dat de taksen de import stimuleerden van goedkope biodiesel uit landen zoals Indonesië, waar de productie van biobrandstoffen hand in hand gaat met de vernieling van de tropische wouden. Maar de minister van Financiën, Peer Steinbruck, hield voet bij stuk.
Ecologische fraude
 
Biodiesel krijgt intussen ook steeds meer kritiek uit een andere hoek. Wetenschappers en milieuactivisten stellen vragen bij de duurzaamheid van de brandstof. Uit een studie van het Hamburgs Instituut voor Milieu blijkt dat de impact van biobrandstoffen op het broeikaseffect verwaarloosbaar is.
Volgens de studie levert de mix met fossiele brandstoffen een vermindering van uitstoot van broeikasgassen op van amper 3,5 procent, zonder daarbij rekening te houden met de effecten van ontbossing.
Milieuorganisaties zoals Greenpeace waarschuwen al langer voor de “ecologische fraude” van biobrandstoffen, omdat ze evenveel kankerverwekkende partikels uitstoten als fossiele brandstoffen en land inpikken dat anders voor voedselproductie kan dienen. Als de helft van alle landbouwgrond in Duitsland gebruikt zou worden voor koolzaad, zou dat zo’n 1500 miljoen liter biodiesel opleveren. Dat is minder dan vijf procent van de huidige brandstofconsumptie in Duitsland. Op hetzelfde areaal kan 6,8 miljoen ton tarwe of 41 miljoen ton aardappelen gekweekt worden.