‘Hele generatie jongeren in het Midden-Oosten dreigt verloren te gaan’

De Verenigde Naties hebben een rapport over de jeugd in Arabische landen afgelopen donderdag in Brussel voorgesteld. Daaruit blijkt dat jongeren in het Midden-Oosten, sinds de Arabische lente in 2011, steeds vaker in precaire omstandigheden opgroeien. Een groeiende generatie jongeren leeft er in onstabiele conflictgebieden. Miljoenen mensen slaan op de vlucht en belanden in gigantische kampen waar onderwijs geen evidentie is. Nochtans, een degelijk onderwijssysteem is volgens Adel Abdellatif een sleutelelement in het oplossen van de conflicten in de Arabische wereld. Hij spreekt zelfs van een ‘hele generatie jongeren die verloren dreigt te gaan’.

Hoe kan een goede werking rond jongeren mee een oplossing bieden voor conflictgebieden?

Adel Abdellatif: Het is vooral de gedwongen migratie die mensen naar Europa drijft. Mensen die vluchten voor hun leven hebben vaak geen andere keuze dan alles achter zich te laten, en te vluchten. Naast de gedwongen migratie heb je nog een veel groter aantal mensen die binnen het Midden-Oosten zelf migreert. Mensen op zoek naar werk verkiezen om te migreren binnen de Arabische staten: het is dichter, makkelijker, veiliger én de cultuur stemt overeen. Als ze naar Europa komen, verliezen ze een deel van hun identiteit.

‘Ook voor jonge vrouwen is het van groot belang. Hoe langer ze studeren, hoe minder kans dat ze op jonge leeftijd uitgehuwd worden.’

Een van de bevindingen van het rapport is dat het conflict een gigantische impact heeft op onderwijs bij jongeren. Miljoenen vluchtelingen belanden in kampen in Turkije, Libië of delen van Syrië en verblijven daar soms jaren, zonder ooit een schoolbank te zien. Het is een grote uitdaging om daar een oplossing voor vinden want dat is dramatisch: zonder opvoeding kunnen jongeren veel moeilijker bijdragen tot het creëren van oplossingen voor de conflicten, en zijn ze heel gevoelig voor externe beïnvloeding.

In Jemen, Syrië en Libië is er zelfs sprake van een verloren generatie. Het is letterlijk een tijdbom die op exploderen staat indien de vluchtelingen zonder onderwijs blijven. Zonder een minimum aan educatie is het een verloren strijd. We moeten daar rekening mee houden. Door onderwijs te stimuleren en toegankelijker te maken krijgen de jongeren ook hoop en een beter toekomstperspectief!

Wat kan Europa (nog meer) doen?

Adel Abdellatif: Europa doet al heel veel in landen als Jordanië en Libië. Gezondheid, onderwijs en opvoeding in vluchtelingenkampen en rurale gebieden: dat moet de eerste prioriteit blijven van Europa. Dat gaat ervoor zorgen dat deze jongeren kunnen doorstoten tot de arbeidsmarkt.

Ook voor jonge vrouwen is het van groot belang. Hoe langer ze studeren, hoe minder kans dat ze op jonge leeftijd uitgehuwelijkt worden zonder degelijke toekomstperspectieven. Hoe beter de opvoeding, hoe later ze trouwen. Eveneens een bevinding uit het rapport. Opvoeding is dus duidelijk de sleutel tot een beter leven.

Straatprotesten

Sinds de Arabische lente in 2011 komen mensen voor het eerst sinds decennia opnieuw op straat om te betogen. Een nieuwe generatie jongeren ontstaat, bereid om de regering uit de dagen en rechtvaardigheid op te eisen. Hoe de verschillende regeringen ermee zullen omgaan, blijft ook voor Abdullatif een grote vraagteken.

‘De waarden en normen van deze generatie verschillen heel hard van de vorige.’

Adel Abdellatif: Er is een nieuwe generatie jongeren die volledig verschilt van de vorige. Ze nemen meer risico’s, zijn minder afhankelijk van de regering, en willen zelf voor verandering zorgen: niet langer wachten op een slabakkende regering. Er is een mentaliteitswissel. De waarden en normen van deze generatie verschillen heel hard van de vorige.

Het feit dat ze zijn grootgebracht in tijden van chaos, oorlog en politieke instabiliteit, heeft een grote invloed gehad. Dat heeft geleid tot vervreemding ten opzichte van de regering. Het gaat een grote uitdaging zijn voor de regering om op een correcte manier met deze generatie om, die zich minder laat doen, om te gaan.

Opvoeding staat gelijk aan de geest van mensen bevrijden. Weet je, veertig jaar geleden had je slechts 30 of 40% geletterden in veel Arabische landen, vandaag spreekt men van ongeveer 80 tot 90%. Dat is een grote vooruitgang. Niet allemaal op universitair niveau, maar de basis hebben ze zeker. De jeugd die vandaag de dag in het algemeen als beter opgevoed en liberaal beschouwd kan worden, botst vaak op een muur van conservatieve ouders die deze kans minder heeft gehad. De regering moet zich aanpassen aan deze transformatie en het onder ogen durven nemen.

Werkloosheid

‘Wat ben je met een mooi diploma, veel kennis en potentieel, als er geen werkgelegenheid is?’

Tegelijkertijd: wat ben je met een mooi diploma, veel kennis en potentieel, als er geen werkgelegenheid is? Dat is een van de grootste uitdagingen van de verschillende regeringen in het Midden-Oosten: kwaliteitsvolle jobs aanbieden indien ze willen voorkomen dat er een intellectuele vlucht zou plaatsvinden naar o.m. Amerika en Europa.

Adel Abdellatif: De kleine groep mensen die wel heel goed opgevoed is en heel slim is, die gaat vaak op zoek naar prestigieuze jobs in Europa of Amerika, gewoon omdat er hier veel minder zijn. Er is sprake van intellectuele migratie, ook al blijft het miniem, want het aantal extreem goed opgeleide jongeren in de conflictgebieden is niet zo groot.