Dossier: 
Nieuwjaarsbrief aan een straffe generatie

Aan de jeugd van tegenwoordig, laat 2019 het jaar van jullie volharding zijn

Connect4Climate

Greta Thunberg tijdens haar speech in Katowice

Het was een dag in oktober. De vraag kwam als een donderslag. ‘Hoe lang hebben we nog?’ Mijn zoon van bijna twaalf keek me strak aan na een radiobericht over het laatste IPCC-rapport en over wat nodig is om de opwarming rond 1,5 graad te stabiliseren. Hij had iets opgevangen over twaalf jaar en had het razendsnel uitgerekend.

‘Dan zal ik 24 zijn.’

Hij had geknikt en geslikt, de verwarring van zich afgeschud en dan als een groot man in het lijf van een kind gezegd: ‘Waar beginnen we?’

Dit was het jaar waarin we meer wijsheid hoorden uit de mond van tieners dan uit die van zeventigplussers met een uitvoerend mandaat

Als het aan hem lag, zou hij die varkentjes van klimaatontwrichting, luchtvervuiling, de afvalberg aan onverwerkt plastic en het uitsterven van dieren wel even wassen. Het enige wat hij niet begrijpt, is waar al die heren en dames van stand op wachten om te doen wat nodig is? Wat houdt hen tegen om het leven te redden?

Dit was het jaar waarin we meer wijsheid hoorden uit de mond van tieners dan uit die van zeventigplussers met een uitvoerend mandaat.

Ik ben proMO*

 

Steun ons unieke non-profit mediaproject en word proMO*.

Je ontvangt ons magazine en geniet van een pak andere voordelen

Je maakt MO* mee mogelijk en steunt ons in onze missie.

Voor € 4,60/maand of € 60/jaar.

Ik word proMO*

Dit was het jaar waarin de president met het haar als een platgereden cavia nog maar eens beweerde dat die hele hysterie rond klimaatverandering overdreven is. Een vuurzee had de wouden aan de westkust van zijn land overspoeld en reuzen van bomen in as gelegd, maar de machtigste man van deze planeet beweerde stellig dat dit niets, nee, niets met klimaatverandering te maken had, maar alles, ja alles, met armzalig bosbeheer. In Finland, zo wees hij zijn landgenoten terecht, harkten ze de bodems van hun bossen en werden de Finse bossen door vuur verteerd? Ik dacht het niet.

Het was het jaar waarin het natte land aan de Noordzee de droogste zomer in lang meemaakte. Het groene gras kleurde geel en de bevoegde minister verzocht de mensen vriendelijk hun auto’s niet langer te wassen met drinkwater. Ook hun zwembaden, opblaasbaar, demonteerbaar of ingegraven konden ze beter even niet bijvullen met datzelfde drinkwater. De bevoegde minister vergat er een definitieve maatregel van te maken. Of om het met de woorden van een twaalfjarige te zeggen: ‘Hoe zot is het om te zwemmen in drinkwater?’ Maar de minister wilde het probleem vooral niet groter maken dan het was.

Voorlopig zijn zij de volwassenen die men wereldleiders noemt en waarvan je wilt dat je kind er vooral geen voorbeeld aan neemt

Sommige ministers denken nog steeds dat ze de klimaatverandering kunnen tegengaan door er optimistisch tegenaan te kijken, door de ogen te sluiten, de vingers te kruisen en schietgebedjes tot Sint-Medard te richten voor wat extra regen.

Het was het jaar waarin het land met de longen van de wereld een man tot president verkoos die diezelfde longen wil amputeren en verkopen aan de hoogste bieder. Het regenwoud moet op de schop want de grond onder de bomen is te kostbaar om onaangeroerd te laten.

Ooit worden deze mensen bekeken – en hopelijk veroordeeld — als misdadigers tegen het leven.

Voorlopig zijn zij de volwassenen die men wereldleiders noemt en waarvan je wilt dat je kind er vooral geen voorbeeld aan neemt.

Het was het jaar waarin een oude generatie, groot geworden in pulserende overvloed, in een economie die bodems uitgraaft, bergen afschraapt en producten na gebruik weer uitbraakt, de jonge generatie in een houdgreep hield.

Want wat hebben jongeren aan volwassenen die hun vuile voeten vegen aan hun toekomst? Die de wereld waarin ze opgroeien in de solden zetten? Die meer geïnteresseerd zijn in de fictieve zuurstof voor de zeepbel van een beurs dan in de lucht die men inademt?

Waarom zouden jongeren dit nog langer aanvaarden?

Wat hebben jongeren aan volwassenen die hun vuile voeten vegen aan hun toekomst? Die de wereld waarin ze opgroeien in de solden zetten?

Eind augustus besloot een meisje van vijftien in Stockholm dat het beter was te protesteren aan het parlementsgebouw dan naar school te gaan. Natuurlijk keek het volwassen deel van de bevolking het wat deemoedig en meewarig aan, als ze al niet ronduit cynisch reageerden. Ook zij waren jong geweest. En naïef. Ook zij hadden wel eens op school geprotesteerd tegen de temperatuur van de warme maaltijd die ze geserveerd kregen. Ook zij hadden ontdekt dat protest niet noodzakelijk effect heeft. Ooit zouden die kinderen groot worden en beseffen dat het allemaal niet zo eenvoudig is als zij denken.

Toch wel, antwoordde de vijftienjarige Greta Thunberg. Een crisis moet je behandelen als een crisis. De vele levenssoorten die uitsterven, de ontwrichting van het klimaat door het massaal verstoken van fossiele brandstoffen in fabrieken, elektriciteitscentrales, boten, vliegtuigen en auto’s is niet minder dan een existentiële crisis. De oplossingen zijn er. Het ontbreekt ons aan moed, wil, doortastendheid, urgentie – vul maar aan – en vooral verkozen politici die verder durven kijken dan hun eigenbelang. Het is tijd, vertelde ze iedereen die wilde luisteren, om de waarheid te vertellen.

‘Ik doe dit omdat jullie mijn toekomst verpesten’, schreef ze op een briefje. Andere jongeren in andere landen volgden haar voorbeeld. In Nederland, Duitsland, Groot-Brittannië, Noorwegen, Zwitserland, België, Australië namen jongeren iedere vrijdag vrij van school om voor het stadhuis, op een plein in de stad of voor de schoolpoort te eisen dat klimaat de prioriteit werd.

Met haar vader aan het stuur van de elektrische wagen reed Thunberg in het najaar van 2018 over Brussel naar Londen om de volwassenen van de wereld een schop in hun geweten te geven. Het is simpel, zei ze, walk the talk. Ze was nog een kind toen ze geen vlees meer at, ze was een tiener toen ze niet langer in een vliegtuig stapte. ‘Ze heeft ons opgevoed’, zei haar vader. Ondertussen voedt ze de wereld op. In Katowice veegde ze de verzamelde wereldleiders de mantel uit over hun gebrek aan ambitie, hun lethargie en hun collectieve zoektocht naar excuses in plaats van oplossingen. Stop met liegen, zei ze, doe wat je moet doen.

Natuurlijk aaiden ze haar over haar bol. Wat een schattig meisje met twee vlechten. Ze had iets van Pippi Langkous. Die zei ook altijd de waarheid op ongepaste momenten.

Oh wat knipperen de mensen van de media graag met hun ogen over de ongezouten rechtsheid van sommige nette heren uit voorsteedse villawijken. Maar voor de echte tegenbeweging knijpen ze de ogen stijf dicht. Alsof ze niet durven geloven dat de jeugd een pak tegendraadser is dan ze denken. En dus turen ze maar naar een tegendraadsheid die ze kennen, die van het extreem-rechtse gebral.

Dit is het straffe van deze generatie. Ze zijn immuun voor het cynisme waarmee ze bestookt worden. Cynisme is een luxe die ze zich niet kunnen veroorloven.

Ondertussen klopte een groep kinderen buiten alle mediageruis aan op de deur van het kantoor van minister Schauvliege en drukte haar met de neus op de statistieken en de feiten. Het klimaatbeleid is een sof. Doe er iets aan. Schauvliege zette haar stekels op en kaatste naar goede gewoonte de bal terug. ‘Zeg eens kindjes’, sprak ze. ‘Wie van jullie gaat er wel eens met het vliegtuig op vakantie?’ Weinig ministerieel, maar er waren geen camera’s bij, dus de minister permitteerde zich enig venijn. Zoals het gros van het volwassendom had ze deze jongeren onderschat. Zij hadden hun eisen niet uit hun duim gezogen. Ze hadden erop gestudeerd en ook zij kaatsten de bal terug. ‘Vindt u het normaal dat een vliegticket niet belast wordt? Dat de brandstof onbelast is?’

Dit is het straffe van deze generatie. Ze zijn immuun voor het cynisme waarmee ze bestookt worden. Cynisme is een luxe die ze zich niet kunnen veroorloven. Ze hebben niets te verliezen. Ze hebben een leven te winnen. Ze kunnen al onze steun gebruiken. Het is tijd om naast de Jokes van deze wereld een parlement vol Greta’s te installeren, als de stem van de toekomst.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2776   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2776  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.