Zuid-Mexico wordt migrantenval

“De situatie is explosief. Er blijven maar migranten aankomen en allemaal willen ze meteen de trein naar het noorden nemen”, zegt Chávez. “Maar misschien duurt het nog heel lang voor die weer rijdt.” Samen met een groep medestanders biedt de katholieke priester de Centraal-Amerikaanse doorreizenden in Tenosique onderdak, eten en hulp aan.
Ook op andere plaatsen in de buurt van de grens met Guatemala neemt de druk op de ketel toe. De goederentreinen rijden niet meer sinds 27 juli, maar blijkbaar raakt dat nieuws maar langzaam verspreid in Guatemala. Er circuleren ook geruchten dat de treinen spoedig weer zullen rijden.
De uitbater van de goederenverbinding tussen Zuid- en Noord-Mexico, het Amerikaanse Genesse & Wyoming, gaf er de brui aan omwille van economische problemen en omdat de sporen zich in slechte staat bevinden. Het Mexicaanse ministerie van Communicatie en Transport zegt dat het hard werkt om een nieuwe uitbater te vinden. Maar de volledige reparatie van de sporen, die beschadigd raakten door de tropische wervelstorm Stan in 2005, zal nog tot begin 2008 op zich laten wachten.
Volgens Chávez hebben de Centraal-Amerikaanse migranten in de omgeving van Tenosique geïmproviseerde tentenkampen opgericht; anderen slapen in parken of op straat. “Dat is nog nooit gebeurd; iedereen is erg nerveus.” Chávez vreest dat de migranten uit honger of wanhoop aan het stelen kunnen gaan. De meesten van hen hebben nauwelijks geld bij zich. “De situatie is explosief”, oordeelt Chávez.
De Mexicaanse regering blijft in gebreke, vindt Efraín Rodríguez, de woordvoerder van de plaatselijke mensenrechtenorganisatie Comité de Derechos Humanos de Tabasco. Humanitaire hulp voor de gestrande migranten komt er niet. De regering heeft heeft wel honderden agenten en militairen naar het zuiden van het land gestuurd. Volgens Chávez gaan die zich soms te buiten aan pesterijen tegenover de migranten.
Intussen hebben sommige van de Centraal-Amerikanen een honderden kilometer lange voettocht naar andere Mexicaanse steden aangevangen waar nog wel goederentreinen rijden. Andere migranten hebben zich aangegeven bij de autoriteiten. Woensdag (15 augustus) werd een groep van hen naar verluidt gedeporteerd.
 
De Mexicaanse regering probeert al langer zoveel mogelijk migranten uit Centraal-Amerika naar huis te doen terugkeren. Er worden ook meer van die mensen zonder papieren opgepakt dan vroeger. Mexico houdt nu per jaar ongeveer een kwart miljoen illegale migranten aan zijn zuidergrens aan.
Consuls van verscheidene Centraal-Amerikaanse landen in Mexico zijn naar Zuid-Mexico gereisd om hun gestrande landgenoten bij te staan.