Antwerps onderzoek vindt volop PFAS in papieren rietjes

Tests door de Universiteit Antwerpen ontdekten PFAS in vrijwel alle onderzochte papieren en andere duurzame drinkrietjes. Mogelijk lekken de stoffen ook in vloeistoffen, en kunnen ze zo de gezondheid schaden.

Nu plastic rietjes verboden zijn, worden vaak papieren vervangers gebruikt. Die zijn wel composteerbaar maar echt duurzaam zijn ze niet, waarschuwen onderzoekers van de Universiteit Antwerpen.  Ze onderzochten veertig merken op poly- en perfluoralkylstoffen (PFAS). 

Van de 29 gezochte PFAS-varianten werden er 16 teruggevonden in minstens soort rietje. De rietjes bestonden meestal uit papier of bamboe, maar ook herbruikbare varianten in glas, staal en plastic werden onderzocht. 

‘In vrijwel alle rietjes van plantaardige materialen werden PFAS gedetecteerd, maar de PFAS-concentratie en samenstelling varieerde’, zegt Pauline Boisacq, die meewerkte aan het onderzoek. ‘Enkel de roestvrijstalen rietjes waren vrij van PFAS. Maar omdat we maar een fractie van het totaal aantal gekende PFAS hebben onderzocht, kunnen we niet met zekerheid stellen dat ze helemaal PFAS-vrij zijn.’

Eetverpakkingen

De resultaten waren geen verrassing voor de onderzoekers. ‘Veel composteerbare voedselverpakkingen die op de markt worden gebracht bevatten PFAS’, zegt onderzoeker Maarten De Keuster. ‘Papieren producten worden zo resistent gemaakt tegen snelle verwering door contact met vet of andere vloeistoffen. Het maakt de producten een stuk minder ‘duurzaam’, terwijl ze vaak wel zo in de markt worden gezet.’

De studie geeft geen uitsluitsel of de stoffen in de rietjes ook lekken in de vloeistof, maar eerder onderzoek in de VS doet dat wel vermoeden.

‘Wij hebben de uitloging zelf niet onderzocht, en kunnen daarom nog geen uitspraken doen over de mogelijke gezondheidsrisico’s bij gebruik van een rietje’, zegt Thimo Groffen van de onderzoeksgroep ECOSPHERE, die het onderzoek leidde. ‘Ons onderzoek toont wel aan dat het gebruik van rietjes een blootstellingsbron kan zijn voor mensen. Dit is voornamelijk belangrijk voor kinderen, aangezien zij in verhouding meer drinken per kilogram lichaamsgewicht dan volwassenen, en vaker gebruik maken van drinkrietjes.’