Congo, historische roman vermomd als thriller

Ondanks wat de achterflap belooft, gaat Gregor Vincent’s ‘Congo’ slechts in de marge over de recente financiële crisis. Het verhaal gaat in zijn volledigheid over Leopold II en diens leegroof van Congo.

Vincent vertrekt vanuit een enorme verwondering over het feit dat Leopold II, koning van zo’n klein land als België, slaagde in zijn opzet de grootste grondbezitter ter wereld te worden. Het merendeel van het boek zoomt in op zijn zaakjes en strategieën.

Een ander significant deel speelt zich af in Congo. Vincent treedt in de sporen van Henry Morton Stanley, een Welsh ontdekkingsreiziger die als eerste de Congo-rivier afreisde en nadien, in dienst van Koning Leopold II, de Congo-Vrijstaat hielp installeren. De roman volgt ook een fictief Congolees koppel, Mbaka en Vanda. Ze worden ontvoerd door een extravagante edelman en nadien als trofee overhandigd aan de koning.

Vincents overduidelijke fascinatie met de financiële constructies van Leopold II remt het tempo van het boek significant af. Van een roman die pretendeert een thriller te zijn verwacht je dat het vlotter zou lezen en meer zou focussen op het menselijk verhaal. Er zijn wel een aantal passages die doen sidderen en beven, zoals wanneer een Belgische rijkeluiszoon besluit de jacht op Mbaka te openen, of wanneer Vincent de wreedheden in Congo documenteert.

Overdosis geschiedenis

Vincent kroop maandenlang in de archieven en geschiedenisboeken en het resultaat mag er wezen.

Toch is ‘Congo’ bovenal een historische roman. Vincent kroop maandenlang in de archieven en geschiedenisboeken en het resultaat mag er wezen: Zijn roman bevat een bom aan historische informatie.

Het is echter ook een boek dat tot ‘googlen’ aanzet. Je wil namelijk de grens tussen fictie en non-fictie ontdekken, het typische gevolg van een historische roman.

Het is wel erg gewaagd dat de auteur in het hoofd van onze voormalige vorst kruipt. Vincents Leopold II is een obsessief, meedogenloos, ambitieus en intelligent man – geen nieuws hier – maar hij wordt ook als gevoelig en ietwat humoristisch voorgesteld.

Naast het monster dat schuld treft aan de dood van miljoenen Congolezen, was Leopold toch vooral een mens, lijkt Vincent te willen zeggen.

Achter de beweegredenen tot het schrijven van ‘Congo’ schuilt een vleugje activisme. Een aanklacht tegen de menselijke hebzucht. Een oproep tot het traceren van geldstromen. Zo hint Vincent naar de link tussen ons bankstelsel en de bloedinkomsten uit onze voormalige kolonie. ‘Congo’ mag dan geen geslaagde thriller zijn, het is zeker wel een boek dat tot denken aanzet.

Congo door Gregor Vincent, A.W. Bruna Uitgevers. 736 blzn.  ISBN 9789400504240.