Alleen economisch herstel kan Braziliaanse leiders nog redden

Door de zware corruptieschandalen dreigt het einde voor de huidige generatie van politieke leiders in Brazilië. Alleen economisch herstel kan hen nog redden.

  • Mídia NINJA CC BY-SA 2.0 Betoging op 15 februari voor recht op huisvesting en een waardig leven Mídia NINJA CC BY-SA 2.0

Het Congres is ongewoon productief sinds vicepresident Michel Temer in mei vorig jaar president geworden is, na de afzetting van Dilma Rousseff.

Een ruime meerderheid keurde in snel tempo een hele reeks maatregelen goed, onder meer fiscale amnestie voor zwart geld dat naar Brazilië terugkeert, een beperking op de openbare uitgaven voor de komende twintig jaar en nieuwe regels voor de olieproductie.

Minder acute crisis

In afwachting van de cruciale pensioenhervorming moet een bijsturing van de begroting het vertrouwen van investeerders en consumenten herstellen en op die manier de economie weer doen groeien.

De industriële productie daalde meer dan 17 procent in de laatste drie jaar, 2,5 keer meer dan het bruto binnenlands product.

De prognose dat de landbouwproductie dit jaar met 17 procent toeneemt en ook een sterke daling van de inflatie sinds september voeden het optimisme bij de politieke leiders.

Na twee jaar van zware economische recessie zien ze het licht aan het einde van de tunnel. Er is nog geen sprake van herstel, ‘wel van een zachtere of minder acute crisis’, zegt Rafael Cagnin, hoofdeconoom van het Instituut voor Industriële Ontwikkelingsstudies.

De industriële productie daalde meer dan 17 procent in de laatste drie jaar, 2,5 keer meer dan het bruto binnenlands product. In december was er wel een stijging van 2,3 procent ten opzichte van de maand voordien, maar dat ging om een uitzonderlijke schommeling, zegt Cagnin.

Hij voorspelt ‘een licht positief resultaat’ voor dit jaar, ‘eerder een stabilisering dan een herstel.’

Het grote economische drama

In 1990 opende Brazilië zijn markt door de heffingen en subsidies voor de export van industrieproducten te verminderen.

Sindsdien is het land ten prooi aan de-industrialisering, het grote economische drama van het land, zegt Luiz Bresser-Pereira, voormalig minister van Financiën en professor emeritus aan de Getulio Vargas-stichting in São Paulo.

‘Ontwikkelingslanden neigen naar een chronische overwaardering van hun munt.’

De zogeheten Hollandse ziekte, die de nationale industrie kapotmaakte door een overgewaardeerde wisselkoers, versterkt dat proces, waarschuwt hij.

Om concurrentieel te zijn heeft de Braziliaanse industrie een wisselkoers van 3,80 real voor 1 dollar nodig, schat hij. Momenteel is dat 3,09 real.

‘Ontwikkelingslanden neigen naar een chronische overwaardering van hun munt.’

Met dit mechanisme ‘neutraliseren de rijke landen, met hun hogere gemiddelde lonen, het voordeel van de goedkope arbeidskrachten’ van niet-geïndustrialiseerde landen, zegt Bresser-Pereira. Alleen in het geval van China werkte dit niet.

Dalende inflatie

Het probleem van de huidige wisselkoers is zijn ‘volatiliteit’, zegt Cagnin. Ook al noteert de real nu 23 procent hoger dan een jaar geleden, de Centrale Bank blijft beslissingen nemen die de overwaardering neigen te versterken. Deze probeert de inflatie te beheersen, maar doet dit ten koste van de eigen industrie.

De Centrale Bank probeert de inflatie te beheersen, maar doet dit ten koste van de eigen industrie.

Ook de dalende inflatie, waardoor de Centrale Bank zijn basisrentevoet kon verlagen, werkt de groei in de hand aangezien de kosten dalen.

Gedurende vijftien maanden, tot oktober vorig jaar, stond die nog op 14,25 procent, een van de hoogste ter wereld.

De regering ziet nog andere indicatoren van herstel, onder meer de stijging van de verkoop van auto’s en ook de aantrekkende consumptie in de supermarkten.

Ze probeert de bouwsector te stimuleren door het woonkrediet te verruimen en de algemene consumptie aan te zwengelen door een werknemersfonds vrij te maken dat vroeger alleen in uitzonderlijke gevallen, zoals ontslag of huwelijk, beschikbaar was.

Laatste kans

Voor de politieke leiders is economisch herstel hun laatste kans. De komende weken worden wellicht de getuigenissen gepubliceerd van huidige en vroegere topmensen van Odebrecht die met justitie meewerken in het grote corruptieonderzoek rond staatsoliebedrijf Petrobras.

De politici hopen dat economisch herstel de druk van de publieke opinie vermindert. Daarom keuren de parlementsleden nu eensgezind de regeringsmaatregelen goed.

De bouwbedrijven van de Odebrechtgroep worden in dit schandaal genoemd, net zoals minstens tweehonderd politici, vooral parlementsleden.

De politici hopen dat economisch herstel de druk van de publieke opinie vermindert.

Dat verklaart, volgens analisten, waarom de parlementsleden nu zo eensgezind de regeringsmaatregelen goedkeuren.

Ze koesteren hoop al beslissen ze vooral over onpopulaire maatregelen, zoals de vermindering van de openbare uitgaven en het duurder maken van de sociale zekerheid.

Conflicten met de rechtbanken

Die snelheid leidt ook tot conflicten met de rechtbanken. De Senaat en Kamer van Afgevaardigden proberen wetten goed te keuren om het corruptieonderzoek af te remmen.

Ministers, gouverneurs en parlementsleden die van corruptie verdacht zijn, hebben nog even de tijd om nieuwe manoeuvres te bedenken.

Een wetsvoorstel om het ‘misbruik van gezag’ door rechters en aanklagers te bestraffen, bleef steken door de druk van de publieke opinie en de rechterlijke macht, maar het is nog niet ingetrokken.

Een ander voorstel probeert amnestie mogelijk te maken voor illegale partijfinanciering.

Het Openbaar Ministerie van haar kant voert de strijd tegen corruptie op. Ze kreeg de steun van meer dan twee miljoen handtekeningen voor tien nieuwe maatregelen, waarvan er sommige antidemocratisch zijn, zeggen juristen.

Ministers, gouverneurs en parlementsleden die van corruptie verdacht zijn, hebben nog even de tijd om nieuwe manoeuvres te bedenken. Ze kunnen alleen door het Federale Hooggerechtshof worden berecht. Daardoor kan het jaren duren voor er een definitieve uitspraak is.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.